بهداشت ناخن‌ها تعریف مشخصی دارد، هنگام شستن دست زیر ناخن‌ها را هم تمیز كنید. هنگام استفاده از شوینده‌ها و انجام كارهای خانه از دستكش استفاده كنید تا ناخنتان آسیب نبیند و پاكیزه بماند.
بهتر است زیاد از استون برای پاك كردن لاك استفاده نكنید، زیرا ناخن‌ها بر اثر استفاده مكرر از استون خشك و شكننده می‌شوند.
یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناخن، خشکی یا ریش ریش شدن کناره ناخن است که به دلیل استفاده زیاد از مواد شوینده بخصوص درمیان زنان خانه‌دار رخ می‌دهد.
دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو، کاهش کراتین (چربی) پوست و به تبع آن کاهش چربی ناخن را بر اثر شستشوی زیاد با مواد شوینده، دلیل شکنندگی ناخن می‌داند و می‌گوید: در زنان خانه‌دار و دارندگان بعضی مشاغل که افراد با مواد شوینده سروکار دارند به دلیل استفاده زیاد از این مواد، چربی ناخن کاهش می‌یابد و کناره‌های پوست آن ریش‌ریش می‌شود که کندن پوست کناره‌های ناخن با دست سبب ایجاد عفونت و راهیابی میکروب به آن نقطه می‌شود.
گرفتن پوسته‌ها با ناخنگیر و خشک کردن کامل دست با حوله و همچنین استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده یا گلیسیرین و دستکش‌های محافظ از بروز این مشکل جلوگیری می‌کند.
دکتر طباطبایی، رعایت موارد بهداشتی درباره ناخن‌های پا را نیز یکی دیگر از موارد بهداشت ناخن می‌داند و به ایسنا می‌گوید: به دلیل این که پس از شستن پا، معمولا رطوبت بین انگشتان پا باقی می‌ماند و این رطوبت مستعد پرورش قارچ‌هایی در این محیط می‌شود که از موارد بیماری‌زاست و همچنین منجر به سفید شدن و لیچ شدن بین انگشتان پا می‌شود، بدیهی است برای پیشگیری از این مشکل باید پا را پس از شستن، خوب خشک کرده و سپس از جوراب و کفش استفاده کنید.
در افراد ورزشکار به دلیل تعریق زیاد در ناحیه پا، لازم است جوراب‌ها هر روز تعویض و پس از شستشو با آب و صابون، پا و بین انگشتان پا بخوبی خشک شود. زیرا تعریق به علت ایجاد محیط مرطوب برای رشد قارچ مناسب است.
ضربه‌های ناشی از سوهان زدن بیش از حد ناخن در مانیکور و پدیکور نیز یکی از دلایل شکنندگی ناخن است و باعث صدمه به ناخن و ایجاد خطوط و لکه‌های سفید روی آن می‌شود.
همچنین ممکن است تمیز کردن زیر ناخن با سوهان ناخن در درازمدت باعث جدا شدن ناخن از بستر زیرین خود شود که در این صورت به دلیل جریان هوا در زیر ناخن، تغییر رنگ می‌دهد و به تخریب آن منجر می‌شود.
ناخن مصنوعی، ممنوع
پژوهشگران علوم پزشكی، به زنان در مورد استفاده از ناخن‌های مصنوعی هشدار می‌دهند. محققان بر این باورند كه ناخن‌های مصنوعی موجب نازك، شكننده و خرد شدن ناخن‌های طبیعی می‌شوند.
چسب به كار رفته برای چسباندن ناخن‌های مصنوعی روی ناخن‌های طبیعی، عامل اصلی فرسوده شدن ناخن‌هاست، این نوع چسب كه ماده‌ای سمی است، مستقیما به ماده كراتین یعنی ماده اصلی تشكیل‌دهنده ناخن حمله كرده و آن را از بین می‌برد.
تغییر رنگ ناخن مهم‌ترین نشانه ابتلا به بیماری قارچ ناخن است و باید جدی گرفته شود. پس از بروز این نشانه، به مرور زمان ناخن‌ها دچار شکستگی، تخریب و ریزش می‌شوند
به گفته این محققان، ناخن‌های مصنوعی همچنین یكی از عوامل عفونت‌های باكتریایی در زیر ناخن‌های طبیعی است.
ناخن‌های مصنوعی از صمغ آكریلیك ساخته می‌شوند كه این ماده باعث تحریك بافت‌های اطراف ناخن و ابتلای فرد به اگزما می‌شود.
بیماری‌های ناخنی
بیماری‌هایی مثل سوء‌تغذیه، كمبود پروتئین، نارسایی كلیه، دیابت و مصرف برخی داروها باعث اختلال در رشد ناخن می‌شود و تغییراتی در آنها ایجاد می‌كند. كمبود كلسیم و پروتئین اثر زیانباری در رشد و زیبایی ناخن‌ها دارند.
تغییر رنگ ناخن، هشدار!
تغییر رنگ ناخن مهم‌ترین نشانه ابتلا به بیماری قارچ ناخن است و باید جدی گرفته شود. پس از بروز این نشانه، به مرور زمان ناخن‌ها دچار شکستگی، تخریب و ریزش می‌شوند.
در بیماری قارچ ناخن، قارچ‌ها در زیر ناخن رشد کرده و سبب تخریب صفحه ناخن و از دست دادن شفافیت آن می‌شوند. رطوبت زیاد، شستشوی مداوم دست‌ها یا عرق کردن زیاد دست‌ها از عوامل بروز و رشد قارچ ناخن است.
برخی بیماری‌های زمینه‌ای همچون بیماری دیابت نیز از عوامل زمینه‌ساز بروز بیماری قارچ ناخن است.
دکتر بهزاد بیژنی، عضو انجمن بیماری‌های عفونی ایران با اشاره به راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری قارچ ناخن می‌گوید: برای پیشگیری از ابتلا به بیماری قارچ ناخن از نوع «درماتوفید»، باید از تماس با خاک و فردی که به این بیماری مبتلا شده، خودداری کرد. برای پیشگیری از ابتلا به قارچ «کاندیدا» نیز باید انگشتان دست و پا همیشه خشک نگه داشته شود.
این متخصص ادامه می‌دهد: تشخیص این بیماری تنها از طریق نمونه‌برداری ناخن و بافت اطراف آن امکان‌پذیر است.
درمان بیماری قارچ ناخن باید حتما تحت نظر پزشک و با تجویز داروهای خوراکی ضد قارچ انجام شود.به گفته وی، دوره درمان این بیماری طولانی مدت است و حداقل بین یک ماه و نیم تا 6 ماه زمان می برد.