(Business to Customer)فروشنده به مصرف كننده
بیشترین سهم در انجام تجارت الكترونیكی از نوعBTOCرا خرده فروشی تشكیل میدهد . این نوع تجارت با گسترش وب به سرعت افزایش پیدا كردو اكنون به راحتی میتوان انواع و اقسام كالا ازشیرینی گرفته تا اتومبیل و نرم افزارهای كامپیوتری را از طریق اینترنت خریداری كردBTOC. از حدودپنج سال پیش با راه اندازی سایتهایی چونamazonوCDNOWآغاز شد . jeff Bezorموسس شركتamazonسایت خود را فقط برای فروش كتاب از طریق اینترنت راه اندازی كرد و این ایده ساده مقدمه ای بود برای یك تحول جهانی . در تجارت الكترونیكیBTOCدر یك طرف معامله تولید كننده (فروشنده) محصول و در طرف دیگر خریدار (مصرف كننده نهایی) قرار دارد . موفقیت در این مدل بسته به تجربیاتی است كه به مشتری ارایه میشود . باید به مشتری سرویسهایی ارایه شود كه درمد ل سنتی به آنها خو گرفته است و شرایط مشابه را به وجود آورد. شركتهایی نظیرamazon و relروی شهرت خود محیط نیرومندonlineرا تدارك دیده اند كه بتوانند رضایت بی چون و چرای مشتری را جلب كنند . شكل دیگر ، تجربیاتonlineمشتری به درست انتخاب شود . متن و گرافیكی كه مشتری باید با آن به جای فروشنده تبادل نظر كند باید خوب طراحی شده باشد .
پس از هك شدن بسیاری از وب سایتهای خرده فروشان اینترنتی مانندcreditcards وeggheadوegghead ... بسیاری از مشتریان نسبت به دزدیده شدن اطلاعات شخصی شان توسط هكرها بسیار حساس شده اند ، كه این امر باعث كاهش معاملات الكترونیك در مقاطع و فواصل زمانی زیادی شده . اما معاملات را به نقطه صفر نرسانده است و مردم هنوز از فروشگاههای onlineاستفاده میكنند .
هم اكنون این روش در كشور ما موجود است و مورد استفاده قرار میگیرد و در این روش خریدار به طور مستقیم با توزیع كننده از طریق اینترنت وارد معامله میشود . هم اكنون سازمانهایی مانند شهروند چنین خدماتی را ارایه میكنند اما این خدمات هنوز به صورت عامه در میان ما جا نیافتاده است . حتی میان كاربران حرفه ای اینترنت در ایران استفاده از این خدمات كمتر مرسوم است .
(Consumer to Consumer)مصرف كننده با مصرف كننده
در این مدل تجارت الكترونیكی مزایدهها و مناقصههای كالا از طریق اینترنت انجام میگیرد مدلCTOCشبیه به نیازمندیهای طبقه بندی شده یك روزنامه و یاشبیه به یك دكه در بازار دست دوم یا سمساری است ایده اصلی این مدل اینست كه مصرف كنندگان بایكدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند ebayغول حراجیonlineبزرگترین نمونه اولیه مدلCTOCاستEbeyخود چیزی نمیفروشد و به عنوان واسطه ای بین خریداران فروشندگان به ارایه محصولات در حراجی Onlineعمل میكند . به عنوان مثالEbeyاجازه میدهد فروشنده قیمت اولیه خود را درحراجی قرارا دهد و سپس شركت كنندگان در حراج قبل از اتمام شده اظهار نظر كنند . . سایتهای اینترنتی دیگر نظیرAutobyutel. وCarsmartنمونههایی از مدلTCOCمیباشند . به دلیل ناچیز بودن هزینه تبلیغات در اینترنت استفاده از مدلCTOCتوسط كاربران اینترنتی برای فروش كالاهای مورد نظر خود مورد توجه قرار گرفته است .
(Consumer to Business)مصرف كننده با فروشنده
تجارتPTOP
(Peer to peer)نقطه به نقطه
با استفاده از سخت افزارMondexكه زیر مجموعهMastercarMastercard است كاربران قادرند نقل و انتقالات الكترونیكی پولی خود رانجام دهند و پول خود را از یك كارت اعتباری به كارت اعتباری دیگر منتقل كنند نحوه استفاده از تلفن همراه بدین صورت است كه به جای فن آوریGSMكه استاندارد معمول ارتباطی تلفن همراه در بسیاری از كشورها به ویژه در اروپاست فن آوری دیگری تحت عنوان پروتكل به كارگیری نرم افزار كاربرد از طریق تجهیزات بی سیم(Wireless Application)كه به اختصارWAPنامیده میشود جایگزین میشود در این شیوه جدید هر تلفن همراه از طریق مركز تلفن با یك كامپیوتر سرویسگر مرتبط میود و میتواند نرم افزارها مورد نیاز كاربر خود را رو ی كامپیوتر مذكور فعال كند به این ترتیب استفاده كننده میتواند اطلاعات خود را از طریق كامپیوتر سرویسگر كه خود از طریق اینترنت و یا شبكههای ارزش افزوده(VAN)) به مراكز تجاری و خدماتی متصل است ارسال ویا دریافت كند .
(Business to Aministration )فروشنده با اداره
این نوع تجارت الكترونیكی شامل تمامیمبادلههای تجاری مالی بین شركتها و سازمانهای دولتی است تامین نیازهای دولت توسط شركتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است كه میتوان در این گروه گنجاند .تجارتBTOAدر حال حاضر دوران كودكی خود را طی میكند ولی در آینده ای نزدیك زمانی كه دولتها به ارتقا ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند به سرعت رشد خواهد كرد .
تجارت CTOA
(Consumer to Administration)مصرف كننده با اداره
با تجربه و آزمایش تمام مدلهای تجاریonlineكه تاكنون بیان شد مشخص است كه با وجودی كه تجارت الكترونیك پدیده ای تقریبا جدیدو نوپاست اما بسیار فعال است . دانشمندان صنعتی معتقدند كه یافتن منابع درآمد.Onlineمطمئن با سعی و خطا آزمایش میشود مدلهایBTOCوBTOBبیشترین توجه را امروزه به خود جلب كرده اند ولی مدلهای دیگرهنوز در حال تعدیل استراتژیهایشان هستند و روشهایشان را گسترش میدهند به هرحال عاقلانه است كه ما راجع به 5 سال ابتدای كار تجارت الكترونیك مانند پنج سال ابتدای زندگی یك كودك بیندیشیم .
ایران مانند سایركشورها دارای شركتهای بسیاری است كه برای توسعه بازار خود به اینترنت وابسته هستند . هدف این شركتها از ایجاد پایگاهها در اینترنت تموسعه صادرات است مانند شبكه اطلاعات صنعتی به آدرسWWW.Iranindustry.Orgبه زبان فارسی وWWW.Iranindustry.comبه زبان انگلیسی یا مركز تجارت بین المللی ایران با آدرسIran.comwww.icc .