دیابت چیست؟
دیابت یك اختلال در سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است كه در آن یا انسولین به میزان كافی در بدن وجود ندارد و یا انسولین موجود قادر نیست تا وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه به علت وجود مقاومت در برابر آن، قند خون بالا میرود. انسولین هورمونی است كه توسط سلولهای "بتا"واقع در پانكراس ترشح میشود و وظیفه اصلی آن كاهش قند خون است. پانكراس نیز یكی از غدد دستگاه گوارش است كه در پشت معده قرار دارد بالا بودن قند خون در دراز مدت باعث بروز عوارض در سیستم قلب و عروق، كلیهها، چشم و سلسله اعصاب میگردد.
بیشتر بدانید : اگر دیابت درمان نشود این اتفاقات وحشتناک برایتان می افتد!
بیشتر بدانید : دیابت، 20 غذایی كه دشمن دیابت هستند
فرق دیابت نوع 1 و 2 در چیست؟
به طور كلی دیابت به چهار گروه تقسیمبندی میشود:
دیابت نوع 1
در دیابت نوع1 كه % 15- 10 كل موارد دیابت را تشكیل میدهد تولید انسولین از پانكراس (لوزاالمعده) به علت از بین رفتن سلولهای سازنده انسولین، متوقف میشود به همین خاطر افراد مبتلا به این نوع دیابت باید از بدو تشخیص، انسولین مورد نیاز بدن را به صورت تزریقات روزانه تأمین كنند. دیابت نوع1 اغلب در سنین زیر 30 سال به وجود میاید.
بیشتر بدانید : درمان دیابت نوع 1 بدون تزریق انسولین
دیابت نوع 2
در دیابت نوع2 كه بیشتر در بالغین بالای 30 سال و چاق دیده میشود و % 90- 85 كل موارد دیابت را شامل میشود انسولین تولید شده از پانكراس به خوبی عمل نمیكند. در واقع یا پانكراس به اندازه كافی انسولین ترشح نمیكند و یااینكه انسولین ترشح شده، به علت وجود مقاومت به انسولین مخصوصاً در افراد چاق، فاقد كارایی لازم است.
بیشتر بدانید : مروری بر دیابت نوع 2 علل و درمان دیابت
دیابت حاملگی
دیابت حاملگی به دیابتی گفته میشود كه برای اولین بار در طول حاملگی تشخیص داده شود. این نوع دیابت معمولاً گذرا است و بعد از اتمام حاملگی بهبود مییابد خانمهای مبتلا به دیابت حاملگی بعداً در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع2 هستند.
بیشتر بدانید : راجع به دیابت بارداری چه می دانید؟
دیابت به علل متفرقه
از علل متفرقه دیابت میتوان به جراحی، داروها (مثل كورتیكواستروئیدها)، سوء تغذیه و عفونت اشاره كرد.
چه كسانی در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند؟
تمامی افراد بالای 40 سال در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع2 هستند و باید هر 3 سال یكبار تحت آزمایش قند خون قرار بگیرند. افراد دچار اضافه وزنی كه حداقل یكی از شرایط زیر را داشته باشند نیز در معرض ابتلا به دیابت نوع2 هستند و انجام آزمایشات مكرر قند خون در آنها باید در سنین زیر 40 سال یا با فواصل كوتاهتر (هر 2- 1 سال) انجام شود.
این شرایط عبارتند از:
- وجود سابقه ابتلا به دیابت در بستگان درجه اول،
- سابقه ابتلای فرد به دیابت پنهان (مرحله پیش از دیابت)،
- سابقه ابتلا به دیابت حاملگی، سابقه تولد نوزاد با وزن بیشتر از 4 كیلوگرم یا تولد نوزاد با ناهنجاریهای مادرزادی،
- بالا بودن فشارخون (فشارخون ماكزیمم بیشتر از 140 و یا مینیمم بیشتر از 90 میلیمتر جیوه)،
- وجود اختلالات چربی خون یعنی تریگلیسرید بالاتر از 250 و یا كلسترول با دانسیته كم (کلسترول مفید یا HDL) كمتر از 35 میلیگرم در دسیلیتر
- سابقه ابتلا به كیستهای متعدد تخمدان و یا بیماریهای قلبی- عروقی (تنگی رگهای قلب، انفاركتوس قلبی یا سكته مغزی)
دیابت پنهان چیست و چه اهمیتی دارد؟
دیابت پنهان به حالتی گفته میشود كه در آن قند خون بین حد طبیعی و دیابتی قرار دارد. در مورد قند ناشتا مقادیر بین 125- 100 و در مورد قندخون 2 ساعته در آزمون خوراكی تحمل گلوكز، مقادیر بین 199- 140 به عنوان دیابت پنهان در نظر گرفته میشوند. دیابت پنهان یكی از مهمترین عوامل خطرساز ابتلای به دیابت میباشد و اهمیت آن در این است كه با تشخیص به موقع و انجام اقدامات لازم به صورت تغییر در روش زندگی میتوان به نحو مؤثری از پیشرفت دیابت پنهان به سمت دیابت آشكار جلوگیری كرد.
*شاید قند ناشتای شما طبیعی باشد ولی قند غیر ناشتای شما غیر طبیعی باشد(140-199) پس همیشه به خاطر داشته باشید که هم قند ناشتا وهم قند غیر ناشتا را اندازه گیری نمائید.*
بیشتر بدانید : مهم ترین علائم هشدار دهنده دیابت
بیشتر بدانید : میوه های ممنوعه در دیابت
بیشتر بدانید : تفاوت دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 در چیست؟
تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ
اختصاصی سیمرغ
seemorgh.com/health