موش شیردل
بعد از راتاتویی، نوبت دسپروی تازه نفس است که خانه به خانه میان علاقه مندان انیمیشن بچرخد و قدرت موش‌های سینمایی را به رخ بکشد
موش‌ها قهرمان خیلی از کارتون‌های دوست داشتنی دنیا هستند؛ از «جری» باهوش ماجراهای تام و جری و میکی ماوس‌های کوچک و بزرگ بگیرید تا همین آخری «راتاتویی» که دوباره از جمعیت موش‌های کارتونی دنیا اعاده حیثیت کرد. موش‌های کارتونی هم معمولا ً قوی و با هوش و کار درست از آب درآمده اند. یکی از این موش‌های شجاع هم دسپروی «ماجراهای دسپرو» است که کم هم سر و صدا به پا نکرده. این انیمیشن دوست داشتنی که در سال 2008 در سینماها اکران شد، تا چند هفته در صدر پر فروش‌ها یکه تازی می‌کرد و آن قدر از تماشاگران و منتقدان بازخورد مثبت گرفت که مسؤولان رسانه ملی ما هم آستین را بالا زدند و آقای دسپیرو و ماجراهایش، مهمان نوروزی امسال تلیزیون ما شدند. «ماجراهای دسپرو» یکی از پیشنهادهای مخصوص ما برای راهنمای نوروزی بود که سی دی اش دست به دست دارد می‌چرخد. در این مطلب نگاهی داریم به شباهت‌های دسپرو راتاتویی، آخرین موش‌های دنیای سینما.
جایی از «راتاتویی» پدر رمی_ موش آشپز _ در یک شب بارانی پاریسی، او را نزدیک یک مغازه فروش آلات «موش کشی» می‌برد تا به پسرش ثابت کند که آدم‌ها از دیر باز دشمن همیشگی موش‌ها بوده و هستند و رمی نباید آرزوی بودن با آدم‌ها را در سر بپروراند؛ خلاصه این که آنها موش‌اند و کلی با انسان‌ها فرق می‌کنند. تفاوت دیدگاه پدر و بچه موش، درست از همین جا می‌آمد. رمی‌با رؤیاهایی که از همان اول ماجرا بر فراز بام‌های خانه‌های قدیمی شهر پاریس، در سر می‌پرواند در واقع خودش را از طبقات فرودست جامعه «موشی» و بومی خود بیرون کشید و مصمم شد که به رؤیاهایش رنگ واقعیت بزند. اما تفاوت‌های ذاتی‌ای هم در رمی وجود داشت که او را از سایر برادران و رفقایش جدا می‌کرد؛ رمی از بوها و مزه‌هایی که می‌چشید و حس می‌کرد، به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کرد. او مزه‌ها را تحلیل و فرمی می‌کرد! به عنوان مثال رفقا و برادرانش هر آشغالی را می‌لمباندند، اما رمی مزه‌های مختلف را مثل یک آشپز حرفه ای کنار هم قرار می‌داد تا از دل آنها یک طعم تازه و لذیذ به وجود بیاورد. حالا دسپرو موشه در «ماجراهای دسپرو» هم کلی با هم نوع موش‌اش فرق می‌کند. دسپرو به سنت همه شخصیت‌های کلاسیک کارتونی، خارق العاده ای در ذاتش نهفته است و از نظر ظاهری هم با موش‌های خانگی و مقیم قصر پادشاه (!) تفاوت عمده دارد. جثه دسپرو بسیار کوچک است و عین شخصیت کارتونی «دامبو»ی فیل، گوش‌های بسیار بزرگی دارد، اما در عوض از همه ویژگی‌های موش بودن فقط «عشق پنیر» بودن را در وجودش دارد.
موشی کوچک اما دلیر
اگر رمی موشه در «راتاتویی» هنرمندی بالفطره است و مثل یک آشپز حرفه ای توانایی خلق و خرق دارد، دسپرو کاملا ً نترس است، طوری که سایر موش‌ها را با این ویژگی عجیبش به وحشت انداخته. دسپرو متولد شهری است که توی مدرسه‌های آن از همان بچگی به بچه موش‌ها یاد می‌دهند که باید بترسند و به عبارت بهتر تا آخر عمر به ترسیدن محکومند، اما او آن قدر نترس است که بتواند با تشویق دیگر ترسویش از روی تله موش‌ها طوری بپرد که هم پنیر را به چنگ بیاورد و هم دم به تله ندهد. خلاصه که همه شهر موش‌ها مانده اند هاج و واج که لابد دسپرو یک چیزیش می‌شود که نمی‌ترسد! حتی دسپرو در کمال ریلکس بودن و آرامش خاطر می‌تواند برود به منطقه ممنوعه؛ یعنی به اتاق‌های قصر پادشاهی که از یک سال به خصوص دستور قتل عام همه موش‌های آن سرزمین را صادر کرده و در کتابخانه آن چرخی بزند و حتی قصه‌های مختلفی بخواند. اصلا ً شهردار شهر موش‌ها (با صدا‌پیشگی بی‌نظیر فرانک لانجلا) از شدت حیرت، دسپرو را محاکمه می‌کند و به عنوان مجازات، او را به شهر مخوف موش‌های صحرایی می‌فرستد. به این ترتیب باز هم موشی که از اول ماجرا رؤیای پا گذاشتن به طبقات بالاتر جامعه اطرافش را دارد، به خاطر تنگ نظری‌های سایر هم نوع‌هایش باید به طبقه فرودست خود منتقل شود؛ آخر به قول پدر دسپرو موشه «هیچ کس که از شکم مادرش ترسو به دنیا نمی‌آید»!
فلفل نبین چه ریزه ...
«ماجراهای دسپرو» حدود 60 میلیون دلار خرج روی دست «یونیور سال پیکچرز» گذاشته و البته بخش اعظم این بودجه صرف دستمزد گویندگان معروف و مشهورش، (داستین هافمن، اما واتسون و متیو برودریک)، شده است. این فیلم از کتابی با همین نام، نوشته کیت دیکامیلو، اقتباس شده و سام فلس هم آن را کارگردانی کرده است. با توجه به استقبال خوب تماشاگران از کارتون، تمام دست‌اندرکاران انیمیشن امیدوار بودند دسپیرو از کاندیداهای بهترین انیمیشن سال 2008 باشد اما امیدشان نقش بر آب شد و «ماجراهای دسپرو» مورد توجه اعضای آکادمی قرار نگرفت؛ با این حال، دسپرو همچنان موش مشهور و معروفی به حساب می‌آید؛ هم بازی‌های کامپیوتری زیادی از روی ماجراهایش ساخته شده و هم عروسک‌هایش توی اسباب بازی فروشی‌ها فروش خوبی دارد. این موش شجاع توی برنامه‌های کودک بیش از 34 کشور دنیا نمایش داده شده و هنوز هم مشغول دلبری کردن از بچه‌ها و بزرگترهای کارتون دوست دنیاست.
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع: هفته نامه همشهری جوان/ شماره 211
بازنشر اختصاصی سیمرغ
مطالب پیشنهادی:
هنر، بازی، اختراع
گزارش تصویری از انیمیشن بسیار زیبای "بالا"
داستان لوگوهای شرکت‌های معروف فیلمسازی هالیوود
كوتاه از تولید انیمیشن «تهران 1500»
غمگین‌ترین شخصیت انیمیشنی
