گزارشی از سه فیلم مطرح اكران تابستان

این تابستان دوست‌داشتنی!

اكران سینماهای جهان، معمولا در تابستان هر سال رنگ و بوی تازه و وسوسه‌انگیزی به خود می‌گیرد. هر سال همه كمپانی‌های شهیر فیلمسازی تمام قوای خود را به‌كار می‌گیرند تا آثار شاخصی را در این فصل پربیننده عرضه كنند.
تابستان ۲۰۱۰ هم از این قاعده مستثنا نیست و امسال هم شاهد حضور خیل عظیمی از فیلم‌های كنجكاو برانگیز هستیم. در این میان سه فیلم از همه بیشتر خودنمایی می‌كنند، «آغاز خلقت»،«شوالیه و روز» و «داستان اسباب بازی ۳» آثاری هستند كه حساسیت‌ها و نگاه منتقدان و تماشاگران جدی سینمای جهان بر آنها متمركز شده. در زیر نكاتی را در مورد این آثار مرور خواهیم كرد:

 

آغاز خلقت: ذهن به مثابه محضر جرم
بی‌شك كنجكاو برانگیزترین و بحث برانگیزترین اثری كه تابستان امسال اكران خواهد شد، آخرین اثر كریستوفر نولان در مقام كارگردان است. دلیل این اهمیت اما نه به خاطر لیست پربار و پراعتبار بازیگرانش-كه البته آنها هم عوامل مهمی هستند-بلكه به خاطر نام كارگردان صاحب سبك و شهیرش می‌باشد.
چندی پیش در یك نظرسنجی عمومی كه در هفته نامه نیوزویك منتشر شده بود، نام نولان به همراه دو تن از هم نسلانش، جی.جی.آبرامز و الخاندرو گونزالس ایناریتو به عنوان نوابغ فیلمسازی دهه ذكر شده بود و الحق كه این كارگردان انگلیسی‌تبار شایسته این عنوان است. بگذارید با این مقدمه شروع كنیم: در دو دهه اخیر، چند كارگردان را در تاریخ سینمای جهان می‌شناسید كه از میان شش اثری كه خلق كرده‌اند-منهای همین فیلم اخیر-نام چهار اثر از شش اثرشان در میان ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما از نگاه منتقدین (مراجعه به سایت متاكریتیك) و هم در میان ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما از نگاه مخاطبان (مراجعه به سایت imdb) دیده شود؟
كریستوفر نولان دارای چنین سابقه‌ای است. كارگردانی كه اكنون تنها با ساخت هفت اثر سینمایی، نامش نقل همه محافل هنری است و همواره مخاطبان و علاقه‌مندان جدی سینما در عطش مشاهده فیلمی از وی هستند. اثری كه باعث شد نام نولان تا حدودی مطرح شود، فیلمی بود به نام «تعقیب» كه در سال ۱۹۹۸ اكران شد و تحسین منتقدان آمریكایی را برانگیخت. فیلم البته در میان مخاطبان چندان موفق نبود و فروش چندانی نكرد.
اما فیلمی كه نام نولان را برای تماشاگران جدی كرد، فیلم «ممنتو» بود. یك اثر رمزآلود به غایت حرفه‌ای با طرح داستانی به شدت جذاب و ساختار روایی غیرمعمول كه بعد‌ها دستمایه آثار بسیاری از كارگردانان قرار گرفت.
«ممنتو» آغازگر آشنایی مخاطبان با نولان و موفقیت چشمگیرش بود. وی پس از آن در بازسازی از یك درام جنایی نروژی در «بی‌خوابی» مهارتش را در داستانگویی نشان داد. اثری كه بازی دیدنی آل پاچینو در آن هم از عوامل موثر در موفقیتش بود.
نولان اما در فیلم‌های بعدی‌اش به دنبال منطق و فلسفه‌ای فانتزی و كاملا شخصی و داستانگو رفت كه اكنون وجه مشخصه آثار اوست. این توانایی در آثار قدرتمندی چون «پرستیژ» و بعدا بازسازی‌های تحسین برانگیز و تلخش از «ماجراهای بتمن» نمود خاصی پیدا كرد. اقتباس وی از كمیك‌استریپ بتمن و جوكر در «شوالیه تاریكی» به قدری خارق‌العاده از آب درآمد كه حتی مخاطبان ناآشنا با دنیای كمیك بوك‌ها را مجذوب خود كرد و آنها را به تحسین واداشت.
اكنون نولان پس از دو سال از اكران و موفقیت فیلم تحسین برانگیزش، «شوالیه تاریكی» به سراغ فیلمنامه‌ای رفته كه به گفته خودش از سال ۱۹۹۹ درگیر نگارش و بازنویسی‌اش بوده. «آغاز خلقت»، فیلم جدید كریستوفر نولان اثری است كه قرار است تابستان امسال اكران شود. نولان مانند آثار قبلی‌اش اینجا نیز به سراغ یك دنیای عمیق فلسفی رفته. دنیایی كه این بار از قوانین فیزیك ریشه می‌گیرد.
در خلاصه داستان فیلم چنین آمده: دام كاب (لئوناردو دی كاپریو)، سارقی است ماهر. بهترین و خبره‌ترین فرد در هنر خطرناك استخراج، به معنای ربودن اسراری ارزشمند از اعماق ناخودآگاه بشر طی فرآیند رویا. توانایی بالقوه كاب، او را مبدل به مهره‌ای طماع در دنیای جاسوسی سازمان یافته و جدید كرده اما در عین حال او را به یك فراری بین‌المللی نیز تبدیل كرده و حالا به كاب فرصتی داده می‌شود برای وصول به رستگاری، عملیاتی نهایی كه زندگی پیشین وی را به او باز خواهد گرداند...
نولان در طول دوران تولید فیلمش، سعی داشت اطلاعاتی از فیلمش به بیرون درز نكند و به همین دلیل فیلم تنها با اعلام نام عوامل و در سكوت خبری ساخته شد. به گفته نولان جرقه ساخت فیلم زمانی در ذهنش زده شده كه مشغول خواندن قوانین فیزیك از كتاب یك دانشجو بوده است و با رسیدن به قوانین صفر و یك، به سراغ چنین موضوعی رفته. موضوعی كه پیش از این به نحو متفاوتی در «ماتریكس» برادران واچافسكی هم مورد استفاده قرار گرفته بود.
نكته قابل توجه دیگر لیست بازیگران فیلم است. دی كاپریو در نقش اصلی فیلم، ایفای نقش می‌كند، بازیگری كه كم كم دارد به یكی از قطب‌های جدی بازیگری سینمای آمریكا تبدیل می‌شود، در كنار وی الن پاژ، بازیگر فیلم دوست داشتنی و جالب «جونو»، در نقشی كاملا متفاوت ظاهر شده و ماریون كوتیار، بازیگر موفق و دارنده اسكار نیز نقشی موثر در فیلم دارد. اخیرا تریلری از فیلم منتشر شده كه به جرئت می‌توان گفت خود به اندازه صد‌ها فیلم سینمایی دیدنی و كنجكاوی برانگیز است. فیلم جدید نولان طبق شواهد اثر بزرگی خواهد شد، تنها باید صبر كرد و دید.

 

داستان اسباب بازی‌۳: بازگشت نوستالژی
بالاخره پس از سالها انتظار و كش و قوس‌های فراوان، ساخت قسمت سوم مجموعه بی‌نهایت دوست داشتنی و پرطرفدار «داستان اسباب بازی» به پایان رسید تا در تابستان نظاره‌گر انیمیشینی باشیم كه سه سالی می‌شود زمان اكرانش به تعویق‌ افتاده.
مجموعه «داستان اسباب بازی‌» اولین انیمیشن پیكسار بود كه توسط نسل جدید و كامپیوتری انیمیشن‌سازی عرضه شد. اولین قسمت این مجموعه در سال ۱۹۹۵ توسط جان لستر ساخته شد و در زمان اكران با چنان استقبال چشمگیری مواجه شد كه كمپانی تصمیم به ساخت قسمت دوم آن گرفت و دنباله انیمیشن در سال ۱۹۹۹ روانه بازار شد و انصافا از معدود دنباله‌های انیمیشن بود كه ادامه‌ای قابل دفاع و ارزشمند محسوب می‌شد. و حالا با گذشت ۱۱ سال از قسمت دوم، قسمت سوم این مجموعه، تابستان امسال روانه اكران خواهد شد و ما باز هم شاهد ماجراجویی‌های اسباب بازی‌های دوست داشتنی و خوش‌سیرت خواهیم بود.
در خلاصه داستان فیلم چنین آمده : وودی (تام هنكس)، باز (تیم آلن) و دار و دسته اسباب‌بازی‌ها برگشته‌اند. آن هم هنگامی كه صاحب آنها، اندی تبدیل به پسر بزرگی شده كه خود را برای رفتن به كالج آماده می‌كند و اسباب بازی‌های باوفای اندی نگران آینده خودشان هستند. اندی قصد دارد كه اسباب بازی‌ها را در اتاق زیر شیروانی قرار دهد، اما مادرش بر حسب اتفاق آنها را دور می‌اندازد و آنها توسط شركتی، به بخش مراقبت‌های روزانه سانی ساید اهدا می‌شوند. جایی كه اسباب‌بازی‌ها چهره‌هایی جدید مانند یك خرس صورتی، یك عروسك باربی و یك عروسك خوش تیپ به نام كن را ملاقات می‌كنند.
قسمت سوم البته كلا از عوامل متفاوتی بهره برده، در حالی‌كه نام جان لستر همچنان به عنوان مشاور پروژه دیده می‌شود و مثل همیشه تام هنكس و تیم آلن به جای دو شخصیت اصلی داستان، وودی گاوچران و باز آدم فضایی صداپیشگی كرده‌اند.
كمپانی پیكسار در اعلامیه‌ای تضمین كرده كه قسمت سوم چه از لحاظ میزان فروش و چه از لحاظ ارضای مخاطبانش در رتبه‌ای بالاتر از دو قسمت پیشین قرار خواهد گرفت. باید صبر كرد و دید آیا این قسمت مجموعه نیز به قوت و ظرافت آثار پیشین خواهد بود یا خیر.

 

شوالیه و روز: آقا و خانم اسمیت در كالبدی جدید
«شوالیه و روز»، نام اثر جدید جیمز منگولد، كارگردان نام آشنای آمریكایی است كه از چهارم تیرماه اكران عمومی شد. ساخت دو اثر نسبتا قابل قبول- «دختر از هم گسیخته» و «كیت و لئوپولد»- و بعد‌ها آثار بسیار خوب-«سه دقیقه به یوما»، «هویت» و «روی خط راه برو‌»- باعث شد كه نام منگولد هم به لیست كارگردان‌های كنجكاوی‌برانگیز دهه وارد شود. با مقایسه تطبیقی همین پنج اثر و همچنین مقایسه ژانر این آثار، حتما به این نكته پی خواهید برد كه منگولد كارگردان تجربه‌گرا و آوانگاردی است از معدود كارگردانان سینمای آمریكا كه در هر ژانری، اثری متفاوت از خود به جا گذاشته.
«كیت و لئوپولد» را در زمینه كمدی ساخت و موفق شد، «دختر از هم گسیخته» یك فیلم آسیب‌شناسانه اجتماعی بود، «هویت» یك درام جنایی پركشش، «سه و ده دقیقه به یوما» یك وسترن موفق و «روی خط راه برو» هم درامی بیوگرافیك در مورد زوال یك ستاره موسیقی. «شوالیه و روز» نام اثر جدید منگولد است كه علاوه بر كارگردانش نكات جالبی هم دارد كه مهم ترین آنها حضور دو ستاره سالیان نه چندان دور سینمای آمریكا، تام كروز و كامرون دیاز در نقش زوج محوری داستان است.
به گفته منگولد محوریت این كمدی جاسوسی بر اساس خیانت و غافلگیری است و تعلیقی اساسی برای ساخت اكشنی جذاب.
در خلاصه داستان فیلم آمده: میلر(كروز) یك مامور مخفی است كه روزی اتفاقی سر یك قرار ناخوشایند با زنی شكست خورده در روابط عاطفی‌اش به نام جون هونز (كامرون دیاز) می‌رود و او را ناچارا وارد یك سفر كمدی مرگبار، برای محافظت از یك باطری قدرتمند می‌كند.
اما همه چیز وقتی چندین برابر پیچیده می‌شود كه روسای پیشین سازمان جاسوسی كه میلر برایشان كار می‌كرده، با جون تماس می‌گیرند و ادعا می‌كنند كه میلر از هفته گذشته درگیر یك بیماری روانی شده و همان كسی نیست كه ادعا می‌كند...
باید منتظر ماند و دید آیا منگولد با این ستاره‌های كم فروغ و داستانی كه تا حدودی به «آقا و خانم اسمیت» تنه می‌زند، خواهد توانست موفقیت چند اثر متاخرش را به‌دست آورد یا خیر.