لحظاتی كوتاه با پدر شعر مدرن

 

ژان نیكلا آرتور رمبو از شاعران بزرگ فرانسه است كه او را از بنیانگذاران شعر مدرن می‌دانند و به‌همین علت بسیاری از ستایشگران دنیای مدرن او را می‌ستایند و از او به‌عنوان بت شعر دنیای نو یاد می‌كنند. منتقدان او را ‌زاده پرآشوب‌ترین دوران تاریخی چند قرن اخیر می‌دانند. قرن 19 برای اروپایی‌ها قرنی پرنظریه و پرچهره است. بسیاری از نظریه‌پردازان و بنیانگذاران علمی و فرهنگی امروز خود را مدیون اتفاقات تاریخی و فرهنگی این دوران می‌دانند.

ژان نیكلا آرتور رمبو در 20 اكتبر ۱۸۵۶ مطابق با ۲۸ مهر ۱۲۳۳ هجری خورشیدی در شارل‌ویل فرانسه به‌دنیا آمد. پدرش فردریك رمبو سرباز توپخانه بود و مادرش ماری كاترین ویتالی كوئیف از خانواده ملاكین بود و همیشه رفتار خشك و خشنی با او داشت. آرتور دومین فرزند خانواده بود و حدود دو سال پس از ازدواج پدر و مادرش به‌دنیا آمد. در ۱۸۶۸ نخستین شعرش را به‌لاتین سرود و سال بعد آموزگار او سه قطعه از اشعارش را منتشر كرد. در ژانویه ۱۸۷۰ نخستین اشعار رمبو به‌فرانسوی منتشر شد. این شاعر كه به ‌آرتور رمبو معروف شده است 14ساله بود كه از خانه گریخت تا به‌پاریس برود. در پاریس به‌دلیل آن كه بدون بلیت سوار قطار شده بود چند روزی در زندان گذراند و به‌خانه بازگردانده شد. رمبو با پل ورلن شاعر فرانسوی رابطه دوستانه عمیق و عجیبی داشت به‌نحوی كه ورلن همسر و كودك تازه به‌دنیا آمده‌اش را ترك كرد تا با آرتور به‌انگلستان برود. رابطه آرتور و پل رابطه‌ای توام با عشق و نفرت بود به‌نحوی كه در ۱۰ ژوئیه ۱۸۷۳ ورلن دو گلوله به‌سمت رمبو شلیك و او را مجروح می‌كند و به‌دلیل این عمل دستگیر می‌شود و دو سال به‌زندان می‌افتد. به‌هر حال بعد از مرگ رمبو، ورلن نقش بسزایی در انتشار آثار او ومعرفی‌اش ایفا كرد. در ۱۸ مارس ۱۸۷۱ كمون پاریس شكل می‌گیرد و آرتور در ۲۳ آوریل به‌پاریس می‌رود و به‌كمونارها می‌پیوندد. رمبو در دوران كوتاه زندگی‌اش به‌نقاط مختلف دنیا سفر كرد: انگلستان، آلمان، بلژیك، هلند، ایتالیا، اتریش، سوئد، اندونزی، قبرس، مصر، یمن، حبشه و در 37 سالگی به‌دلیل وجود تومور سرطانی پای راستش را قطع می‌كنند و چند ماه بعد در ۱۰ نوامبر ۱۸۹۱ مطابق با ۱۹ آبان ۱۲۷۰ ه.ش در كنار خواهرش ایزابل جان می‌سپارد.

یكی از اشعار وی به‌نام «ویلز» او را در زمره پایه گذاران جنبش نمادگرایی فرانسه به‌شمار آورد و از اثر دیگر او، «دوره‌ای در برزخ» (فصلی در دوزخ) به‌عنوان یكی از نخستین شعرهای آزاد نام برده می‌شود.

داریوش مهرجویی در سال 63 فیلمی به‌نام سفر به‌سرزمین رمبو ساخته و در آن زندگی آرتور رمبو را به‌تصویر كشیده است. این فیلم تفسیری فلسفی از زندگی این شاعر قرن 19 است.

 

.... و شاعر در پرتو ستارگان گفت/ تو می‌آیی كه جست‌و‌جو كنی شب را،/ گل‌هایی كه چیده‌ای را، / و او دیده است/ روی آب‌ها/ خفته‌ای بر روانداز بلندش را، / افلیای پاك را / شناور/ مثل یك گل سوسن درشت...

 

 

 گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ