جام جم آنلاین: حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت با تاكید بر این كه در این سال آخر با روحیهى سال اول كار كنید، افزودند:" فكر نكنید كه امسال، سال آخر دولت است؛ نه. مثل كسى كه پنج سال دیگر بناست كار بكند، كار بكنید؛ یعنى تصور كنید كه این یك سال به اضافهى چهار سال دیگر در ید مدیریت شماست. با این دید نگاه كنید و كار كنید و برنامهریزى كنید و اقدام كنید."
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، محمود احمدی نژاد رئیس جمهور، وزرا و دیگر اعضای هیئت دولت روز گذشته (شنبه) به مناسبت گرامیداشت هفته‌ی دولت و یاد شهیدان رجایی و باهنر با حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار كردند.متن كامل بیانات مقام معظم رهبری در این دیدار به این شرح است.
بسماللَّهالرّحمنالرّحیم
از خداوند متعال متضرعانه درخواست میكنیم كه رفتار ما، گفتار ما و همهى حركات ما را با لطف و كرم خود، به آن چیزى كه مورد رضاى اوست نزدیكتر كند.
اولاً، هفتهى دولت را به شما برادران و خواهران عزیز و همچنین به همهى كاركنان فعال و كوشندهى دولت در سطوح مختلف مدیریتى، تبریك عرض میكنیم؛ و یاد شهیدانى را كه بحمداللَّه هفتهى دولت مزین به نام آنهاست، گرامى میداریم. این ذكر شهید رجایى و شهید باهنر - كه این دو برادر عزیز، حقیقتاً مظهر علم و عمل بودند - در هفتهى دولت، یك امر مغتنمى است؛ یك چیز نمادین و باارزشى است. معنایش این است كه ما - كه مسئولین بخشهاى مختلف كشور هستیم - در رفتار عمومى خودمان، نگاهمان به همان ارزشهایى باشد كه برجستگى شخصیت این دو عزیز، به خاطر آن ارزشهاست.
قدردانی رهبر انقلاب از تلاش دولت
من لازم میدانم از همهى كاركنان دولت - از شخص رئیسجمهور محترم، از شما وزراء و مسئولان عالىرتبهى قوهى مجریه و از همهى مدیران شما در ردههاى مختلف - حقیقتاً قدردانى كنم؛ به خاطر اینكه تلاش میكنید، زحمت میكشید، دلسوزى میكنید و براى مردم كار میكنید. انشاءاللَّه خداوند متعال هم به این كار شما بركت بدهد: هم اجر و ثواب اخروى و هم اجر و ثواب دنیوى؛ اجر و ثواب دنیوى هم، همان است كه نتایج كار شما در زندگى مردم تجسم و تبلور پیدا كند، مردم آن را احساس كنند و در این فضاى خدمت، انشاءاللَّه زندگىشان با خوشبختى همراه باشد.
به شما عزیزان هم بخصوص توصیه میكنم كه از این توفیق خدمتى كه در اختیار شما قرار گرفته، قدردانى كنید. این كه انسان در جایگاهى قرار بگیرد كه میتواند به مردم خدمت بكند و دست او باز است، خیلى قیمت دارد. این باز بودن دست انسان - در هر بخشى از بخشها - براى خدمت به ملت و خدمت به اهداف عالى ملت، خیلى چیز باارزشى است. ما قرنهاى متمادى در انجام دادن كارهایى كه تشخیص میدادیم خوب است و دلمان میخواست انجام بدهیم، بسط ید نداشتیم. امروز شما این بسط ید را دارید؛ این را قدر بدانید، خداى متعال را شكر كنید، افزایش این توفیق را از خدا بخواهید، و بخواهید كه خداى متعال به شما توفیق بدهد كه بتوانید هر چه بیشتر به مردم خدمت كنید و از این بسط ید استفاده كنید.
خب، حالا خوشبختانه ماههاى مبارك هم هست. ما در روزهاى بسیار شریف ماه شعبان قرار داریم. در آیندهى نزدیك هم ماه مبارك رمضان مىآید كه ماه ضیافت الهى است و سفرهى میهمانى معنوى الهى، گسترده است. از این میهمانى استفاده كنیم، ظرفیتهایمان را زیاد كنیم، توجهمان را به معنویات بیشتر كنیم؛ و این كمك خواهد كرد.
صدا و سیما عین گزارش رئیس جمهور را منتشر كند
در مورد گزارشى هم كه آقاى رئیسجمهور دادند - كه گزارش بسیار خوبى بود - توصیهام این است كه این گزارشها منتشر بشود و صداوسیما عین همین بیانات ایشان را منتشر كند تا مردم و نخبگان بشنوند. بسیارى از چیزهایى كه در زندگى ما اتفاق میافتد و واقعیت دارد، مردم درست در جریان آنها قرار نمیگیرند. درست است كه ما انشاءاللَّه براى خدا كار میكنیم و هدف عمدهى ما باید رضاى الهى باشد و انشاءاللَّه هست؛ لیكن اطلاع مردم از این كارها بسیار كار لازم و مهمى است؛ این هم خودش هدفى است؛ من قبلها هم همیشه سفارش كردهام، حالا هم سفارش میكنم.
خصوصیات دولت نهم
چند خصوصیت ممتاز در این دولت وجود دارد كه من لازم میدانم به این خصوصیات تصریح كنم؛ اگر چه بارها هم گفته شده، اما در عین حال خوب است كه خود شما دوستان هم توجه داشته باشید كه مایهى امتیاز شما، اینهاست. نامها و عنوانها و جایگاهها و كرسیها به انسان تشخص نمیدهد؛ تشخص واقعى و شرف واقعى در معانى دیگرى است؛ همچنانى كه در روایت داریم كه «اشراف امّتى حملة القران و اصحاب اللّیل». اشرافیت در نظامهاى مادى معنایى دارد، ولى در نظام اسلامى اشرافیت معناى دیگرى دارد. آن كسانى كه اصحاباللیلاند - كسانى هستند كه براى خدا در شب قیام میكنند - یا كار دشوار را براى مردم در شب انجام میدهند، یا آن كسانى كه حملةالقرآن هستند و با قرآن انس دارند و با نور قرآن و هدایت قرآن حركت میكنند، «اشراف» اینها هستند. كسانى كه پول دارند، ثروت دارند و جایگاه اجتماعى دارند، آنها در منطق و در نظام ارزشى اسلامى «اشراف» محسوب نمیشوند.
امتیازات دولتمردان هم از همین قبیل است. یك چیزهایى هست كه امتیازات واقعى است؛ باید به اینها توجه كرد. تذكر من در درجهى اول براى خود شماست كه بدانید اهمیت شما و تشخص شما به خاطر این خصوصیات است. بعد هم در فضاى عمومى جامعه معلوم بشود كه اگر انسان از دولتى یا از مجموعهاى قدردانى و حمایت میكند، این نشانهى چیست و اشارهى به چیست و مسئله چیست در این میان. من سهتا خصوصیت را اینجا یادداشت كردهام كه ذكر میكنم.
این دولت واقعاً یك دولت كار است
یك خصوصیت این است كه این دولت، واقعاً یك دولت كار است؛ دولت حركت و اقدام است؛ انرژى و نشاطِ كار این دولت، یك امر برجسته است. الحمدللَّه شما از سال اول همینجور حركت كردید، الان هم با این كه سه سال از عمر این دولت گذشته، انسان احساس میكند كه تحرك و نشاط و فعالیت و اقدام در این دولت محسوس است - یعنى كاهش پیدا نكرده؛ افت پیدا نكرده - این خیلى چیز باارزشى است. در خدمت به مردم جدیت وجود دارد. رفتن به شهرها، رفتن به شهرهاى كوچك، همهى نقاط كشور را زیر پا گذاشتن و هیچ نقطهاى از كشور را از منظر خبرگى و كارشناسى دور قرار ندادن، اینها چیزهاى باارزشى است. این امتیاز اول است؛ در هر مجموعهاى این امتیاز وجود داشته باشد، جا دارد كه انسان از آن قدردانى كند، به آن تصریح كند و امیدوار و مطمئن باشد كه خداى متعال هم به آن مجموعه كمك خواهد كرد و ثواب خواهد داد.
شعار و گفتمان كلى این دولت منطبق بر گفتمانهاى انقلاب است
خصوصیت و امتیاز دوم كه در این دولت هست، شعار و گفتمان كلى این دولت است كه منطبق بر شعار و گفتمان امام و منطبق بر شعارها و گفتمانهاى انقلاب است؛ این خیلى چیز باارزشى است. این را هیچكس نمىتواند ندیده بگیرد. هر دلبستهى به انقلاب، این را قدر مىداند؛ هر كسى كه پیشرفت كشور را با هدایت انقلاب و با كارگردانى انقلاب تصور مىكند، باید این را قدر بداند. عدالتخواهى در این دولت پررنگ شد. شعار عدالتخواهى به صورت جدى بر روحیهى مسئولان، دولتمردان و برنامهها، پرتو افكند. استكبارستیزى - كه معناى ویژهى انقلابى خودش را دارد - در این دولت تشخص و تمیز پیدا كرد. معناى استكبارستیزى دشمنى كردن با دولتهاى دنیا نیست، معنایش دشمنى كردن با استكبار است. استكبار - از هر دولتى و از هر نظامى سر بزند - آفتِ براى بشریت است. البته امروز امریكا و صهیونیزم مظهر استكبارند؛ لیكن هر جا، هر كس، هر دولتى و هر مجموعهاى كه نسبت به دیگران استكبار بورزند، آفتى در جامعهى بشرى و در نظام زندگى انسان به وجود مىآورند. ستیزهى با این حالت هم یك حالت مطلوب اسلامى است. این هم یكى از خصوصیات این مجموعه است كه خوشبختانه برجسته است.
اعادهى عزت ملى در این دولت احساس مىشود
مسئلهى اعادهى عزت ملى و ترك انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زیادهطلبى سیاستهاى دیگران و ترك شرمندگى در مقابل غرب و غربزدگى را هم انسان در این دولت احساس مىكند؛ عزت ملى و استقلال حقیقى و معنوى از اینجا حاصل میشود. استقلال به این نیست كه انسان شعار استقلال بدهد یا حتى مثلاً در زمینههاى اقتصادى هم به یك رشد بالایى دست پیدا كند؛ نه، استقلال این است كه یك ملت به هویت خود و به عزت خود معتقد و براى او اهمیت قائل باشد، براى حفظ او تلاش و كار كند و در مقابل متعرضین و مستهزئین، شرمندهى اظهارات و جایگاه خود نباشد.
برخی در دوره‌های گذشته از گفتمان انقلاب در مقابل دیگران شرمنده بودند
ما متأسفانه در برخى از اوقات گذشته، میدیدیم كه بعضى از كسانى كه مرتبط با مسئولین بودند یا حتى خودشان مسئول یك بخشى بودند، كأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل دیگران شرمندهاند و خجالت میكشند كه حقایق انقلاب را بر زبان جارى كنند یا آنها را پیگیرى كنند یا به آنها اهمیت بدهند! این براى یك جامعه خیلى بلاى بزرگى است؛ این را شما ندارید.
یكى از مظاهر دفاع از عزت مسئلهى انرژى هستهاى است
یكى از مظاهر دفاع از عزت هم همین مسئلهى انرژى هستهاى است. مسئلهى انرژى هستهاى، براى ما فقط این نبود كه ما میخواستیم یك فناورى داشته باشیم، دیگران میخواستند ما نداشته باشیم؛ این فقط بخشى از قضیه است. بخش دیگر قضیه این بود كه قدرتهاى گوناگون، پُررو، متجاوز، زورگو و دنبالهها و اقمار بىارزش آنها، میخواستند حرف خودشان را در این زمینه بر ملت ایران تحمیل كنند. خب، ملت ایران، دولتِ شما و شخص رئیسجمهور، در مقابل این زورگویى و این تحمیل و این افزونطلبى ایستادید؛ خداى متعال هم كمك كرد؛ پیش رفتید. اینها آن بخشها و اجزاء گفتمان عمومى این دولت است كه براى من اهمیت دارد.
دولت نهم روند غربباورى و غربزدگى را متوقف كرد
روند غربباورى و غربزدگى را كه متأسفانه داشت در بدنهى مجموعههاى دولتى نفوذ میكرد، متوقف كردید؛ این چیز مهمى است. حالا یك عدهاى در جامعه، ممكن است به هر دلیلى شیفتهى یك تمدنى یا یك كشورى باشند؛ اما این وقتى به بدنهى مدیران انقلاب و مجموعههاى انقلاب نفوذ میكند، چیز خیلى خطرناكى مىشود. این دیده میشد؛ خب، جلویش گرفته شد.
گرایشهاى سكولاریستى - كه متأسفانه باز داشت در بدنهى مجموعهى مدیران كشور نفوذ مىكرد - جلویش گرفته شد. نظام انقلابى، بر مبناى دین و بر مبناى اسلام و بر مبناى قرآن شكل گرفته و به همین دلیل از حمایت میلیونى این ملت برخوردار شده و جانهایشان را كف دستشان گرفتهاند و جوانهایشان را به میدانهاى خطر فرستادهاند؛ آن وقت مسئولان یك چنین نظامى دم از مفاهیم سكولاریستى بزنند؟! «یكى بر سر شاخ و بن میبرید»؛ یعنى خودشان بنشینند و بنا كنند بنِ اینمبنا و قاعده را كلنگ زدن! خیلى چیز خطرناكى بود. خب، الحمدللَّه اینها جلویش گرفته شد.
یا جرأت در ایجاد تحول؛ حالت روحى این دولت این است كه براى تحولآفرینى جرأت دارد و اقدام مىكند. نمىخواهم بگویم همهى این اقدامها صددرصد درست است؛ نه، ممكن است یك جایى هم اشتباه باشد؛ اما نفس اینكه انسان حالت دلیرى در مقابل مشكلات داشته باشد و تصمیم بگیرد كه براى رفع مشكلات اقدام بكند، چیز باارزشى است كه این خوشبختانه هست.
الان جرئت مقابلهى با فساد هست
جرأت در مقابلهى با فساد. مقابلهى با فساد خیلى كار سختى است. یك وقتى بنده گفتم كه این اژدهاى هفت سرِ فساد را به این آسانى نمیشود قلع و قمع كرد؛ خیلى كار سختى است. نه اینكه حالا بگویم قلع و قمع شده؛ نخیر، الان هم قلع و قمع نشده؛ لیكن جرأت مقابلهى با آن هست. خب، وقتى كه اجزاء مجموعه، خودشان آلودهى به فساد نباشند، طبعاً جرأتشان بیشتر است. بسیارى از مجموعههاى قبلى هم حقیقتاً پاكیزه بودند - یعنى آلودگى نداشتند - اما بالاخره جرأت در مقابلهى با فساد یك امتیازى است كه در شما هست.
روحیهى تهاجم در مقابلهى با زورگویان بینالمللى. یك وقت هست كه زورگویان بینالمللى مىآیند و میگویند كه آقا شما فلان كار را كردهاید و ما رفع و رجوع مىكنیم و نه واللَّه، نه باللَّه...؛ ولى یك وقت هست كه تهاجمش، تهاجم زورگویانه است؛ بهترین دفاع در چنین مواقعى هجوم است. زورگویان بینالمللى، نقاط ضعف زیادى دارند: جنایت میكنند، فساد میكنند، به حقوق بشر تجاوز میكنند، به حقوق ملتها تعدى میكنند، انسانها را لگدمال میكنند و همهى كارهاى زشت را انجام میدهند؛ آخر هم طلبگار همهاند! خب، نقاط ضعفشان، با حالت تهاجمى و با حالت طلبگارى، گفته و بیان بشود. اینجور نیست كه ما براى تهاجمات سیاسى بینالمللى، بخواهیم پاسخ پیدا كنیم. یك وقتى از بنده - سالهاى اوایل - میپرسیدند كه آقا، شما در مقابل این حرف چه جوابى دارید؟ میگفتم ما جواب نداریم؛ ما ادعا داریم و مدعى اینها هستیم؛ در قضیهى زن مدعى هستیم؛ در قضیهى حقوق بشر مدعى هستیم؛ در قضایاى حقوق اساسى انسانها مدعى هستیم. ما مدعى اینها هستیم؛ ما در مقام پاسخگویى نیستیم. چرا باید سوال بكنند تا كسى مجبور باشد پاسخ بدهد؟ آنها بىجا میكنند سؤال و ادعا میكنند. این روحیه، روحیهى خوبى است؛ روحیهى انقلاب این است؛ این است كه حقیقت را روشن و درخشان میكند.
گفتمان عمومى دولت اینهاست؛ به طور خلاصه: زندهكردن و بازسازى برخى خصوصیات جوهرى انقلاب و منطق امام؛ و مقابلهى با كسانى كه میخواستند این ارزشها و این مفاهیم اساسى را منسوخ كنند، یا از بین ببرند، یا ادعا میكردند كه منسوخ شده و از بین رفته؛ این چیز باارزشى است. این خصوصیت دوم و امتیاز دومى است كه در این دولت هست.
امتیاز سوم روحیهى مردمى و خاكى این دولت است
امتیاز سوم هم روحیهى مردمى و خاكى این دولت است؛ این هم خیلى باارزش است؛ این را قدر بدانید. شما امتیازتان به تشخص ظاهرى و شكل و قیافه نیست؛ امتیازتان به همین است كه خودتان را با مردم همسطح كنید، به شكل مردم و در میان مردم باشید، با مردم تماس بگیرید، با آنها انس پیدا كنید، از آنها بشنوید. این امتیاز بزرگى است و در شما هست؛ آن را حفظ كنید و نگه دارید.
سادهزیستى - بخصوص در خود آقاى رئیسجمهور - خوب و برجسته است و چیز باارزشى است؛ در مسئولین هم - كما بیش؛ یك جایى كمتر، یك جایى بیشتر - بحمداللَّه هست. سادهزیستى چیز بسیار باارزشى است. ما اگر بخواهیم تجمل و اشرافیگرى و اسراف و زیادهروى را - كه واقعاً بلاى بزرگى است - از جامعهمان ریشهكن كنیم، با حرف و گفتن نمیشود؛ كه از یك طرف بگوئیم و از طرف دیگر مردم نگاه كنند و ببینند عملمان جور دیگر است! باید عمل كنیم. عمل ما بایستى مؤید و دلیل و شاهد بر حرفهاى ما باشد تا اینكه اثر بكند. این خوشبختانه هست. فاصلهتان را با طبقات ضعیف كم كردهاید و كم نگه دارید و هر چه كه ممكن است آن را كمتر كنید. این سهتا خصوصیت و امتیاز است.
«من لم یشكر المخلوق لم یشكر الخالق». این وظیفهى بنده هم هست، وظیفهى همه هم هست. اگر چنانچه این خصوصیات را در مجموعهى دولت كنونى قدردانى نكنیم و تشكر نكنیم، طبعاً خدا را خوش نمىآید. خداى متعال دوست دارد كه از كارهاى خوب افراد تشكر بشود، قدردانى بشود و سپاسگزارى بشود. وظیفهى بنده هم این است كه قدردانى كنم و به خاطر همین خصوصیات، از دولت حمایت كنم. البته حمایت از دولت، مخصوص این دولت نیست؛ بنده همیشه از دولتها حمایت كردهام؛ امام هم (رضوان اللَّه تعالى علیه) در هر برههاى، از دولتها و رؤساى قوهى مجریه و مسئولین دولتى حمایت میكردند. دلیلش هم واضح است. چون عمدهى بار ادارهى مدیریت كشور بر عهدهى قوهى مجریه است و نظام باید از قوهى مجریه، از رئیسجمهور، از مسئولین و از وزرا، حمایت كند. امام هم حمایت میكردند؛ بنده هم در دورههاى گذشته همیشه حمایت میكردم. منتها خب، این خصوصیاتى كه عرض كردیم، موجب بشود كه انسان گرمتر حمایت كند و در این قدردانى و حمایت، دلگرمتر اقدام كند.
البته این به معناى چشم بستن بر ضعفهاى دولت هم نیست. بالاخره شما هم بشرید، نقص دارید، ضعفهایى هم دارید؛ كارهایى را میخواستهاید انجام بدهید، ولى انجام نگرفته؛ كارهایى را به فكر نبودهاید و به ذهنتان نبوده، باید متوجه آنها بشوید و انجام بدهید؛ كه در جلسات خصوصى با آقاى رئیسجمهور و با بعضى از مسئولین دیگر و در بسیارى از جلسات عمومى - مثل همین دیدارهاى دولت و غیره - هم گفته شده. البته آن حمایت هم بجاى خودش محفوظ است و هست.
چند نكته را عرض بكنیم. یكى راجع به مطالباتى است كه ما همواره در جلسات دولت مطرح كردهایم. من میخواهم بر آن مطالبات تأكید كنم. در جلسات سالهاى گذشته اینها را گفتهایم كه مهم هم هست و چیزهایى است كه ما انتظار داریم شما مسئولان تراز اول كشور و قوهى مجریه به اینها توجه كنید.
تاكید رهبر انقلاب بر رعایت قانون
یكى مسألهى رعایت قوانین است. قانون را اهمیت بدهید. قانون - وقتى كه با ساز و كار قانون اساسى پیش رفت - حتمیت و جزمیت پیدا میكند. ممكن است همان مجلس یا دولت یا دیگران مقدماتى فراهم كنند كه آن قانون عوض بشود - با طرحهایى كه در مجلس مىآید، با لوایحى كه دولت میدهد، با تصمیمسازیهایى كه در بخشهاى مختلف انجام میگیرد - عیبى ندارد؛ اگر قانون نقص دارد، ضعف دارد و غلط است، عوض بشود؛ اما تا مادامى كه قانون، قانون است، حتماً بایستى به آن عمل بشود و به آن اهمیت داده بشود. من این را تأكید مىكنم. در بخشهاى مختلف همینجور است. ممكن است یك چیزى را شما معتقد باشید كه روال قانونىاش درست طى نشده، یا متصدى این كار قوهى مجریه نیست؛ وقتى كه قانون مجلس - با همان ساز و كار قانون اساسى - به دولت ابلاغ شد، قوهى مجریه باید آن را قانون بداند. حالا اگر چنانچه ضعف یا چیز دیگرى وجود دارد، عواملِ دیگرى وجود دارد كه اگر قانون مشكلاتى دارد، بایستى آن را از بین ببرند؛ چه در خود مجلس، چه در شوراى نگهبان و از این قبیل. به قانون اهمیت بدهید.
نظارت بر زیر مجموعه بسیار مهم است
نظارت بر زیرمجموعه هم خیلى مهم است. من اصرار و تأكید دارم كه شما دوستان عزیز - كه مسئولان بالا و مدیران ارشد هستید - مسألهى نظارت بر زیرمجموعهى خودتان را بسیار اهمیت بدهید. چشمهاى بینا و بصیر و باز شماست كه وقتى در دائرهى مسئولیتتان میچرخد، میتواند صحت كار و پیشرفت كار را تضمین كند. اگر چنانچه شما غفلت كردید، ممكن است در همان بخشى كه غفلت كردهاید نابسامانى انجام بگیرد. مجموعههاى انسانى مثل ماشین نیستند كه انسان یك دكمهاى را بزند و این ماشین به خودى خود شروع كند به كار كردن. مجموعههاى انسانى مجموعههایى از ارادهها، فكرها، نظرها، سلیقهها و خواهشهاى نفسانى صحیح و غلط هستند. خب، این چیزى را كه شما تصمیم گرفتید، تدبیر كردید و بناست در مجموعهى شما انجام بگیرد، ممكن است یكجا با یك مانعى از همین خواهشها و فكرها و سلیقهها و ارادههاى گوناگون برخورد بكند و متوقف بشود. مثل یك جریان آبى كه به یك سنگى برخورد میكند؛ یك جریان باریك، به یك ریگ هم برخورد كند برمیگردد. خب، باید این مانع را برطرف كنید. این نمیشود مگر با نظارت. نظارت، بسیار مهم است.
وزرا باید استقلال داشته باشند
خود آقاى رئیسجمهور هم همین جور. البته نظارت رئیسجمهور نسبت به وزرا، با استقلال وزرا در كارشان نباید تنافى پیدا كند. چون وزرا مسئولیت قانونى دارند و از مجلس رأى اعتماد گرفتهاند و باید استقلال داشته باشند. لیكن این نظارت حتى در مورد وزرا هم وجود دارد. استقلال عمل آنها محفوظ، اما نظارت رئیسجمهور هم با شدت تمام بایستى انجام بگیرد. یكى هم این است.
وعدههایى كه به مردم داده میشود تعقیب و پیگیرى بشود
یكى مسألهى پیگیرى مصوبات است؛ بخصوص مصوبات سفرها و وعدههایى كه داده میشود. شما به جایى مسافرت میكنید؛ مثلاً گفته میشود دولت صد یا دویست مصوبه براى آنجا داشت؛ باید به طور جد دنبال كنید كه اینها تحقق پیدا بكند. خب، میدانید كه بنده در زمینهى آمارگیرى و آماردهى زیرمجموعهها به مسئولان بالا، تجربهى طولانىاى دارم - هم در دورهى ریاست جمهورى، هم بعد از آن - زیاد اتفاق افتاده كه مىآیند و گزارش میدهند كه آقا! این كار شد، این كار شد، این كار شد! وقتى انسان نزدیك میرود، مىبیند كه گزارش دروغ نیست، اما درست هم نیست. یك نكتهاى در این هست؛ به شما دروغ نگفتهاند، اما آنى كه شما میخواهید، اتفاق نیفتاده و انجام نگرفته است! پس مواظبت كنید كه آن چیزى كه شما میخواهید، انجام بگیرد. گزارشهاى مكتوبى كه همراه با آمار و ارقام به ما میدهند، ممكن است در آنها چنین اختلالى وجود داشته باشد. لذا باید خیلى بادقت و احتیاط و وسواس، این مصوبات - بخصوص وعدههایى كه به مردم داده میشود - تعقیب بشود و پیگیرى بشود.
همان طور كه عرض كردم، شما دولتى هستید مردمى؛ یعنى مردم وقتى حرف شما و صداى شما را میشنوند، كأنّه از جنس خودشان یك حرفى میشنوند؛ چون از موضع بالا و متكبرانه با مردم حرف نمیزنید؛ خب، طبعاً توقعاتشان زیاد میشود. پس این خوب است؛ اما توقعات را هم زیاد میكند. اگر چنانچه یك جائى بر خلاف این توقعات رفتار شد، در ایمان و اعتقاد مردم اختلال به وجود مىآید و این جایز نیست؛ نباید بگذارید چنین اتفاقى بیفتد. آنچه كه وعده میدهید انجام بگیرد. اگر نمیشود، همان وعدهاى كه دادهاید، صاف بیائید به مردم بگوئید نمیشود.
در همان اوائل ریاست جمهورى آقاى دكتر احمدىنژاد، به ایشان گفتم كه این مورد - یك مورد خاصى است كه نمیخواهم اسم بیاورم و قبل از دولت ایشان تصمیمگیرى شده بود - ممكن است برایتان مشكلات درست كند، بیائید صاف و روشن به مردم و به همان مسئولین بگوئید آقا، این كار را ما نمیتوانیم انجام بدهیم! از شما قبول میكنند. البته ایشان مصلحت ندانستند و آن كار را نكردند؛ بنده هم الزامى و اجبارى نگفته بودم، پیشنهاد كردم. من عقیدهام این است اگر چنانچه یك كارى را نمیتوانید انجام بدهید - مثلاً به فلان استان رفتید و فلان وعده را دادید؛ حالا مىبینید مشكلات و تورم ایجاد میكند یا ممكن است كارهاى دیگرى را لنگ كند - خیلى خب، صاف بروید بگوئید: آقا! ما این را تصمیم گرفتیم، حالا متأسفانه نمیشود انجام بدهیم. این بهتر است از اینكه كار انجام نگیرد. این هم یكى.
تعامل با مجلس و تعامل با قوهى قضائیه، كار لازمى است
تعامل با دو قوهى دیگر هم یكى از این توصیههاست. تعامل با مجلس و تعامل با قوهى قضائیه، كار لازمى است؛ این را مطلقاً نباید ندیده گرفت. البته ممكن است در این راه تلخیها و مشكلاتى وجود داشته باشد؛ ولى باید تحمل كرد؛ بهتر است.
از نظرات و از نیرو و از كار همهى نیروها استفاده بشود
مسألهى بعدى، تعامل نظاممند با نخبگان و اهل نظر - حتى مخالفین - است؛ با اینها هم باید تعامل كرد. نخبگان جامعه را نباید فراموش كرد. من اعتقادم این است كه بر طبق فرمایش مولاى متقیان، آن جایى كه بین خواست نخبگان و خواست مردم - عامهى مردم - تعارض وجود دارد، خواست عامهى مردم مقدم است؛ این همانى است كه در نامهى معروف حضرت و فرمان معروف حضرت به مالك اشتر، به این معنا تصریح شده؛ اما همیشه از این قبیل نیست. گاهى نخبگان نظرات اصلاحىاى دارند كه بایستى از اینها استفاده كرد. یعنى همچنانى كه گفته میشود كه «همه چیز را همگان دانند»، «همه كار را هم همگان توانند»؛ واقعش این جورى است. از نظرات و از نیرو و از كار همهى نیروها استفاده بشود.
یك مسأله، مسألهى اطلاعرسانى است كه من بارها گفتهام. البته خوشبختانه حالا مىبینم گاهى در آستانهى سفرها، اطلاعرسانیهاى خوبى انجام میگیرد؛ لیكن در عین حال كم است. گزارش باید واقعاً هنرمندانه باشد، نه به شكل گزارشهاى متعارف و عادى؛ البته این گزارش امروز مستثنى است - به نظر من این گزارش باید عیناً پخش بشود - لیكن در بخشهاى مختلف، وزرا براى گزارش، برنامهسازى كنند. گزارش دادن كار آسانى نیست؛ كار بسیار مشكلى است كه انسان بخواهد از عملكرد خود گزارشى بدهد كه باور مردم و اذعان مردم را همراه داشته باشد. این كار هنرمندانهاى است و بایستى انجام شود.
یك سفارش دیگر - كه تأكید كردهام، باز هم تأكید میكنم - مسألهى علم و فناورى است. كه خب، خوشبختانه این معاونت خوبى كه تشكیل شد، خیلى كمك میكند و باز هم همچنان به این مسأله توجه شود؛ این پایه است و جزو آن چیزهاى ریشهاى و جزو كارهاى اساسى در كشور است. اگر ما بتوانیم این پایه را بالا ببریم، خیلى چیزها را میشود بر این پایه بنا كرد.
فضای فرهنگ را درست كنید، تا همه سالم تنفس كنند
یكى هم توجه به مقولهى فرهنگ است كه خیلى مهم است. البته خب، كارهایى شده؛ گزارشى هم كه دادند، اشارهاى به این معنا داشت؛ بنده هم در جریان بسیارى از كارها هستم؛ اما در عین حالا مقولهى فرهنگ، بسیار مقولهى مهمى است؛ همان طور كه بارها گفتیم مثل هوایى است كه انسان در آن تنفس میكند. همه - بزرگ، كوچك، بالا، پائین، قشرهاى مختلف، مسئول، غیرمسئول - در فضا تنفس میكنند. این فضا را درست كنید، تا همه سالم تنفس كنند.
به انتقادها هم توجه كنید
به انتقادها هم توجه كنید؛ البته بعد هم عرض خواهم كرد. انتقاد با تخریب فرق دارد. متأسفانه خیلیها تخریب میكنند، ولى اسمش را میگذارند انتقاد. آن جایى كه واقعاً انتقاد است و كسانى با نظر خیرخواهانه، نقاط مثبتِ كارى را توجه میكنند و نقاط اشكالش را هم ذكر میكنند، اینها را با سعهى صدر گوش بدهید؛ نه این كه همه جا قبول كنید - چون ممكن است آن منتقد اشتباه كرده باشد - اما گوش كنید تا آن جائى كه واقعاً درست است از شما فوت نشود. اینها چیزهایى است كه قبلها عرض كردهایم؛ حالا هم تأكید میكنیم. به بعضیها توجه شده، بعضى را هم باید بیشتر توجه بكنید.
در این سال آخر با روحیهى سال اول كار كنید
آنچه كه در مورد سال آخر این دوره باید به شما عرض بكنم، چند نكته است. یكى اینكه در این سال آخر با روحیهى سال اول كار كنید. البته احساس میكنم همین جور است؛ اما در عین حال تأكید میكنم. فكر نكنید كه امسال، سال آخر دولت است؛ نه. مثل كسى كه پنج سال دیگر بناست كار بكند، كار بكنید؛ یعنى تصور كنید كه این یك سال به اضافهى چهار سال دیگر در ید مدیریت شماست. با این دید نگاه كنید و كار كنید و برنامهریزى كنید و اقدام كنید. این یك.
نوآورى به معناى هى پروژهى جدید ایجاد كردن نیست
دوم این كه اولویت را به كارهایى بدهید كه نیمهكاره مانده؛ شكوفایى این است. ما گفتیم نوآورى و شكوفایى. نوآورى به معناى هى پروژهى جدید ایجاد كردن نیست. نوآورى یعنى نوآورى در فكر، در اندیشه، راههاى نو را پیدا كردن و آنها را به عنوان برنامه و راهنماى كار در اختیار دولت - چه این دولت، چه هر دولت دیگرى تا بیست سال آینده - قرار دادن؛ معناى نوآورى این است كه شیوههاى نو را پیدا كنیم. بخشى از شكوفایى هم این است كه كارهایى را كه شما تا حالا كردهاید، بتواند طعم خودش را به كام مردم بنشاند. پس اولویت را به كارهایى بدهید كه نیمهكاره مانده؛ چه آنهایى كه در دولت شما شروع شده، چه آنهایى كه در دولتهاى قبلى شروع شده. مهم این است كه در همین دوره مردم طعم همهى خدمات شما را بچشند.توصیهى سوم هم كه همان مسألهى اطلاعرسانى است كه عرض كردیم.
پیشرفت و عدالت دو شعار دههى آینده است
مطلب بسیار مهمى كه باز میخواهم عرض بكنم - در ادامه این توصیهها - این است كه این دههاى كه ما در پیش رو داریم، دههى پیشرفت و عدالت است. این دو شعار، شعار دههى آینده است: پیشرفت، عدالت. نه اینكه تا حالا پیشرفت نكردهایم، نه اینكه تا حالا بكلى به عدالت بىاعتنائى شده باشد؛ نه، ما میخواهیم در این دهه یك پیشرفت جهشىِ همهجانبه و یك عدالتگسترى وسیعِ همهجانبه اتفاق بیفتد. خوشبختانه زمینههایش هم فراهم است. در این دهه، گفتمان مسئولان كشور بایستى پیشرفت و توسعه باشد؛ پیشرفت و عدالت باشد.
البته خب، بدیهى است كه بدون معنویت و بدون عقلانیت، عدالت تحقق پیدا نمیكند؛ این را قبلاً هم عرض كردهایم. اگر معنویت نشد، عدالت تبدیل میشود به ظاهرسازى و ریاكارى؛ اگر عقلانیت نشد، عدالت اصلاً تحقق پیدا نمیكند و آن چیزى كه انسان تصور میكند عدالت است، مىآید و جاى عدالت واقعى را میگیرد. بنابراین معنویت و عقلانیت در تحقق عدالت شرط است.
اما بدون عدالت، پیشرفت مفهومى ندارد و بدون پیشرفت هم عدالت مفهوم درستى پیدا نمیكند؛ باید هم پیشرفت باشد و هم عدالت. اگر بخواهید الگو بشوید و این كشور براى كشورهاى اسلامى الگو بشود، بایستى گفتمان حقیقى و هدف والایى كه همه براى او كار میكنند، این باشد.
سند چشمانداز را هیچ نبایستى مورد غفلت قرار داد
نقشهى راه، سند چشمانداز است. سند چشمانداز را هیچ نبایستى مورد غفلت قرار داد. این حقیقتاً یك سند واقعى و یك نقشهى راهِ حقیقى است. باید دستگاه‌هاى نظارتى خودتان را محاسبه كنید. حالا دیگران ممكن است نظارت بكنند، ممكن است نكنند؛ ممكن است نظارتشان درست باشد، ممكن است ناقص باشد؛ اما در درون خودِ مجموعهى قوهى مجریه - كه نقشش در رسیدن به اهداف چشمانداز، بسیار حساس است - دستگاه‌هاى نظارتى را فعال كنید، بعد ساز و كارهاى نظارتى را بكار بیندازید تا ببینیم برنامهها و سیاستها چقدر جلو رفته؛ یعنى اینجور نباشد كه سال دهم سند چشمانداز، نگاه كنیم و ببینیم پیشرفتى پیدا نكردهایم؛ نه، بایستى اینها را مرتباً رصد كنید كه معلوم شود چقدر پیش رفتهایم و چقدر به آن اهداف نزدیك شدهایم و چقدر زمینهها فراهم شده است.
قوى و كاملاً جدى سیاستهای اصل 44 را دنبال كنید
یك نكتهى دیگر مسئلهى سیاستهاى اصل 44 است. خب، همه اعتراف دارند كه سیاستهاى اصل 44 اگر اجرائى بشود، یك تحول در پیشرفت كشور - در زمینههاى اقتصادى و به تبع او در زمینههاى دیگر - بوجود مىآید. این هم مسئلهى بسیار مهمى است. خب، حالا آمارهاى خوبى داده شد؛ كارهاى خوبى هم انجام گرفته. قبل از آن كه این قانون اخیر هم تصویب بشود، دولت اقداماتى در این زمینه انجام داده بود، لیكن حالا خوشبختانه قانون هم تصویب شده