این بیماری هر 6 ثانیه یک قربانی می‌گیرد

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: دیابت هر ۶ ثانیه یک قربانی در جهان می‌گیرد، یک‌چهارم ایرانیان در معرض ابتلا به دیابت هستند، ۱۱.۳ درصد مبتلا شده‌اند و از هر دو نفر مبتلا یکی از بیماری خود خبر ندارد.

سعید کلباسی که در حاشیه کارگاه بازآموزی دیابت سخن می‌گفت، خاطر نشان کرد: برخلاف تصور، دیابت تنها یک بیماری با قندخون بالا نیست، بلکه یک عارضه جدی عروقی است که اندام‌های مختلف بدن از جمله قلب و چشم‌ها را دچار مشکل می‌کند. وی چاقی و اضافه وزن، مصرف فست‌فودها، کم‌تحرکی و استرس شدید ناشی از زندگی ماشینی و بالا‌بودن چربی و فشار خون را از عوامل ابتلا به دیابت عنوان کرد و گفت: در دیابت پیشگیری بر درمان مقدم است، چون این بیماری با تجویز دارو قابل درمان نیست و مبتلایان باید تا آخر عمر تحت کنترل باشند، پس چه بهتر که از ابتدا مانع بروز این بیماری شویم.

کلباسی، ورزش و تحرک کافی، پیاده‌روی مستمر، کاهش استرس و پرهیز از مصرف دخانیات، جایگزین کردن فست‌فودها با موادغذایی مناسب مانند میوه و سبزیجات را از جمله راهکارهای پیشگیری و کنترل دیابت اعلام کرد. وی خاطر نشان کرد: تشخیص به موقع دیابت که از طریق آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی به جامعه میسر می‌شود، نقش موثری در پیشگیری از عوارض دیابت دارد. متأسفانه حدود نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود اطلاع ندارند که با آگاه کردن مردم خصوصاً از طریق رسانه‌ها می‌توان به کنترل بیماری در آنها کمک کرد.

این فوق تخصص غدد با اشاره به این‌که در هر 6 ثانیه یک نفر بر اثر ابتلا به دیابت در دنیا می‌میرد و در هر چند دقیقه پای یک بیمار دیابتی به دلیل عوارض ناشی از آن قطع می‌شود، اظهار داشت: طبق آمارها حدود 11.3 درصد جمعیت بزرگسال کشور به این بیماری دچار شده‌اند که اگر مبتلایان به اختلال قند ناشتا که در معرض خطر جدی دیابت هستند را به آنها بیفزاییم، حدود 20 تا 25 درصد جمعیت کشور با خطر دیابت مواجه هستند. به گفته وی شیوع این بیماری در برخی استان‌ها مثل یزد و بوشهر تا 13 درصد هم تخمین زده شده که شیوع حدوداً 40 درصدی دیابت در برخی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس زنگ خطری برای شیوع گسترده‌ دیابت در کشور ماست. چنان‌که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 شمار مبتلایان دیابت در کشور به مرز 8 تا 10 میلیون نفر برسد.

این فوق تخصص غدد که در دومین همایش بازآموزی ویژه پرستاران بیمارستانهای تهران سخن می‌گفت، در ادامه با بیان اینکه طبق گایدلاین‌های انجمن دیابت آمریکا و اروپا که انجمن دیابت ایران نیز در درمان بیماری دیابت از آنها تبعیت می‌کند، آموزش در زمینه‌ دیابت و راهکار‌های درمان آن نخستین گام در کنترل بیماری است، اظهار داشت: وقتی بیمار کاملاً با بیماری خود آشنا باشد، می‌تواند در روند درمان با پزشک همکاری کند.
وی اضافه کرد: تغییر شیوه‌ زندگی دومین گام در مسیر کنترل دیابت است، بدین ترتیب که ورزش و جلوگیری از اضافه وزن و پرهیز از عادت‌های پرخطر مثل استعمال دخانیات، استرس و کم‌خوابی باید به جزیی جدا‌نشدنی از زندگی بیمار تبدیل شود. وی خاطر نشان کرد: خوشبختانه در زمینه‌ داروهای درمان دیابت تحولات زیادی صورت گرفته است. چنانکه در گذشته در کشور ما تنها یکی، دوقلم قرص برای درمان دیابت تجویز می‌شد، ولی در حال حاضر خانواده گسترده‌ای از داروها با دامنه اثر مختلف، دست پزشکان را در تجویز داروهای متناسب با شرایط هر بیمار باز گذاشته است.

کلباسی اظهار داشت: انسولین‌های جدید و نوترکیب که به بازار دارویی کشور وارد شده‌اند، عوارض داروهای قبل را نداشته و اثر‌بخشی بسیار بهتری دارند که خوشبختانه تحت پوشش بیمه هم قرار گرفته‌اند. برخی از داروهای جدید ضد دیابت علاوه بر کنترل بیماری باعث کاهش وزن هم می‌شوند. وی تاکید کرد: با همه پیشرفتهای دارویی اصلاح عادات غلط زندگی و غذایی، اصلی مهم در کنترل دیابت بوده و توقع بی جایی است که یک بیمار، رژیم غذایی مناسب را رعایت نکرده، زندگی پراسترس داشته و از مصرف دخانیات خودداری نکند و بخواهد به صرف مصرف دارو، بیماری خود را کنترل کند.

وی گفت: به دیابت باید به عنوان یک تهدید جدی توجه کنیم و همان‌طور که از ایدز می‌ترسیم از سونامی این بیماری غیرواگیر نیز نگران باشیم.

دیابت، تاوان سنگین کم‌تحرکی و خوش اشتهایی
سید عادل جاهد، فوق تخصص غدد نیز با اشاره به عوارض ناگوار ناشی از ابتلا به دیابت که دومین عامل عمده قطع پا بعد از تصادفات به‌شمار می‌رود، به همه افراد بالای 45 سال توصیه کرد برای تشخیص به موقع این بیماری که علائم چندانی ندارد، انجام آزمایش‌های مستمر را جدی بگیرند. جاهد غربالگری بزرگسالان از 45 سالگی به صورت دو دوره‌ای را مهمترین توصیه جهانی برای تشخیص دیابت عنوان کرد و گفت: افراد چاق، سیگاری یا کسانی که سابقه ابتلا به دیابت در خانواده آنها وجود دارد، لازم است از سنین پایین‌تر نسبت به انجام آزمایش قندخون اقدام کنند.

وی با بیان اینکه حدود 15 تا 20 درصد افراد جامعه به دیابت یا پیش دیابت مبتلا هستند، خاطرنشان کرد: دیابت نوع یک، متأسفانه قابل پیشگیری نیست، ولی دیابت نوع دو که شایع‌ترین نوع دیابت و مورد نظر است، با افزایش تحرک و اصلاح الگوی تغذیه و کاهش مصرف غذاهای نامناسب به راحتی قابل پیشگیری است.

هفته دیابت از 20 تا 26 آبان است و فدراسیون جهانی دیابت شعار این هفته را تغذیه صحیح با صبحانه آغاز می‌شود نامگذاری کرده است.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ