جزییات دیدار روحانی و رئیس دولت اصلاحات
احسان انصاری: چرا عارف سكوت كرده است؟ آیا حمایت اصلاحطلبان از آقای روحانی در انتخابات۹۶ مانند انتخابات سال۹۲ بیقید و شرط خواهد بود؟آیا پس از تشكیل مجلس دهم بین اصلاحطلبان و آقای روحانی برای انتخابات ریاستجمهوری آینده مذاكره و رایزنی صورت گرفته است؟
آیا اصلاحطلبان به جز آقای روحانی به گزینه دیگری نیز در انتخابات آینده میاندیشند؟رابط اصلاحطلبان و دولت تدبیر و امید كیست؟برای پاسخ به این سوالات با سید حسن رسولی عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان و استاندار خراسان در دولت اصلاحات گفتوگو كردیم. رسولی به «آرمان امروز»میگوید:«جریان اصلاحات در «طول» آقای روحانی كاندیدا معرفی خواهد كرد و نه در«عرض» ایشان.
گر جریان اصلاحات در عرض آقای روحانی كاندیدا معرفی كند حدود۵۰ درصد از پایگاه جریان اصلاحات به سمت دیگری كشیده میشوند و این دودستگی در نهایت به سود رقبای سیاسی اصلاحطلبان و آقای روحانی تمام خواهد شد. به همین دلیل به هیچ عنوان در عرض ایشان كاندیدا معرفی نخواهیم كرد. معرفی كاندیدا در طول آقای روحانی به این معنا نیست كه اصلاحطلبان از آقای روحانی حمایت نخواهند كرد.»
در ادامه ماحصل » با سیدحسن رسولی عضو شورای عالی سیاستگذاری جریان اصلاحات را از نظر میگذرانید:
استراتژی اصلاحطلبان برای حمایت از آقای روحانی در سال۹۶ چیست؟ چرا در حالی كه برخی از اصلاحطلبان از حمایت قاطع از روحانی دفاع میكنند، برخی دیگر از حمایت مشروط اصلاحطلبان از ایشان سخن میگویند؟
جریان اصلاحات در سال۹۲ برای منافع ملی و مردم كاندیدای اصلی خود را از رقابتهای انتخاباتی كنار كشید و از آقای روحانی كه یك شخصیت اصولگرا بود اما شعارهای اصلاحطلبی میداد حمایت كرد. یكی از شعارهای مهم آقای روحانی در انتخابات ۹۲ درباره حصر بود.شعار دیگر ایشان این بود كه «سانتریفیوژها باید بچرخند اما چرخ زندگی مردم نیز باید بچرخد». آقای روحانی در مناظرات انتخاباتی در مواجهه با محمدباقر قالیباف عنوان كردند:«من حقوقدان هستم و سرهنگ نیستم»؛ این شعارها در راستای گفتمان اصلاحطلبی بود و مسیری كه ایشان برای خود انتخاب كرده بودند از بسیاری از جهات با مسیر جریان اصلاحات همپوشانی داشت.
از سوی دیگر حمایت جریان اصلاحات از آقای روحانی در سال۹۲ بدون پیش شرط بوده است. به عبارت دیگر اصلاحطلبان با آقای روحانی در سال۹۲ ائتلاف نكردند، بلكه از ایشان حمایت كردند. این وضعیت تا دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ادامه پیدا كرد. با این وجود در سال۹۴ مخاطب جریان اصلاحات شخص آقای روحانی نبود و جریان اصلاحات با حامیان ایشان سر میز مذاكره نشست و ائتلاف كرد. اصلاحطلبان به دنبال این بودند كه تغییراتی كه در سال۹۲ در قوه مجریه اتفاق افتاد در سال۹۴ در قوه مقننه صورت بگیرد تا مدیریت كشور شكل معقول و منطقی به خود بگیرد و از تندروی های گذشته پرهیز شود.
در انتخابات مجلس شورای اسلامی حزب اعتدال و توسعه و وزرایی مانند آقای محمود واعظی مدعی بودند طیف غیراصلاحطلب حامیان آقای روحانی را نمایندگی میكنند. یك ائتلاف استراتژیك بین اصلاحطلبان و حامیان دولت در انتخابات مجلس شكل گرفت كه در نهایت به موفقیت نسبی در انتخابات منجر شد و اصلاحطلبان و حامیان دولت موفق شدند سهم قابل توجهی از كرسیهای مجلس را به دست بگیرند. به همین دلیل استراتژی اصلاحطلبان در انتخابات سال۹۶ نیز تداوم استراتژیهای سالهای۹۲ و ۹۴ و حمایت از آقای روحانی خواهد بود.
آیا حمایت اصلاحطلبان از آقای روحانی در سال۹۶ مانند سال۹۲ بدون قید وشرط خواهد بود؟
حمایت اصلاحطلبان از آقای روحانی در سال۹۶ «حمایت منتقدانه» خواهد بود. استراتژی اصلی اصلاحطلبان تداوم رویكرد سالهای۹۲ و ۹۴ در سال۹۶ است تا در این مسیر جریان اصلاحات با یك دگردیسی مهم و اساسی، استراتژی خود را به صورت كلی تغییر دهد و با رویكردی جدید در فضای سیاسی ایران ظهور و بروز كند. در نتیجه جریان اصلاحات تلاش میكند از مسیر روحانی و دولت تدبیر و امید به استراتژی جدیدی برای حضوری نوین در سپهر سیاسی ایران دست پیدا كند. حمایت اصلاحطلبان از آقای روحانی در سال۹۶ با حفظ هویت اصلاحطلبی صورت خواهد گرفت. بدون شك این حمایت به معنای «وادادگی» و انفعال نیست.
در سال۹۲ هیچ كدام از بزرگان اصلاحات در مساله انتخاب وزرا و مدیران دولت دخالت و سهم خواهی نكردند. در سال۹۶ نیز اصلاحطلبان در حوزههای سیاسی و اجتماعی به دنبال سهم خواهی و گرفتن پست و مقام نخواهند بود. به نظر من چانهزنی درباره حضور در كابینه و دخالت در تصمیمگیریهای دولت درخواستهای پست و كوچكی است.
اگر آقای روحانی احساس میكند یك مدیر اصولگرا از توانمندی بسیار بالایی نسبت به یك مدیر اصلاحطلب برخوردار است و بهتر میتواند منافع ملی و مردم را تامین كند، شرعا و عرفا باید مدیر توانمندتر را بهكار بگیرد. بدون شك اصلاحطلبان به دنبال ورود به دولت و گرفتن صندلیهای كابینه نیستند. قرار هم نبوده چنین اتفاقی رخ بدهد. بیشك اصلاحطلبان با آقای روحانی وارد معاملات پُست و مقام نخواهند شد. تنها قید و شرطی كه اصلاحطلبان برای آقای روحانی در سال۹۶ مطرح خواهند كرد، عملكردن به وعدههای زمینمانده ایشان در سال۹۲ است. ما به خوبی به این نکته آگاهی داریم که عمل کردن به مساله حصر خارج از اختیارات رئیس جمهوری است. با این وجود آقای روحانی این شعار را مطرح کردند.
نکته دیگر اینکه فضای دانشگاهها در دولت آقای روحانی تفاوت خاصی با دوران آقای احمدینژاد نكرده و همچنان حالت امنیتی دارد. در حوزه فرهنگی نیز شرایط بهگونهای پیش رفته كه برخی از وزرا برخلاف قانون در مقابل تریبونداران كوتاه میآیند. بنده چون در دولت اصلاحات استاندار خراسان بودم به خوبی به فضای این استان آگاهی دارم. آقای جنتی به عنوان وزیر ارشاد كه خود نیز زمانی استاندار خراسان بوده نباید به راحتی كوتاه بیاید.
صحبت برخی افراد كه برگزاری كنسرت را در مشهد ممنوع كردهاند از نظر فقهی و قانونی صحیح نیست. از نظر فقهی مسئولان تنها باید به دیدگاههای حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب استناد كنند و هیچكس دیگر نمیتواند بدعتگذار مسائل جدیدی در فضای فقهی كشور باشد. هیچ منطق حكومتی نمیپذیرد كه یك منطقه از كشور برای خود قانون جدید وضع كند و برخلاف قانون رسمی كشور عمل كند. جریان اصلاحات حیثیت و آبروی خود را گذاشته تا آقای روحانی سركار بیاید. كسی نمیتواند با حیثیت و آبروی اصلاحطلبان بازی كند. در نتیجه اصلاحطلبان انتظار دارند مسئولان و وزرای مربوطه در مقابل چنین زیادهخواهانی ایستادگی كنند و كوتاه نیایند.
آیا جریان اصلاحات برای انتخابات ریاستجمهوری به جز آقای روحانی كاندیدا معرفی خواهد كرد؟
جریان اصلاحات در «طول» آقای روحانی كاندیدا معرفی خواهد كرد و نه در «عرض» ایشان. اگر جریان اصلاحات در عرض آقای روحانی كاندیدا معرفی كند حدود۵۰ درصد از پایگاه جریان اصلاحات به سمت دیگری كشیده میشوند و این دودستگی در نهایت به سود رقبای سیاسی اصلاحطلبان و آقای روحانی تمام خواهد شد. به همین دلیل به هیچ عنوان در عرض ایشان كاندیدا معرفی نخواهیم كرد. بدون شك اصلاحطلبان در «نقد» دولت آقای روحانی بدون «لكنت زبان» و با صراحت عمل خواهند كرد. نكته دیگر اینكه فضای انتخاباتی در ایران فضای كاملا پیچیدهای است و به همین دلیل باید تمامی جوانب انتخابات آینده را در نظر گرفت.
معرفی كاندیدا در طول آقای روحانی به این معنا نیست كه اصلاحطلبان از آقای روحانی حمایت نخواهند كرد. در شرایط كنونی ما نباید این علامت را به جریان منتقد دولت آقای روحانی بدهیم كه اصلاحطلبان دست حمایتی خود را از سر آقای روحانی برداشتهاند. اگر كسی این علامت را به جریان مقابل بدهد برخلاف رویكرد اصلاحطلبان رفتار كرده است. این علامت بسیار مخرب و هزینهسازاست.
آیا منتقدان دولت معرفی كاندیدا در طول آقای روحانی را به معنای فاصله اصلاحطلبان با آقای روحانی تلقی نخواهند كرد؟ بهتر نیست جریان اصلاحات هیچ گزینهای به جز آقای روحانی معرفی نكند؟
از قدیم گفته اند «كار از محكمكاری عیب نمیكند.» نكته دیگر اینكه در ادوار گذشته انتخابات ریاستجمهوری نیز چنین وضعیتی وجود داشته است. به عنوان مثال در انتخابات دور دوم ریاستجمهوری رئیس دولت اصلاحات، آقای شمخانی كه وزیر دفاع دولت بودند خود را به عنوان كاندیدای ریاستجمهوری مطرح كردند. این در حالی بود كه پس از انتخابات نیز ایشان دوباره توسط رئیس دولت اصلاحات به عنوان وزیر دفاع معرفی شدند و در كابینه حضور پیدا كردند. در نتیجه معرفی كاندیدا در طول آقای روحانی به معنای دست كشیدن از حمایت آقای روحانی نیست بلكه به معنای استفاده از ظرفیت انتخابات برای مطرحكردن مطالبات مدنی و اصلاحطلبانه و حفظ هویت جریان اصلاحات است.
برخی از نزدیكان دولت عنوان میكنند آقای روحانی جدا از جریان اصلاحات دارای پایگاه رای است. به نظر شما این سخنان با واقعیت همخوانی دارد؟ آیا آقای روحانی بدون در نظر گرفتن پایگاه رای اصلاحطلبان میتواند در انتخابات آینده به موفقیت دست پیدا كند؟
آقای روحانی در سال۹۶ از نظر اجتماعی شناخته شدهتر از سال۹۲ خواهد بود؛ اما از نظر سیاسی پایگاه رای آقای روحانی جریان اصولگرا نیست. اصولگرایان در سال۹۲ كوچكترین علامت حمایتی به آقای روحانی نشان ندادند و تا آخرین لحظه با وی رقابت كردند. اصولگرایان به اندازهای كه در سال۸۸ از کاندیدای اصلاح طلبان حمایت كردند در سال۹۲ از آقای روحانی حمایت نكردند. این در حالی بود كه آن کاندیدا خاستگاه اصلاحطلبی و چپ داشت و در مقابل، آقای روحانی از دل جریان اصولگرایی بیرون آمده بود.
در انتخابات ریاستجمهوری سال۹۶ نیز جریان اصولگرا حاضر نیست از آقای روحانی حمایت كند و حتما در مقابل ایشان كاندیدا معرفی میكند. اینكه برخی از دوستان عنوان میكنند كه آقای روحانی نیز ممكن است در لیست حمایتی اصولگرایان قرار داشته باشد با واقعیت همخوانی ندارد. به نظر من احتمال اینكه جریان اصولگرا به دنبال یك دورهایكردن دوران ریاستجمهوری آقای روحانی باشند بسیار بیشتر از حمایت اصولگرایان از ایشان خواهد بود.
با این وجود اگر اصولگرایان حاضر باشند برای منافع ملی از خواستههای جریان خود عبور كنند و در انتخابات سال۹۶ از آقای روحانی حمایت كنند یك اتفاق بسیار مهم در تاریخ انقلاب اسلامی رخ خواهد داد. در چنین شرایطی آقای روحانی با رای بسیار بالایی به ریاستجمهوریخواهند رسید و به پشتوانه رای بالای خود به یك چهره جهانی مانند رئیس دولت اصلاحات تبدیل خواهند شد.
آیا پس از تشكیل مجلس دهم اصلاح طبان برای انتخابات ریاستجمهوری سال۹۶ با آقای روحانی مذاكره داشتهاند؟
پس از اینكه حامیان آقای روحانی كه در انتخابات مجلس با اصلاحطلبان ائتلاف كرده بودند به عهد خود وفا نكردند، گفتوگویی بین رئیس دولت اصلاحات و آقای روحانی انجام شده است. در این گفتوگو رئیس دولت اصلاحات گلایه خود و اصلاحطلبان را از این مساله به آقای روحانی منتقل كرده است. نكته مهم درباره بدعهدی حامیان آقای روحانی كج رفتاری برخی از وزرای دولت برخلاف جهتگیری این ائتلاف بوده است.
به هر حال ما باید بپذیریم كه بدعهدی برخی افراد در این ائتلاف سبب از دست رفتن برخی از اركان مهم مجلس دهم برای اصلاحطلبان شده است. گویا در این جلسه آقای روحانی این گلایه را پذیرفتهاند و عنوان كردهاند به این وزرا تذكر خواهند داد. براساس پیگیریهای ما گویا ایشان به این وزرا تذكر نیز دادهاند و از آنها خواستهاند همكاری بیشتری با اصلاحطلبان داشته باشند. ما از عدم انسجام در دولت گلایه داریم. هنگامی كه رئیسجمهور به عنوان رئیس قوه مجریه كشور در مقابل فراكسیون امید به عنوان فراكسیون حامی دولت یك موضع میگیرد، برخی از وزرا و افراد كابینه نباید موضع دیگری بگیرند و باعث دودستگی در مواضع دولت شوند. به نظر من این یك نقطه ضعف بزرگ برای دولت آقای روحانی است. ما در بیان انتقادات نسبت به دولت آقای روحانی به هیچ عنوان دچار «خودسانسوری» و«لكنت زبان» نخواهیم شد.
كانال ارتباطی اصلاحطلبان با آقای روحانی كیست؟ پیغامهای اصلاحطلبان و دولت از چه طریقی ردوبدل میشود؟
بیشتر اوقات در دیدارهای رو در روی رئیس دولت اصلاحات با آقای روحانی مسائل مهم مطرح میشود. با این وجود در برخی اوقات اصلاحطلبان مسائل خود را از طریق آیتا... هاشمی یا آیتا... سید حسن خمینی با آقای روحانی در میان میگذارند. از سوی دیگر افرادی مانند آقای موسوی لاری در برخی اوقات با آقای روحانی دیدار و گفتوگو میكنند. در برخی اوقات نیز اصلاحطلبان با آقای جهانگیری جلسه برگزار میكنند و در این جلسات درباره موضوعات مختلف گفتوگو و رایزنی صورت میگیرد.
فعالیت انتخاباتی اصلاحطلبان برای انتخابات ریاستجمهوری از چه زمانی آغاز میشود؟
تصمیم بزرگان جریان اصلاحات این بوده كه شورای عالی سیاستگذاری با همان روال گذشته تا انتخابات ریاستجمهوری آینده و انتخابات شورای شهر و روستا ادامه حیات پیدا كند. با این وجود به نظر میرسد فعالیتهای این شورا در اواسط مهرماه برای دو انتخابات آینده كلید خواهد خورد. نكته قابل توجه در این زمینه این است كه در انتخابات ریاستجمهوری آینده برخلاف انتخابات مجلس، مخاطب اصلاحطلبان شخص آقای روحانی خواهد بود و نه نزدیكان و حامیان ایشان.
چرا آقای عارف پس از انتخابات ریاست مجلس رفتار فعالانه از خود در مجلس بروز نمیدهد و در یك موضع مبهم و غیرشفاف قرار گرفته است؟
آقای عارف برخلاف برخی از شخصیتهای سیاسی كه بسیار عملگرا هستند، نگاه خوشبینانه اخلاقی به مقوله سیاست دارند. آقای عارف هیچگاه نگاه سوداگرانه به عرصه سیاست نداشته و نخواهند داشت. بدون شك رفتار برخی وزرا و نزدیكان دولت در انتخابات مجلس شورای اسلامی از حافظه اصلاحطلبان و آقای عارف پاك نخواهد شد و موضع گلایه و نارضایتی آقای عارف نسبت به این افراد همچنان وجود خواهد داشت.
با این وجود اصلاحطلبان و آقای عارف به یك دیكته برای چند غلط نمره صفر نمیدهند و از خود سعهصدر نشان میدهند. درشرایط كنونی آقای عارف نقش راهبری فراكسیون امید را به عنوان مهمترین تشكل حامی دولت در مجلس برعهده دارند. در نتیجه عدم اظهارات جنجالی و جنجالسازی آقای عارف را نباید به حساب سكوت ایشان گذاشت. شخصیت و جایگاه آقای عارف اجازه نمیدهد كه ایشان بدون دلیل بروز و ظهور رسانهای داشته باشند.
منبع: روزنامه آرمان