اكثر ما توجهی به ساعت بیولوژیكی بدن‌مان نمی‌كنیم، مگر اینكه تغییر زمان خواب یا خستگی از مسافرت ما را متوجه آن كند. در صورتی كه ساعت بیولوژیكی...



 
اكثر ما توجهی به ساعت بیولوژیكی بدن‌مان نمی‌كنیم، مگر اینكه تغییر زمان خواب یا خستگی از مسافرت ما را متوجه آن كند. در صورتی كه ساعت بیولوژیكی بدن تاثیر شگفت‌انگیزی دارد. ساعت شبانه‌روزی مغز آدمی، درست مانند ساعتی كه هر روز نیاز به كوك كردن داشته باشد، در طول شبانه روز نیاز به تنظیم دارد تا بتواند عملكرد بدن ما را هماهنگ كند. تقریبا تمامی عملكرد بدن ما مطابق با این ساعت در طول روز در حال نوسان است كه این روند بر عمده اتفاقات مهم از قبیل مرگ یا حتی تولد تاثیر شگرفی می‌گذارد. اختلالات پی در پی در زمانبندی طبیعی بدن می‌تواند خطر جدی برای سلامتی باشد. مطالعات صورت گرفته حاكی از آن است كه احتمال ابتلا به سرطان سینه در پرستاران شب كار كه ساعات كاری خود را تغییر می‌دهند به مراتب بیشتر از پرستارانی است كه در نوبت كاری صبح فعالیت دارند. همچنین كارهای دوره‌ای، شیفتی با دیابت و چاقی رابطه مستقیم دارند، با وجود این حتی كسانی كه برنامه زمانبندی مرتبی دارند و كارهای خود را مطابق با آن پیش می‌برند نیز در معرض اثرات ریتمیك شبانه‌روزی قرار دارند. در این بحث به واقعیت‌هایی از زبان روانشناس رابرت رفینتی، سردبیر مجله (CircadianRhytehm) و استفان براون در دانشگاه زوریخ، اشاره شده است:

1- دمای بدن انسان در صبح هنگام بیدار شدن از خواب در پایین‌ترین حد خود قرار دارد و بعد از غروب آفتاب به بیشترین حد خود می‌رسد. به طور مثال دمای 99 درجه فارنهایت در ساعت 7 صبح می‌تواند نشانه تب باشد اما همین دما در ساعت 5 بعدازظهر، كاملا طبیعی است.

2- احتمال بروز حملات قلبی در صبح به نسبت ساعات دیگر روز، دو برابر بیشتر است.

3- بیشترین تولد‌ها در ساعات اولیه صبح و همچنین عصر روی می‌دهند.

4- در مورد خودكشی هم همین روال صدق می‌كند.

5- تجویز دكترها برای مصرف قرص‌هایی خاص در ساعاتی معین در طول روز، رابطه مستقیمی با ساعات بیولوژیكی بدن دارد. برای مثال مصرف آسپرین و آنتی هیستامین در صبح، بهتر عمل می‌كند، اما انواعی از شیمی‌درمانی‌ها كه برای سرطان‌هایی خاص صورت می‌گیرند، در شب تاثیر بیشتری دارند و بهتر جواب می‌دهند.

6- بیشتر مردم دوست دارند روابط عاطفی‌شان را حفظ كنند و اگر خللی در آن پیش آمد باعث می‌شود كه به كلی ساعت بیولوژیكی بدنشان دستخوش تغییر شود، برای مثال یك فرد عصبانی هیچ وقت نمی‌تواند به خوبی هنگام ظهر غذا بخورد، چرا كه اصلا روحیه خوردن غذا را ندارد.

7- اگر در تاریكی كامل به سر بردید، ممكن است وارد چرخه‌ای شوید كه در آن ساعات شبانه‌روز به 25 ساعت و حتی بیشتر نیز برسد. «ژن‌های زمان‌سنج»، دمای بدن، ترشحات هورمونی و بیشتر فعالیت‌ها را در بافت‌های سلولی كنترل می‌كنند و همه اینها توسط یك ساعت زمان‌سنج اصلی كنترل می‌شود كه در یك چرخه وسیع‌تر عمل می‌كنند مگر اینكه با غروب خورشید در حالت استراحت باشد.

 
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
www.seemorgh.com/health
منبع: بازیاب