لوازم خانگی تا 30 درصد گران شدند
بازار لوازم خانگی علاوه بر گرانی و نایابی برخی اقلام باید با بحران كرونا و پساكرونا نیز دست و پنجه نرم كند. هر چند بررسیهای میدانی از بازار لوازم خانگی نشان میدهد برخی فروشندگان پیش از عادی شدن وضعیت، كالاهای موجود را تا 30 درصد گران كردند تا جبران تعطیلات ناخواسته و اجباری اسفند و فروردین ماه باشد. مرتضی میری، رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی افزایش قیمت لوازم خانگی را در پی بیتوجهی سازمان حمایت از تولیدكنندگان به افزایش قیمتها در سال 99 میداند.
او معتقد است قیمت لوازم خانگی باید بین 10 تا 25 درصد افزایش یابد. با وجود اینكه كاهش تمایل مردم برای حضور در اجتماعات و خرید، تقاضا را به شدت كاهش داده، اما شروع تحركات قیمتی در كالاها و لوازم خانگی از اسفند و حتی با شیوع كرونا بوده است. هرچند به نظر میرسد آشفتهبازار لوازم خانگی پس از تحریمها شدت بیشتری گرفت. زمانی كه خروج دو برند كرهای نهتنها به افزایش كیفیت محصولات داخلی نینجامید، بلكه میزان و گردش مالی قاچاق لوازم خانگی را نیز افزایش داد. به نظر میرسد تنها راهكاری كه فعلا میتواند بازار را نجات دهد، نه ارتقای كیفیت برای افزایش فروش كه حمایت دولت از تولیدكنندگانی است كه برخی اجناس خود را با كیفیت بسیار پایینی عرضه میكنند.
صنعت لوازم خانگی در یك دهه اخیر بحرانها و چالشهای فراوانی داشته است؛ از تحریم در اوایل دهه 90 تا افزایش شدید نرخ ارز و آغاز شدن دور جدید تحریمها در سال 96 جملگی سبب تضعیف این صنعت شدند. با وجود اینكه سال 98 نرخ ارز از ثبات نسبی برخوردار بود و بازار نیز آرامش مقطعی یافته بود، شیوع كرونا معادلات تخمین زده شده برای این صنعت را با چالش جدی روبهرو كرد. بازار لوازم خانگی در سال جدید علاوه بر ارایه راهكاری جهت پوشش خسارت شیوع كرونا، با حجم بالای قاچاق نیز روبهرو است.
تحریم و خروج برندهای خارجی
اردیبهشت سال گذشته اخباری مبنی بر خروج دو برند كرهای از كشور منتشر شد. شدت یافتن تحریمها و محدودیت در نقل و انتقال پول از جمله مهمترین دلایل قطع همكاری این دو برند بود. هر چند این خبر بعدا توسط مسوولان تكذیب شد، اما پایین كشیده شدن تابلوی فروشگاههای این دو برند، تقریبا حجت ادامه فعالیت را تمام كرد. واكنش به قطع همكاری این دو برند نیز متفاوت بود. برخی كارشناسان آن را فرصت بادآوردهای میدانستند كه میتواند تولیدكنندگان داخلی را برای پر كردن جای خالی این دو برند تواناتر كند. گروه دیگر اما واقعبینانهتر واكنش نشان دادند. بهزعم آنها تولیدكنندگان ایرانی برای جبران كمبود لوازم خانگی در كشور راه طولانی در پیش دارند، چراكه كیفیت تولیدات داخل با نمونههای مشابه قابل مقایسه نیست و افراد بهدنبال خرید اجناس باكیفیت هستند.
اما در كنار پایین بودن كیفیت برخی محصولات ایرانی، تورم این بخش نیز بر گردش مالی آن تاثیرگذار بوده است. براساس گزارش مركز آمار، لوازم خانگی در سال گذشته حدود 50 درصد نسبت به سال ماقبل، افزایش قیمت داشته است. افزایش قیمت در بازار لوازم خانگی 15.3درصد بالاتر از تورم سال 98 بوده است. این بازار در سال گذشته و با وجود ثبات نرخ ارز بیشترین تورم را در بین گروه كالاهای خدماتی و مصرفی از آن خود كرد. هر چند مهمترین دلیل افزایش تورم در این بازار، بالا رفتن قیمت مواد اولیه برای تولید محصولات عنوان شد اما افزایش قیمت در كنار كاهش قدرت خرید طرف تقاضا، چه بسا آیندهای غیرقابل پیشبینی برای این بخش رقم خواهد زد.
كرونا و چالش كاهش خرید
شیوع كرونا و تعطیلی مراكز خرید از یكسو و كاهش تقاضا ازسوی خریداران، سبب افزایش خسارت به بخشهای مختلف اقتصادی شد. هر چند دولت برای كاهش تبعات اقتصادی تعطیلی كسب و كارها تمهیدات مالی اندیشیده اما به نظر میرسد چالشها در بازار لوازم خانگی عمیقتر از آن چیزی است كه بتوان با تسهیلات مالی درصدد جبران آن برآمد. مرتضی میری، رییس اتحادیه تولیدكنندگان و فروشندگان لوازم خانگی معتقد است فروش لوازم خانگی نسبت به سال گذشته كاهش 70 درصدی داشته است، بنابراین برخی فروشندگان برای جبران هزینههای خود به فكر افزایش قیمت اجناس افتادند بهگونهای كه در برخی محصولات حتی با وجود كاهش شدید تقاضا، قیمتها 30درصد افزایش یافته است. هرچند میری در بخشی از صحبتهای خود به قیمتگذاری در سال جدید نیز اشاره كرد و گفت: « دو ماه از سال جدید گذشته، اما سازمان حمایت هنوز قیمت جدیدی را به ثبت نرسانده و قیمتهای درج شده در سامانه قیمتی این سازمان مربوط به آذر سال گذشته است.
البته تولیدكنندگان لیست قیمتهای جدید را عرضه كردند اما مورد تایید اتحادیه، سازمان حمایت و تعزیرات نیست و باید هر چه زودتر وضعیت قیمتها مشخص شود، چراكه براساس لیست جدید قیمت محصولات بین ۱۰ تا ۲۵درصد افزایش یافته است.» صحبتهای میری درخصوص و «بحق بودن» افزایش قیمت محصولات خانگی در حالی است كه سخنگوی انجمن تولیدكنندگان لوازم خانگی معتقد است افزایش قیمت در این بازار نه بهدلیل این «لیست» كه بهدلیل فروشگاههای آنلاین است. حمیدرضا غزنوی در این رابطه گفت: «پس از تعطیلی صنف لوازم خانگی به دلیل شیوع كرونا، برخی فروشگاههای آنلاین، لوازم خانگی را با نرخ بالاتری نسبت به نمایندگیهای رسمی فروش عرضه میكنند كه این موضوع در بلندمدت میتواند تعادل عرضه و تقاضا را از بین برده و به تولیدكنندگان آسیب بزند.»
كاهش تولید لوازم خانگی در 12 سال اخیر
اولین گزارش مربوط به تولید لوازم خانگی در سال 95 منتشر شد كه در این گزارش، روند تولید لوازم خانگی از سال 83 تا 11 ماهه سال 94 مورد بررسی قرار گرفته بود. یخچالفریزر، ماشین لباسشویی، كولر آبی و انواع تلویزیون ازجمله محصولاتی است كه آمارهای مربوط به تولید آنها در این گزارش وجود داشت. تقریبا در تمام سالهای منتهی به تشدید تحریمها در سال 90، تولیدات كشور در این چهار ردیف كالا افزایشی بود. اما در فاصله سال 90 تا 91 تولید محصولات افت پیدا كرد. به عنوان مثال یخچال و فریزر در سال 84 حدود یك میلیون و 243 هزار دستگاه در كشور ساخته میشد كه در سال 97 به 993 هزار دستگاه رسید. ماشین لباسشویی نیز از 693 هزار دستگاه تولید سالانه در سال 85 به 553 هزار دستگاه در سال 97 رسید.
گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: روزنامه اعتماد