دخترانی که در سرخوشی و مانند یك روز عادی از خودكشی سخن میگویند.
گیسو فغفوری در روزنامه شرق نوشت: بهتازگی فیلمی از دو دختری كه چندی پیش در اصفهان خودكشی كردهاند، منتشر شده است. آنان در سرخوشی و مانند یك روز عادی از خودكشی سخن میگویند. درباره این فیلم كه سؤالات متعددی را در ذهن به وجود میآورد، با «عباس عبدی»، جامعهشناس و تحلیلگر، صحبت کوتاهی كردهایم.
وقتی این فیلم را میدیدید، چه واكنشی در برابرش داشتید؟
واكنش اولیهام تعجب شدید بود. باورم نمیشد دو دختر نوجوان بخواهند برای خودكشی بروند و طوری به مرگ نگاه كنند كه انگار برای رفتن به تفریح و شادی میروند. كاملا راحت و آرام با آن برخورد میكردند. هنوز هم نمیدانم این واقعا فیلمی است كه آنان قبل از رفتن به خودكشی از خودشان برجا گذاشتهاند یا خیر؟ شاید مربوط به روز دیگری بوده و نه روز خودکشی، چراكه اگر اینطور باشد، واقعا موضوع شگفتانگیزی است.
به نظرتان این فیلم با شكلهای مرسوم خودكشی فرق دارد؟
همانطور كه میدانید، خودكشی دلایل و انواع متنوع و مختلفی برحسب علت دارد. امیل دوركیم اولین كسی است كه در این زمینه تحقیقات زیادی انجام داده و دستهبندیهای مختلفی درباره خودكشی داشته است، اما واقعا نمیدانم این نوع خودكشی در كدامیك از این دستهها جا میگیرد، چراكه ذرهای استرس مورد انتظار را در فرد نمیبینیم، كاملا با آرامش با مرگ برخورد میكنند. قطعا نمیتوان این نوع خودكشی را با شكلهای مرسوم مقایسه کرد كه فرد نمیتواند با فشارهای اطرافش خودش را هماهنگ كند و دست به خودکشی میزند. خودکشی سرخوشانهای بود اگر فیلم واقعیت را بازتاب دهد.
آیا واقعا با نسلی روبهرو هستیم كه اطلاعی از ویژگیها و خصوصیاتشان نداریم؟
در ابتدا باید بگویم پاسختان مثبت است، چون وقتی با چنین اتفاقی روبهرو میشویم و نمیتوانیم آن را بفهمیم، پس نتوانستهایم این نسل را بشناسیم، اما چیز دیگری در این میان وجود دارد كه ما را به تردید میاندازد تا بهسرعت قضاوت نكنیم. نكته این است كه آیا این رفتار خاص تبدیل به یك روند شده است؟ یا یك پدیده خاصی است كه در یك جا و در یك مورد اتفاق افتاده كه حالا باید علل آن مورد خاص را شناسایی كرد؟ در حوزه اجتماعی نمیتوانیم یك پدیده را مصداق یك وضعیت و روند در نظر بگیریم، بلكه تكرارش باید ما را نسبت به آن حساس و نگران كند. نكته دیگر این است كه یكی از این دو نفر زنده مانده است. امیدوارم حالش بهبود یابد و با او صحبت کاملی انجام شود و این اتفاق تجزیه و تحلیل شود تا بتوان ریشه این اتفاق و عملكرد عجیب را شناسایی كرد.
به نظرتان چه نكتهای سبب میشود این نیاز را حس میکنند كه عملكرد غیراخلاقی خود را از منظر جامعه ضبط كنند؛ چه این اتفاق قتل باشد - قتلی كه چهار دوست در یكی از شهرستانها انجام دادند و از لحظات جانسپردن مقتول فیلمبرداری كردند- چه خودكشی این دو دختر در اصفهان؟
واقعا نمیشود تحلیل كرد چرا این فیلم را ضبط كردهاند؟ حتی نمیدانم این فیلم چگونه منتشر شده است؟ این فیلم یا باید در اختیار خانواده باشد یا نیروی پلیس. بالطبع خانواده نباید درباره انتشار این فیلم انگیزهای داشته باشد. نیروی انتظامی هم طبق قانون حق ندارد این كار را انجام دهد. همین انتشار فیلم هم برای من مسئله است. فارغ از این نكته به نظرم شهرت و تنوعخواهی میتواند از عواملی باشد كه آنها این فیلمها را ضبط كردهاند، اما همه اینها تحلیلهایی فرضی هستند. از طرفی اصلا نمیتوان آن قتلی را كه در كردستان رخ داده است، با این فیلم خودکشی دختران مقایسه كرد، اینها كاملا متفاوت هستند. آنجور قتلها معمولا مرتبط با مسائل ناموسی است كه كاملا با این اتفاق فرق دارد.
منظورم همین ماجرای ضبطكردن بود. اول بحث ماجرای بازی نهنگ آبی مطرح شد كه بعدا هم تكذیب شد. آیا به نظر نمیرسد كه كلا جامعهشناسان، مسئولان، خانوادهها و... در برابر اتفاقهای جدید بیاطلاع و مبهوت هستند؟
این دو ضبط فیلم هم متفاوت است، حداقل در اهداف با هم فرق دارند، ولی ما با یک پدیده بسیار مهم مواجه شدهایم که ۴۰ سال پیش به مخیله هیچکس خطور نمیکرد و آن توانایی فرد برای تولید و توزیع متن و عکس و فیلم بهصورت همزمان برای همه جهان است. این قدرت وسوسهانگیز است، البته قرار نیست همه مردم وسوسه شوند، کافی است یک در هزار چنین شوند، در این صورت با موجی از اتفاقات عجیبوغریب مواجه خواهیم شد. الان ظرفیت آن هست که همه آقای دوربینی شوند بدون اینکه نیازی به حضور در جلسه آقای قرائتی داشته باشند. بنابراین وضع جدید نوعی جلوزدن فناوری از قدرت انطباقپذیری انسان است و شاید ما دچار تأخر فرهنگی نسبت به فضای مجازی شدهایم. اگر مردم جوامع پیشرفته دچار این تأخر نباشند، ما به دلیل وضعیت رسانههای رسمی خودمان دچار آن شدهایم.
اگر می خواهید بیشتر بدانید : آخرین صحبت های دو دختر اصفهانی قبل از خودکشی + فیلم
گردآوری: گروه خبر سيمرغ
seemorgh.com/news
منبع: روزنامه شرق