بیشتر اوقات سردرد خود به خود بهتر می‌شود و یا به کلی از بین می‌رود و در صورتی که چنین سردردی همراه با علائم هشدار دهنده‌ای....

 

درمان:

بیشتر اوقات سردرد خود به خود بهتر می‌شود و یا به کلی از بین می‌رود و در صورتی که چنین سردردی همراه با علائم هشدار دهنده‌ای که گفته شد نباشد، نیازی به مراجعه به پزشک نیست و درمانهای خانگی ممکن است شدت درد و مدت زمان سردرد را کاهش دهند، همچنین ممکن است باعث تخفیف علائمی‌مانند تهوع، درد عضلانی، اضطراب و تب شوند. 

در صورتی که پزشک شما درمان خاصی برای سردرد تجویز کرده است به محض ایجاد سردرد هر چه زودتر درمان را شروع کنید. از درست اجرا کردن دستور پزشک مطمئن شوید و آن را تغییر ندهید.

درمان خانگی :

برای سر درد ملایم بدون سایر علائم کارهای زیر را انجام دهید:

* استراحت در یک مکان تاریک و آرام.

* قرار دادن کمپرس سرد روی پیشانی.

* عدم مصرف سیگار، الکل، داروهای غیر مجاز و مواد مخدر.

 

در صورتی که سردرد بهتر نشد می‌توانید از مسکنهای مجاز در مقادیر تعیین شده که بدون نسخه پزشک نیز توسط داروخانه‌ها تجویز می‌شوند استفاده کنید.

 برخی افراد برای سردرد از استامینوفن و برخی داروها مانند ایبوپروفن یا آسپیرین و... استفاده می‌کنند اما قبل از چنین اقدامی ‌باید به این موارد  توجه کنید:

* در مورد درد به دکتر داروساز توضیح داده و کمک بخواهید.

* بروشور و دستور مصرف دارو را بخوانید.

* دارو را بیش از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.

* اگر سابقه حساسیت دارویی به مسکنها یا سایر داروها را دارید دارو را خودسرانه مصرف نکنید.

* اگر بیماری خاصی دارید یا پزشک به شما گفته که داروی دیگری مصرف نکنید پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.

* اگر احتمال باردار بودن شما وجود دارد، بدون دستور پزشک هیچ دارویی به جز مقادیر تعیین شده‌ی استامینوفن مصرف نکنید.

* بدون تجویز مستقیم پزشک به افراد زیر 20 سال آسپیرین ندهید زیرا این اقدام می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

* در مورد کودکان زیر 12 سال از دادن ناپروکسن سدیم خودداری کنید مگر اینکه پزشک معالج کودک چنین دستوری داده باشد.

 

با انجام اقدامات زیر می‌توانید شدت سردرد و تکرار آن را کاهش دهید:

* تمرینات آرامش بخش. با انجام تمرینات آسوده سازی، ریلکسیشن و مدیتیشن می‌توانید از تنش و استرس رها شوید و مانع ایجاد سردرد یا بدتر شدن آن در اثر اضطراب و تنش شوید.

* گرما و دوش آب گرم عضلات را شل می‌کند و مانع ایجاد سردرد در اثر انقباضات عضلانی می‌شود. مراقب باشید که بیش از حد از گرما استفاده نکنید زیرا آب گرم در مدت زمان طولانی ممکن است سوختگی ایجاد کند.

* قرار دادن کمپرس سرد روی گردن یا شقیقه‌ها.

* ماساژدرمانی و بیوفیدبک که می‌توانند تنش عضلات را کاهش دهند، مخصوصاً در مورد عضلات گردن و شانه موثر هستند. سفتی این عضلات ممکن است باعث ایجاد سردرد یا بدتر شدن آن شود.

وقتی کودک سردرد دارد چه باید كرد؟

* با کودک صحبت کنید. بگذارید او متوجه باشد که به او اهمیت می‌دهید. توجه بیشتر و مدتی سکوت در منزل ممکن است موجب تسکین سردرد شود.

* اگر پزشک برای کودک شما دارویی در مورد سردرد تجویز کرده است، به محض اینکه سردرد کودک آغاز شد استفاده از دارو را شروع کنید.

* بگذارید کودک در یک اتاق ساکت و تاریک استراحت کند. کمپرس سرد روی پیشانی ممکن است کمک کننده باشد.

* اگر سردرد کودک ملایم است او را به ادامه فعالیتهای روزانه تشویق کنید.

نگذارید کودک از فعالیتهای معمول و کارهای روزانه شانه خالی کند، مگر اینکه شدت سردرد متوسط تا شدید باشد.

مراقب دادن دارو به صورت خودسرانه به کودک باشید. این عمل ممکن است عوارض بدی به دنبال داشته باشد.

پیشگیری:

با تنظیم و یا ایجاد تغییر در برنامه‌ی روزانه ممکن است بتوانید از سردرد پیشگیری کنید. همچنین با یادداشت کردن و یا بررسی وقایع و کارهای روزانه و عادات غذایی ممکن است بتوانید علت ایجاد سردرد خود را مشخص کنید.

 چگونه از بروز سردرد پیشگیری كنیم؟

* به صورت مرتب غذا بخورید، وعده‌های غذایی را حذف نکنید و مواد غذایی مقوی بخورید. از مصرف غذاهای شور خودداری کنید.

* برنامه منظمی ‌برای خواب داشته باشید، در زمان مشخصی خوابیده و از خواب بیدار شوید و حتی در تعطیلات به آن پایبند باشید. این کار موجب می‌شود که بدن به خواب مرتب عادت کند. از خوابیدن بیش از اندازه اجتناب کنید.

* ورزش و فیزیوتراپی عضلات گردن موجب تقویت عضلات گردن می‌شود و وضعیت و شكل بدن و توانایی تحرک را بهبود می‌بخشد.

* به صورت مرتب ورزش كنید، پیاده روی، دوچرخه سواری، دویدن آهسته یا جاگینگ، شنا، حركات موزون و حتی باغبانی روشهای مناسبی برای فرو نشاندن استرس هستند.

* اگر همچنان در عضلات گردن و شانه گرفتگی،  سفتی و تنش را احساس می كنید،  پیاده روی ممكن است كمك موثری باشد. شنا نیز با حركت بازوها موجب شل شدن این عضلات می شود.

* یك تمرین ریلكسیشن یا آسوده سازی را دو بار در روز به مدت 20-10 دقیقه انجام دهید.

* استفاده ار ماساژ در عضلات گردن و شانه را امتحان كنید. همانطور كه گفته شد، سفتی این عضلات می تواند عامل ایجاد سردرد باشد یا موجب بدتر شدن آن شود.

* قرار گرفتن بدن در وضعیت صحیح را، در خانه و در محل كار تمرین كنید. در صندلی خود مستقیم بنشینید و مراقب باشید كه پشت بدن از حمایت كافی توسط پشتی صندلی برخوردار باشد. اگر در طول روز مدت زیادی را می نشینید، مدتی را برای استراحت و كشش عضلات گردن یا انجام نرمشهای صحیح گردن اختصاص دهید.

* اگر با كامپیوتر كار می كنید، مانیتور را طوری تنظیم كنید كه قسمت بالایی صفحه هم سطح چشم شما باشد. برای خواندن نوشته‌هایی كه بر روی كاغذ و روی میز هستند، بهتر است آنها را به وسیله‌ی گیره‌ی كاغذ در نقطه‌ای هم سطح با مانیتور نصب كنید. این كارهای ساده از انقباض طولانی مدت عضلات در حین كار كردن با كامپیوتر جلوگیری می‌كند.

* اگر مرتباً از تلفن استفاده می‌كنید بهتر است كلید بلند گوی تلفن یا تجهیزات دیگری به كار ببرید كه كمتر نیاز به نگهداشتن گوشی داشته باشید. از نگه داشتن گوشی بین گردن و شانه خودداری كنید.

* معاینات منظم دندانها توسط دندانپزشك و نیز معاینه سالیانه‌ی چشم پزشكی را انجام دهید.

 

عواملی هستند كه به عنوان عامل آغازگر سردرد شناخته شده اند. با اطلاع از این عوامل می توان از بروز بسیاری از سردردهای معمولی پیشگیری كرد.

برخی از عوامل ایجاد كننده‌ی سردرد شامل این موارد هستند :

* مصرف الكل، كافئین موجود در چای، قهوه و نوشابه.

* عدم مصرف كافئین در افرادی كه به مصرف آن عادت دارند.

* غذا های خیلی شور و نگهدارنده‌های غذایی مانند MSG (منو سدیم گلوتامات).

* رژیم غذایی نامناسب مانند حذف كردن وعده‌های غذایی، رژیمهای لاغری شدید و ناشتا ماندن بیش از حد.

* كم شدن آب بدن

* تغییر در الگوی معمول خواب، خواب ناكافی یا خوابیدن بیش از حد.

* استرس، اضطراب یا افسردگی.

* برخی داروها مانند داروهای قلبی، داروهای كاهنده‌ی فشار خون و داروهای هورمونی.

* وضعیت نامناسب بدن در ایستادن، نشستن و راه رفتن.

* كشیدن سیگار، سیگار برگ و یا استنشاق دود سیگاری كه دیگران می كشند.

* نور شدید خورشید و یا درخشندگی زیاد چراغها.

* كشیدگی عضلات فك در اثر جویدن زیاد غذاهای سفت و یا جویدن زیاد آدامس.

چگونه از ایجاد سردرد در كودكان پیشگیری كنیم؟

* مطمئن شوید كه كودك شما به اندازه‌ی كافی استراحت كند.

* در طول روز چندین میان وعده‌ی غذایی و آشامیدنی مغذی به كودك بدهید. به كودك اجازه‌ی مصرف مواد غذایی شور و آشامیدنیهای حاوی كربونات را ندهید.

* اجازه ندهید كه كودك وعده غذایی اصلی خود را حذف كند.

 

تهیه و ترجمه :گروه سلامت سیمرغ ـ دکتر حانیه ترکمان
اختصاصی سیمرغ  www.seemorgh.com/health