شش نفر از اعضای کابینه خواستار رفع فیلتر برخی شبکه های اجتماعی شدند
این روزها خبر اصلی اینترنت کشور، اعمال فیلتر و فیلترینگ حتی برای فیلترشکن‌هاست. در این حال، روز گذشته خبری غیرسمی منتشر شد مبنی بر اینکه برخی اعضای دولت و شورای عالی فضای مجازی، در نامه‌ای به رئیس شورای عالی امنیت ملی کشور خواستار رفع فیلتر برخی شبکه‌های اجتماعی شدهاند.
در این خبر که وب‌سایت «عصرخبر» آن را منتشر کرد، آمده است: «شش نفر از اعضای کابینه که عضو شورای عالی فضای مجازی و کارگروه تعیین مصادیق جرائم رایانه‌ای هستند، در نامه‌ای خواستار رفع فیلتر توییتر، یوتیوب و برخی شبکه‌های اجتماعی دیگر شدهاند. گفته می‌شود صالحی، وزیر ارشاد، بطحایی، وزیر آموزشوپرورش، علوی، وزیر اطلاعات و آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات، از امضاکنندگان این نامه هستند».
نزدیکان برخی وزرایی که گفته شده این نامه را امضا کردهاند، صحت این نامه را تأیید کردهاند. در شرایطی که بخش زیادی از حامیان دولت روحانی و به‌خصوص نسل جوان فعال در شبکه‌های اجتماعی از فیلترکردن پیام‌رسان بسیار فراگیر و محبوب تلگرام گله‌مند و معترض هستند، نفس ورود شش عضو بلندپایه دولت برای رفع فیلتر دو شبکه اجتماعی مهم جهانی که سال‌هاست در ایران فیلتر هستند، اتفاقی مهم و تعیین‌کننده است؛ البته به شرطی که این نامه صرفا در حد همین نامه و نمایشی صرف باقی نماند.
در میان افرادی که نامشان در زمینه این درخواست منتشر شده است، سه وزیر یعنی صالحی، وزیر ارشاد، بطحایی، وزیر آموزشوپرورش و آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات، در توییتر صاحب حساب کاربری هستند و کمی تا قسمتی حضوری فعالانه در این شبکه اجتماعی دارند.
در این بین، نام علوی، وزیر اطلاعات، در میان امضاکنندگان نامه درخواست رفع فیلتر توییتر و یوتیوب، اما از همه جالب‌تر و مهم‌تر به نظر می‌رسد؛ چراکه درخواست او به این معناست که بلندپایه‌ترین و اصلی‌ترین مقام امنیتی دولت روحانی نیز این دو شبکه اجتماعی را واجد مشکل امنیتی برای فعالیت در ایران نمی‌داند و معتقد است باید فعالیت در آن آزاد باشد. اهمیت این نکته وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم همه شبکه‌های اجتماعی‌ای که تاکنون در ایران فیلتر شدهاند، بیشتر از همه با استدلال‌های امنیتی به محاق فیلترینگ رفته‌اند.
پیشنهاد رفع فیلتر یوتیوب پیش از این کمتر مطرح شده بود و البته با توجه به حضور رقیبی بومی و قدرتمند مانند آپارات، معلوم نیست به چه سرانجامی خواهد رسید، اما درباره برداشتن فیلتر توییتر، پیش از این و دست‌کم در یک سال گذشته، بارها و بارها صحبت‌های جسته‌وگریخته‌ای هم در رسانه‌ها و هم در اظهارنظر مسئولان رده‌بالای کشور مانند شخص وزیر ارتباطات مطرح شده بود.
حتی چندین‌بار کاربران داخلی این شبکه اجتماعی که بخش زیادی از آنها کاربران اصولگرا هستند نیز در هشتگ‌ها و توفان‌های توییتری خواستار برداشتن فیلتر توییتر شده بودند. با این همه، تاکنون هیچ‌کدام از این اظهارنظرها به نتیجه دلخواه ختم نشده است.
نگاهی به سابقه اخبار درباره تلاش‌ها یا گمانه‌زنی‌ها درباره رفع فیلتر توییتر، نشان می‌دهد یکی از فعال‌ترین و نقل‌قول‌ترین افراد در‌این‌باره، شخص محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر جوان ارتباطات، بود که البته این روزها نامش دست‌کم بین کاربران شبکه‌های اجتماعی بیشتر با فیلترینگ گره خورده است. او در این مدت بارها در این زمینه اظهارنظر کرده بود. اسفند سال گذشته وزیر ارتباطات در اولین جلسه نشست خبری آنلاین خود درباره برداشته‌شدن فیلترینگ وب‌سایت‌های پربازدید، این‌طور گفته بود: «رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی یوتیوب و توییتر مستلزم تصمیم‌گیری سه قوه است و در این زمینه شورای عالی فضای مجازی این فرایند را نهایی می‌کند».
به گفته او، فیلترکردن و رفع فیلتر سرویس‌های اینترنتی ازجمله یوتیوب و توییتر به صورت مستقیم در مسئولیت وزارت ارتباطات نیست و این وزارتخانه در کمیته فیلترینگ یک رأی دارد. با این وجود، جهرمی از پیگیری موضوع رفع فیلتر یوتیوب و توییتر خبر داد و البته اعلام کرد به صورت کلی این فرایند در مرکز ملی فضای مجازی در حال بحث است و باید از سوی سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه تصمیم‌گیری شود.
در همین حال، همان روزها، سعید مهدیون، معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی، در اظهارنظری در‌این‌باره به ایلنا گفته بود: «مسئله رفع فیلتر شبکه اجتماعی توییتر، در معاونت امنیت مرکز ملی فضای مجازی در حال بررسی است». او همچنین افزود: «توییتر یا شبکه‌های اجتماعی فیلتر‌شده در ایران، هیچ مسئله‌ای در زمینه مقررات‌گذاری یا تدوین مقررات برای رفع فیلترینگ ندارند و مسئله فیلترینگ آنها به دلیل مسائل امنیتی و مصادیق مجرمانه است که نیاز است سطوح عالی نظام در کنار مرکز ملی فضای مجازی برای رفع فیلتر تلاش کنند».
به گفته این مقام مسئول، مسئله رفع فیلتر شبکه اجتماعی توییتر از سوی وزیر ارتباطات همواره پیگیری شده است و در شورای عالی فضای مجازی نیز با نگاه مثبتی مطرح شده. به نظر می‌رسد انتشار نامه اخیر را هم باید بخشی از تلاش‌ها در همین زمینه دانست.
آذری‌جهرمی خود یکی از کسانی است که حضوری فعالانه و جدی در توییتر دارد و به بسیاری از موضوعات و پرسش‌های کاربران این شبکه اجتماعی، در همان‌جا پاسخ و توضیحاتی ارائه می‌دهد. شهریور سال گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه وزیر برای دسترسی به توییتر از فیلترشکن استفاده نمی‌کند. جهرمی در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: «از فیلترشکن استفاده نمی‌کنم؛ زیرا ما در چارچوب مقررات می‌توانیم به کارگروه تعیین مصادیق درخواست بدهیم تا مجوز دهند برای اینکه فیلتر نداشته باشیم». او البته در همان شهریور بر اساس اظهارنظری که در برنامه «حالا خورشید» مطرح کرد نیز گفته بود: «رفع فیلتر توییتر در سراسر کشور پیگیری می‌شود».
گردآوری: گروه خبر سیمرغ
seemorgh.com/news
منبع: sharghdaily.ir