فضای کمدی فیلم با تمسخر شخصیت ها ایجاد می شود. کوچکترین عضو خانواده بارها و در موقعیت های مختلف با وقاحت تمام نقش پدر خانواده "هوشنگ مظاهری" را به سخره گرفته و ادای او را در می آورد.
پس از پایان پرحاشیه سریال "درحاشیه" ، پخش سریال طنزی به نام " شمعدونی " به کارگردانی " سروش صحت " و تهیه کنندگی " محسن چگینی " از شبکه سه آغاز شده که با تبلیغات و حواشی زیادی قبل از پخش همراه بود.
محمدحسن معجونی، آتنه فقیه نصیری، نگار عابدی، رویا میرعلمی، محسن قاضی مرادی، محمدرضا داود نژاد، ویدا جوان، امیر کاظمی، رضا کریمی و ... از بازیگران سریال «شمعدونی» هستند که در خلاصه داستان سریال آمده است: این مجموعه داستان دو خانواده است که عطا و هوشنگ سرپرستی آن را برعهده دارند. عطا فرزندی دارد که برای او بسیار عزیز و دوست داشتنی است اما او کودکی کنجکاو است و بنیان قصه هم بر درگیری عطا با فرزند خود استوار است.
کارگردان سریال "شمعدونی" اعتقاد دارد جدی ترین سریال طنزی است که تاکنون کارگردانی کرده است، او در مصاحبه ای گفته است: هیچ کدام از بازیگران در این سریال ویژگی طنز خاصی ندارند. شوخی های زیادی در سریال ندارند. حتی به جز یکی از شخصیت ها هیچ کدام طنز هم بازی نمی کنند بلکه در جریان اتفاقات و مسیر زندگی روزمره شان ماجراهای طنزی به وجود می آید که خنده دار است.
البته بر خلاف ادعای کارگردان این فیلم ، شاهد بازی های اغراق آمیز شخصیت ها و شوخی های زیاد و بعضا همراه با لودگی آنها هستیم. شوخی های بسیار سخیف که در اکثر مواقع با مسخره کردن یکی از شخصیت های سریال همراه است.
سروش صحت پیش از این سریال ، کارگردانی سریال هایی چون "پژمان" و "ساختمان پزشکان" را بر عهده داشت که همه این سریال ها یک ویژگی مشترک دارند آن هم ایجاد موقعیت و فضای طنز بوسیله تمسخر یکی از شخصیت های فیلم است. در سریال ساختمان پزشکان شخصیت اصلی فیلم دکتر افشار با بازی بهنام تشکر همواره و در بیشتر صحنه ها توسط دیگر شخصیت های سریال مورد تمسخر قرار می گرفت، دقیقا همان رفتاری که در سریال "پژمان" و "شمعدونی" مشاهده می شود.
شاید این ویژگی سریال های سروش صحت نشات گرفته از شخصیت خود او باشد که در جواب سوال رامبد جوان در برنامه "خندوانه" که از او پرسیده بود در زندگی بیشتر از چه چیزی می خندی؟ گفت: من معمولا به چیزهای بد می خندم. مثلا به لطیفه های بد و بی ادبی می خندم یا وقتی بلایی سر کسی می آید مثل اینکه وقتی در خیابان می بینم کسی زمین می خورد یا در زمستان که به کوه می روم بسیار می خندم چون مدام شاهد زمین خوردن مردم هستم.
یکی از نکات بسیار مهم و قابل توجه سریال، روابط بین شخصیت هاست. روابطی که در آن حرمت ها و عزت ها رعایت نمی شود. همه سعی در تمسخر یکدیگر و بهتر جلوه دادن خود هستند. حتی در تمسخر کردن احترام بزرگتر و کوچک تری رعایت نمی شود. بزرگ ترها با تحقیر و تمسخر کودکان بزرگ تری خود را ثابت می کنند.
"هوشنگ مظاهری" با بازی محمد نادری یک مرد ساده لوح است که در خیلی از اوقات جوگیر می‌شود. خیلی علاقمند است که مشکلات را حل کند ولی معمولاً با حرکتی که انجام می‌دهد مشکل را بحرانی‌تر می‌کند. یک اصطلاح هم دارد با این عنوان که بسپار به من! و معمولاً هروقت این جمله را می‌گوید خرابکاری در راه است. خیلی علاقمند است که پدری مدرن و با فرزندانش همراه باشد. حرف و خواسته‌های آنها را بفهمد و پا به پای آنها پیش برود ولی باز هم آنچه باید اتفاق نمی‌افتد. اما این ویژگی ها باعث ایجاد فضای طنز این شخصیت نمی شود. فضای کمدی فیلم با تمسخر این شخصیت ایجاد می شود. کوچکترین عضو خانواده بارها و در موقعیت های مختلف با وقاحت تمام او را به سخره گرفته و ادایش در می آورد. ماجرا زمانی جالب تر می شود که وقتی یکی از اعضای فامیل با رفتار ناشایست و نابه هنجار او برخورد می کنند با عصبانیت والدین کودک مواجه می شوند و والدین از این رفتارهای کودک خود دفاع می کنند.
حال این سوال مطرح می شود که یک سریال طنز چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ قرار است به هر نحوی مخاطب را بخنداند؟ و اینکه هدف از ساخت یک سریال چیست و نباید در آن مفهوم و پیامی به مخاطب رسانده شود؟
درست است که هدف اصلی از ساخت سریال ها و علی الخصوص سریال های طنز پرکردن اوقات فراغت خانواده ها و ایجاد شادی در جامعه است اما به دلیل اثرگذاری بالای سریال ها روی مخاطبان باید در کنار تمام اینها، کمی هم به مفهوم سریال ها و تاثیرات فرهنگی و اجتماعی آن ها دقت شود. اینکه در سریالی شاهد حرمت شکنی بزرگترها توسط افراد کوچک تر خانواده باشیم باعث قبح شکنی این مساله شده و فرهنگ جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع : jamnews.com