گلوكوم یا آب سیاه یك بیماری چشمی است كه مشخصه آن آسیب بینایی است،گفته می‌شود علت این آسیب در بیشتر موارد بالا رفتن فشار مایع داخل چشم است كه بتدریج و بدون هیچگونه نشانه‌ای می‌تواند بینایی را از بین ببرد.
دكتر ميرمحمدصادقی،جراح و متخصص بیماری های چشم و فلوشیپ جراحی پلاستیك درباره این آسیب می‌گوید:گلوكوم یك بیماری عصب بینایی است كه در اثر بالا رفتن فشار داخل چشم ایجاد می‌شود و به دلیل این كه رشته‌های عصب بینایی بشدت نسبت به بالا رفتن فشار حساسند،بر اثر اندكی افزایش فشار داخل چشمی این الیاف به مرور زمان از بین می روند و موجب از بین رفتن دید می‌شوند.این جراح و متخصص بیماریهای چشم اظهار می‌كند:در ابتدای بیماری الیاف مربوط به كناره‌های میدان بینایی از بین می‌روند و بتدریج به طرف مركز بینایی پیشرفت می‌كند،به طوری كه در مراحل اولیه بیماری،فرد طرفین میدان بینایی را از دست می‌دهد و با پیشرفت آن میدان بینایی محدود و محدودتر می‌شود تا در مراحل پیشرفته،دید به صورتی است كه گویی فرد از درون یك لوله نگاه می‌كند یعنی دید محدودی به اندازه قطر یك لوله دارد كه پس از این مرحله دید مركزی هم از دست می رود و تاریكی مطلق فرا می رسد و به همین دلیل است كه از قدیم به این بیماری آب سیاه گفته‌اند چرا كه بیماری بتدریج تبدیل به سیاهی مطلق می‌شود.
دكتر ميرمحمدصادقی،جراح و متخصص بیماری های چشم و فلوشیپ جراحی پلاستیك درباره این آسیب می‌گوید:گلوكوم یك بیماری عصب بینایی است كه در اثر بالا رفتن فشار داخل چشم ایجاد می‌شود و به دلیل این كه رشته‌های عصب بینایی بشدت نسبت به بالا رفتن فشار حساسند،بر اثر اندكی افزایش فشار داخل چشمی این الیاف به مرور زمان از بین می روند و موجب از بین رفتن دید می‌شوند.این جراح و متخصص بیماریهای چشم اظهار می‌كند:در ابتدای بیماری الیاف مربوط به كناره‌های میدان بینایی از بین می‌روند و بتدریج به طرف مركز بینایی پیشرفت می‌كند،به طوری كه در مراحل اولیه بیماری،فرد طرفین میدان بینایی را از دست می‌دهد و با پیشرفت آن میدان بینایی محدود و محدودتر می‌شود تا در مراحل پیشرفته،دید به صورتی است كه گویی فرد از درون یك لوله نگاه می‌كند یعنی دید محدودی به اندازه قطر یك لوله دارد كه پس از این مرحله دید مركزی هم از دست می رود و تاریكی مطلق فرا می رسد و به همین دلیل است كه از قدیم به این بیماری آب سیاه گفته‌اند چرا كه بیماری بتدریج تبدیل به سیاهی مطلق می‌شود.
علائم بیماری
دكتر میرمحمد صادقی درخصوص علائم این بیماری یادآور می‌شود:معمولا این بیماری در ابتدا علامتی ندارد و در معاینات معمول سالانه ممكن است كشف شود،ولی با عدم تشخیص و درمان بموقع و پیشرفت آن،بتدریج علائمی چون «تاری دید» و از بین رفتن «دید محیطی» پیدا می‌شود.«در فرمی از بیماری كه به آن گلوكوم حاد گفته می‌شود،به علت افزایش ناگهانی فشار داخل چشم، تاری دید،درد شدید چشم،سردرد،تهوع و استفراغ و قرمزی چشم ایجاد می‌شود.»
این فلوشیپ جراحی پلاستیك با اعلام این مطلب،در ادامه عنوان می‌كند.در این مواقع چشم در وضعیت اورژانس قرار دارد و باید بلافاصله،ظرف چند ساعت اول درمان شود و گرنه صدمات غیر قابل برگشت به عصب وارد می‌شود.
دكتر میرمحمد صادقی خاطر نشان می‌كند:البته بیشتر بیماران گلوكوم نوع اول (مزمن) دارند كه متاسفانه در مراحل ابتدایی هیچگونه علامتی مانند درد،قرمزی چشم و... ندارند و فقط در مراحل پیشرفته‌تر،محدودیت میدان بینایی ایجاد می‌شود كه غیرقابل برگشت است.
گلوكوم را دزد بی‌سر و صدای بینایی می‌نامند،چرا كه در ابتدا فرد هیچ مشكلی را در دید خود احساس نمی‌‌كند.
دكتر میرمحمد صادقی درخصوص علائم این بیماری یادآور می‌شود:معمولا این بیماری در ابتدا علامتی ندارد و در معاینات معمول سالانه ممكن است كشف شود،ولی با عدم تشخیص و درمان بموقع و پیشرفت آن،بتدریج علائمی چون «تاری دید» و از بین رفتن «دید محیطی» پیدا می‌شود.«در فرمی از بیماری كه به آن گلوكوم حاد گفته می‌شود،به علت افزایش ناگهانی فشار داخل چشم، تاری دید،درد شدید چشم،سردرد،تهوع و استفراغ و قرمزی چشم ایجاد می‌شود.»
این فلوشیپ جراحی پلاستیك با اعلام این مطلب،در ادامه عنوان می‌كند.در این مواقع چشم در وضعیت اورژانس قرار دارد و باید بلافاصله،ظرف چند ساعت اول درمان شود و گرنه صدمات غیر قابل برگشت به عصب وارد می‌شود.
دكتر میرمحمد صادقی خاطر نشان می‌كند:البته بیشتر بیماران گلوكوم نوع اول (مزمن) دارند كه متاسفانه در مراحل ابتدایی هیچگونه علامتی مانند درد،قرمزی چشم و... ندارند و فقط در مراحل پیشرفته‌تر،محدودیت میدان بینایی ایجاد می‌شود كه غیرقابل برگشت است.
گلوكوم را دزد بی‌سر و صدای بینایی می‌نامند،چرا كه در ابتدا فرد هیچ مشكلی را در دید خود احساس نمی‌‌كند.
چه كسانی در تیررس بیماری‌ا‌ند؟
این چشم پزشك،تنها راه تشخیص را معاینات منظم به وسیله پزشك متخصص عنوان كرده و ابراز می‌كند:پزشك با اندازه‌گیری فشار چشم،معاینه ته‌چشم (بررسی عصب بینایی) و استفاده از تست میدان دید می‌تواند به تشخیص برسد.
دكتر میرمحمد صادقی با اشاره به این كه افرادی كه دارای سابقه فامیلی گلوكوم،سن بالا،دوربینی و نزدیك‌بینی،سابقه ضربه به چشم،نازك بودن قرنیه،بیماری‌هایی نظیر دیابت و میگرن می‌باشند،احتمال بروز گلوكوم در آنها بیشتر است.
این چشم پزشك،تنها راه تشخیص را معاینات منظم به وسیله پزشك متخصص عنوان كرده و ابراز می‌كند:پزشك با اندازه‌گیری فشار چشم،معاینه ته‌چشم (بررسی عصب بینایی) و استفاده از تست میدان دید می‌تواند به تشخیص برسد.
دكتر میرمحمد صادقی با اشاره به این كه افرادی كه دارای سابقه فامیلی گلوكوم،سن بالا،دوربینی و نزدیك‌بینی،سابقه ضربه به چشم،نازك بودن قرنیه،بیماری‌هایی نظیر دیابت و میگرن می‌باشند،احتمال بروز گلوكوم در آنها بیشتر است.
چگونگی درمان این بیماری?
به طور كلی آسیب ایجاد شده به عصب بینایی در اثر گلوكوم قابل برگشت نیست ولی در هر مرحله‌ای كه بیماری تشخیص داده شد باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد تا از ایجاد آسیب بیشتر جلوگیری شود.وی عنوان می‌كند:معمولا گلوكوم با دارو درمان می‌شود و در اغلب موارد قطره‌های چشمی و گاهی داروهای خوراكی موثر است،ولی اگر بیماری با‌دارو كنترل نشود ممكن است چشم‌پزشك تصمیم به عمل جراحی بگیرد یا با استفاده از لیزر این كار را انجام دهد.
البته گفتنی است «لیزر» نقش اساسی در درمان گلوكوم ندارد و فقط در مواردی كه پزشك صلاح بداند به عنوان روش درمانی انتخاب می‌شود.
به طور كلی آسیب ایجاد شده به عصب بینایی در اثر گلوكوم قابل برگشت نیست ولی در هر مرحله‌ای كه بیماری تشخیص داده شد باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد تا از ایجاد آسیب بیشتر جلوگیری شود.وی عنوان می‌كند:معمولا گلوكوم با دارو درمان می‌شود و در اغلب موارد قطره‌های چشمی و گاهی داروهای خوراكی موثر است،ولی اگر بیماری با‌دارو كنترل نشود ممكن است چشم‌پزشك تصمیم به عمل جراحی بگیرد یا با استفاده از لیزر این كار را انجام دهد.
البته گفتنی است «لیزر» نقش اساسی در درمان گلوكوم ندارد و فقط در مواردی كه پزشك صلاح بداند به عنوان روش درمانی انتخاب می‌شود.
راه جلوگیری از بیماری
دكتر میرمحمد صادقی می‌افزاید:بهتر است افراد زیر 40 سال حداقل سالی یك مرتبه و افراد بالاتر از این سن،سالی دو مرتبه (هر 6 ماه یك بار) تحت درمان چشم پزشك قرار بگیرند.
وی در ادامه می‌گوید:از آنجایی كه گلوكوم علامت خاصی ندارد،بهتر است معاینات سالانه توسط افراد جدی گرفته شود و در صورتی كه فردی در خانواده این بیماری را دارد،تمام افراد خانواده بایستی به طور منظم و دوره‌ای مورد معاینه قرار بگیرند و در صورتی كه پزشك این بیماری را برای كسی تشخیص داد، این فرد باید تا آخر عمر به طور منظم تحت درمان و معاینه قرار بگیرد و داروها در زمان تعیین شده مصرف شوند.
این جراح و متخصص بیماریهای چشم در پایان خاطر نشان می‌كند،بهتر است كسی كه دارای بیماری گلوكوم (آب سیاه) است از انجام عمل لیزیك منصرف شود و در صورتی كه فشار چشم وی كنترل شده باشد،می‌تواند با نظر چشم‌پزشك «PRK» یا «عمل جراحی لازك» انجام دهد.
دكتر میرمحمد صادقی می‌افزاید:بهتر است افراد زیر 40 سال حداقل سالی یك مرتبه و افراد بالاتر از این سن،سالی دو مرتبه (هر 6 ماه یك بار) تحت درمان چشم پزشك قرار بگیرند.
وی در ادامه می‌گوید:از آنجایی كه گلوكوم علامت خاصی ندارد،بهتر است معاینات سالانه توسط افراد جدی گرفته شود و در صورتی كه فردی در خانواده این بیماری را دارد،تمام افراد خانواده بایستی به طور منظم و دوره‌ای مورد معاینه قرار بگیرند و در صورتی كه پزشك این بیماری را برای كسی تشخیص داد، این فرد باید تا آخر عمر به طور منظم تحت درمان و معاینه قرار بگیرد و داروها در زمان تعیین شده مصرف شوند.
این جراح و متخصص بیماریهای چشم در پایان خاطر نشان می‌كند،بهتر است كسی كه دارای بیماری گلوكوم (آب سیاه) است از انجام عمل لیزیك منصرف شود و در صورتی كه فشار چشم وی كنترل شده باشد،می‌تواند با نظر چشم‌پزشك «PRK» یا «عمل جراحی لازك» انجام دهد.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع:jamejamonline.ir
مطالب پیشنهادی:
نقش امگا 3 در بیماریهای چشم
بیماری پیر چشمی چیست؟
چشم ها ، تابلوی هشدار بیماری هاست
آیا تاکنون احساس جرقه در چشم تان داشته اید؟
تأثیر عينکهای آفتابی بسيار تيره بر چشم