سینمای ایران در طول 50 سال حضور خود در جشنواره کن تاکنون شاهد حضور 44سینماگر ایرانی در جشنواره بین المللی فیلم کن بوده است، که عباس کیارستمی با....
 
جای پای نگاتیوهای ایرانی در فرانسه
سینمای ایران در طول 50 سال حضور خود در جشنواره کن تاکنون شاهد حضور 44سینماگر ایرانی در جشنواره بین المللی فیلم کن بوده است، که عباس کیارستمی با 9 فیلم بیشترین حضور را در این جشنواره به نام خود ثبت کرده است.

جشنواره بین المللی فیلم کن، یکی از بزرگ ترین رویدادهای سینمایی جهان به شمار‌ می‌آید که به سبک و سیاق خاصی از سینما گرایش دارد. حدود 5 روز تا آغاز شصت و چهارمین جشنواره فیلم کن باقی مانده است، بی آنکه خبری از سینمای ایران باشد. این مساله به این معناست که سینمای ایران در بازار کن، که حضور هر فیلم با هر کیفیت و کمیتی در آن آزاد است، نماینده‌ای ندارد. اما در این مجال قصد داریم تا تاریخچه حضور سینما و سینماگران ایرانی را در این جشنواره معتبر مرور کنیم تا جایگاه سینمای ایران در این جشنواره معتبر بین المللی برایمان شفاف تر شود.
  
تاریخچه حضور سینمای ایران در کن
سینما و سینماگران ایرانی از ابتدای حضور خود در جشنواره کن یعنی از سال 1961 تاکنون، 58 حضور در این رویداد داشته که البته 6 فیلم ساخته کارگردان های ایرانی اما محصول کشورهای دیگر بوده است.
 
1961 _ «کوروش کبیر» اولین حضور سینمای ایران در کن
سینمای ایران برای اولین بار با فیلم کورش کبیر ساخته مصطفی فرزانه در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه جشنواره کن سال 1961 حضور یافت.
 
1964 _ «طلوع قجر»
در دومین حضور درسال 1964، فیلم «طلوع‌فجر» ساخته احمد فاروقی‌قاجار در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه حضور یافته و جایزه شورای عالی تکنیک را نیز دریافت داشت.
 
1971 _ داریوش مهرجویی پس از شش سال غیبت ایران
سینمای ایران پس از شش سال غیبت و درسال 1971 با فیلم «گاو» ساخته داریوش مهرجویی دربخش پانزده روز کارگردان‌ها حضور یافت.
 
گاو

درهمین سال، اولین فیلم بلند ایرانی «شب قوزی» ساخته زنده‌یاد فرخ‌ غفاری دربخش هفته منتقدین به نمایش درآمد.
 
1972 _ «پستچی» نماینده ایران در کن
مهرجویی در سال بعد نیز یعنی در 1972، فیلم «پستچی» را در بخش پانزده روز کارگردان‌ها به نمایش درآورد.
 
1973 _ انیمیشن ایران در کن
فیلم کوتاه انیمیشن «شهرخاکستری» ساخته فرشید مثقالی، سینمای ایران را درسال 1973 دربخش پانزده روز کارگردان‌ها نمایندگی کرد.
 
1975 _ «شازده احتجاب» بهمن فرمان آرا
سال 1975 شاهد حضور فیلم «شازده احتجاب» ساخته‌ی بهمن فرمان‌آرا و فیلم انیمیشن «تداعی» ساخته‌ نورالدین زرین‌کلک در بخش پانزده روز کارگردان‌ها بود.
 
1979 _ دومین حضور فرمان آرا «سایه‌های بلندباد»
فرمان‌آرا باردیگر با فیلم «سایه‌های بلندباد» در سال 1979 در بخش هفته منتقدین حضور یافت.
 
1980 _ بهرام بیضایی اولین حضور پس از انقلاب در کن
بهرام بیضایی با فیلم «چریکه تارا» اولین حضور پس از انقلاب ایران را در بخش نوعی نگاه در سال 1980 رقم زد.
در همین سال، سهراب شهیدثالث نیز با فیلم «نظم» و البته به‌عنوان محصول آلمان در بخش پانزده روز کارگردان‌ها حضور داشت.
 
1981 _ «دفاع‌ از خلق» محصول ایران و آمریکا
رافق پویا، فیلم «دفاع‌ از خلق» را به‌عنوان محصول ایران و آمریکا در سال 1981 در بخش پانزده روز کارگردان‌ها به نمایش درآورد.
 
1988 _ «خواستگاران» در بخش پانزده روز کارگردان‌ها
قاسم ابراهیمیان نیز «خواستگاران» را به‌عنوان محصول آمریکا در بخش پانزده روز کارگردان‌ها در سال 1988 به جشنواره کن برد.
 
1991 _ خسرو سینایی نخستین حضور سینمای نوین ایران در کن
سینمای نوین ایران برای نخستین‌بار در سال 1991 با فیلم «درکوچه‌های عشق» ساخته خسرو سینایی در بخش نوعی نگاه حضور یافت.
 
1992 _ «زندگی و دیگر هیچ» کیارستمی بهترین فیلم بخش نوعی نگاه
سال 1992 سالی پربار برای سینمای ایران در کن بود. فیلم کوتاه انیمیشن «قلب» ساخته سعید مجاوری در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه کن حضور یافت و عباس کیارستمی «زندگی و دیگر هیچ» را در بخش نوعی نگاه به نمایش درآورد و دو جایزه معتبر «جایزه روسلینی» و جایزه «بهترین فیلم بخش نوعی نگاه» را دریافت داشت.
 
زندگی و دیگر هیچ
 
فیلم «بدوک» ساخته مجید مجیدی در بخش پانزده روز کارگردان‌ها حضور یافت و ده فیلم انیمیشن ایرانی نیز در بخش «سینما همیشه» به روی پرده رفتند.
بنیاد سینمایی فارابی نیز در همین سال با اختصاص فضایی به عرضه و بازاریابی فیلم‌های ایرانی در بازار فیلم کن پرداخت که تا به امروز همه‌ساله در این بازار حضور داشته است.
 
1993 _ عباس کیارستمی بر مسند داوری
عباس کیارستمی در سال 1993 بر مسند داوری جشنواره کن نشست.
 
1994 _ «زیر درختان زیتون»
عباس کیارستمی در سال 1994 فیلم «زیر درختان زیتون» را در بخش مسابقه کن به نمایش درآورد. ابراهیم مختاری نیز همان سال، فیلم «زینت» را در بخش هفته منتقدین عرضه کرد.
 
1995 _ «بادکنک سفید» پدیده جشنواره
جعفر پناهی در این سال با فیلم «بادکنک سفید» به پدیده کن تبدیل شد. این فیلم جایزه معتبر دوربین طلایی، جایزه بهترین فیلم بخش پانزده روز کارگردان را و جایزه فیپرشی (فدراسیون منقدین بین‌المللی سینما) را دریافت داشت.
 
بادکنک سفید
در این سال محسن مخملباف نیز برای نخستین‌بار به کن پا گذاشت و دو فیلم «نوبت عاشقی» و «سلام سینما» در بخش نوعی نگاه حضور یافت.
 
1996 _ «گبه» در بخش نوعی نگاه
در این سال «گبه» ساخته‌ی محسن مخملباف در بخش نوعی نگاه جشنواره‌ی کن سال 1996 به نمایش در آمد.
 
1997 _ نخل طلای کن در دستان عباس کیارستمی
 
http://dayna.ir/Images/News/Larg_Pic/17-2-1390/IMAGE634404417417375000.jpg
 
در سال 1997 سینمای ایران مهم‌ترین جایزه‌ تاریخ سینمای خود، یعنی نخل طلای بهترین فیلم جشنواره را برای «طعم گیلاس» ساخته‌ی عباس کیارستمی دریافت داشت.
امیر نادری نیز در همین سال «ای بی سی منهتن» را به عنوان محصول آمریکا در بخش نوعی نگاه به نمایش درآورد.
 
1998 _ «قصه‌های کیش» در بخش مسابقه جشنواره
«قصه‌های کیش» ساخته ناصر تقوایی، محسن مخملباف و ابوالفضل جلیلی با جنجال بسیار در بخش مسابقه کن به روی پرده رفت.
سمیرا مخملباف نیز در این سال پا به جشنواره کن گذاشت و فیلم «سیب» را در بخش نوعی نگاه عرضه داشت. سمیرا مخملباف نیز در همین سال بر مسند داوری کن نشست.
فیلم کوتاه «گناه اول» ساخته فهمیه سرخابی نیز در همین سال در بخش تازه تأسیس سینه فوندانسیون به نمایش درآمد.
فیلم کوتاه «دایره» ساخته محمد شیروانی نیز در همین سال در بخش هفته منتقدین حضور یافت.
 
2000 _ بهمن قبادی برنده جایزه دوربین طلایی
بهمن قبادی با فیلم «زمانی برای مستی اسب‌ها» در بخش پانزده روز کارگردان‌ها و حسن یکتاپناه با فیلم «جمعه» در بخش نوعی نگاه حضور یافته و به طور مشترک جایزه دوربین طلایی سال 2000 را دریافت داشتند.
 
زمانی برای مستی اسب‌ها
 
قبادی دو جایزه فیپرشی و سینمای هنر و تجربه را نیز به خود اختصاص داد.
سمیرا مخملباف در سال 2000 فیلم «تخته سیاه» را در بخش مسابقه به نمایش گذاشت و جایزه هیأت داوران را نیز دریافت داشت.
 
2001 _ رضا میرکریمی جایزه بهترین فیلم بخش هفته منتقدین
عباس کیارستمی با فیلم «ای بی سی آفریقا» در بخش خارج از مسابقه حضور یافت و رضا میرکریمی با فیلم بلند «زیر نور ماه» و علی‌محمد قاسمی با فیلم کوتاه «غریبه و بومی» در بخش هفته منتقدین سال پرباری را برای سینمای ایران در کن رقم زدند و میرکریمی جایزه بهترین فیلم بخش هفته منتقدین را هم گرفت.
 
زیر نور ماه
 
محسن مخملباف در سال 2001 با فیلم «سفر قندهار» در بخش مسابقه حضور یافت و جایزه کلیسای جهانی را نیز دریافت کرد.
 
2002 _ بهمن قبادی داوری که برنده جایزه فرانسوا شوالیه شد
در سال 2002، عباس کیارستمی با فیلم ده در بخش مسابقه حضور پیدا کرد.
داریوش مهرجویی با فیلم «بمانی» در بخش نوعی نگاه شرکت کرد.
دو فیلم کوتاه «چت» ساخته شادمهر راستین و «گیوتین» ساخته بهرام عظیم‌پور در بخش پانزده روز کارگردان‌های جشنواره کن حضور پیدا کردند.
بهمن قبادی با فیلم «آوازهای سرزمین مادری‌ام» در بخش نوعی نگاه شرکت کرد و داوری بخش دوربین طلایی را نیز به عهده داشت، وی توانست در این سال جایزه فرانسوا شوالیه را برای «آوازهای سرزمین مادری‌ام» دریافت کند.
 
2003 _ عباس کیارستمی داور بخش «سینه فوندانسیون»
کیارستمی داوری بخش فیلم‌های کوتاه و سینه فوندانسیون را عهده‌دار بود.
سمیرا مخملباف با فیلم «پنج عصر» در بخش مسابقه جشنواره کن 2003 حضور یافت و دو جایزه هیأت داوران و جایزه کلیسای جهانی را از آن خود ساخت.
جعفر پناهی با فیلم «طلای سرخ» جایزه هیأت داوران بخش نوعی نگاه را گرفت و پرویز شهبازی با «نفس عمیق» در بخش پانزده روز کارگردان‌ها و محمد حقیقت با «دو فرشته» در بخش هفته منتقدین سالی‌ موفقیت‌آمیز را برای سینمای ایران به ارمغان آوردند.
 
2004 _ محسن امیریوسفی جایزه نگاه جوان بخش پانزده روز کارگردان‌ها
سال 2004 نیز چهار فیلم ایرانی را در جشنواره فیلم کن شاهد بود. عباس کیارستمی با فیلم «پنج» و «10 روی ده» در بخش رسمی حاضر شد.
بهروز افخمی با «گاوخونی» در بخش پانزده روز کارگردان‌ها حضور داشت.