بنگاه‌های برتر جهانی (شركت فیلیپس، Royal Philips Electronics)

 سابقه: 116 سال(تاسیس: 1891)

بنیانگذار: جرالد فیلیپس

حوزه فعالیت: روشنایی، محصولات الکترونیک، لوازم خانگی، سیستم‌های پزشکی

ویژگی: برترین شرکت جهان در حوزه روشنایی

فروش(2007): 7/38 میلیارد دلار

تعداد کارکنان(2007): 121700 نفر

رتبه در فورچون 500(2007): 161

مدیر عامل: جرالد کلایشترلی

فیلیپس از معدود شركتهای جهان است كه سابقه فعالیت بیش از یك سده را در پرونده خود دارد. شاید این پایداری و ماندگاری از آن رو بوده است كه شركت با تدبیر مناسب بنیانگذار خود، جرالد فیلیپس و آینده نگری افراد خانواده فیلیپس كه بعدها هدایت شركت را عهده دار شدند، بخوبی توانست از دنیای برقی قرن 19 به عصر الكترونیك منتقل شود. از این رو است كه شركت علاوه بر حفظ جایگاه برترین شركت جهانی در زمینه صنعت روشنایی، در حوزه صنایع و محصولات الكترونیك نیز توانسته است، مقام دهم جهانی را حفظ كند. گرچه طوفان حوادث جنگهای جهانی تاثیر بسیاری در وضعیت و جایگاه شركت داشت، اما پس از فروخفتن آن، تدبیر رهبران شركت بخوبی كارگر افتاد و توانست فیلیپس را جایگاهی درخور در صحنه رقابت اروپا و جهان ببخشد. هم اكنون شركت حوزه‌های فناوری، سلامتی و شیوه‌های زندگی را هدف قرار داده و با ترسیم چشم انداز 2010 با تمركز بر استعداد كاركنان و كیفیت زندگی آنان، ساده سازی فرایندها و ساختار سازمانی را وجهه همت قرار داده است تا بتواند تمایز رقابتی خود را در نشان شركت و قابلیت نوآوری آن حفظ كند.

تاریخچه

جرالد فیلیپس در سال 1891 شركت فیلیپس را با هدف تولید لامپ در كشور هلند تأسیس كرد و به مرور، سایر تجهیزات و وسایل برقی را به آن افزود. در سال 1914 اولین آزمایشگاه تحقیقاتی مجهز در زمینه‌های فیزیكی و شیمیایی راه اندازی و چهار سال بعد، لامپ پرتو X توسط شركت به دنیای الكترونیك و پزشكی معرفی شد. در سال 1925 اولین تجربه شركت در عرصه تولید تلویزیون و دو سال بعد در تولید رادیو صورت گرفت. در فاصله دهه 1930، شركت توانست یك میلیون محصول خود را به فروش برساند. در سال 1939 زمانی كه كاركنان شركت به 45 هزار نفر رسیده بود، اولین دستگاه اصلاح صورت به بازار عرضه شد. در سال 1951 دستگاه دوكله آن نیز تولید شد. در سال 1963 نوار كاست فشرده صوتی توسط شركت ارائه شد، اما عملا در مواجهه با استانداردهای بتاماكس و VHS به موفقیت تجاری نرسید. دو سال بعد اولین مدار مجتمع (IC) توسط شركت تولید شد. درسال 1978 وسایل صوتی با دیسك لیزری به بازار عرضه شد. 25 سال پیش در سال 1982 لوح فشرده (CD) با همكاری شركت سونی تولید و به بازار وارد شد. دهه 1990 برای شركت، دوران تجدید ساختار و بازسازی محدوده فعالیت تجاری بود. در سال 2001 مركزیت شركت كه تا آن زمان در شهر ایندهون هلند بود به آمستردام منتقل شد.

حوزه‌های كسب و كار

شركت فیلیپس كه فعالیت خود را در حوزه روشنایی و تولید لامپهای مختلف شروع كرده بود، امروز در حوزه‌های دیگر نظیر لوازم خانگی و شخصی، سیستم‌های پزشكی و محصولات و وسایل الكترونیك نیز در بازار حضور دارد. فیلیپس از سال 1953 درزمینه نیمه‌هادیها نیز فعالیت می‌كرد، به گونه ای كه در سال 2006 مقام دهم برترین شركتهای فروشنده نیمه‌هادی در جهان را دارا بود. اما در آن سال، بخش نیمه‌هادی فروخته شد و به نام شركت مستقل نیمه‌هادی NXP به فعالیت ادامه داد. 53 درصد بخش لوازم خانگی و شخصی نیز با 10 هزار نفر پرسنل كه در بیش از 60 كشور جهان فعال است به ویرپول فروخته شد. حوزه روشنایی با 47800 پرسنل در زمینه تولید انواع مختلف لامپ و نورافكن، سیستم‌های پزشكی با 33 هزار پرسنل درزمینه سیستم‌های عكسبرداری عارضه یابی پزشكی و خدمات بالینی و حوزه وسایل و محصولات الكترونیك با 14500 پرسنل در زمینه تولید نمایشگرها، وسایل صوتی و چندرسانه ای، ویدئو و شبكه‌های خانگی و كسب و كار فعال است. درحال حاضر، باتوجه به سیاست شركت مبنی بر روان سازی كارها و ساده سازی ساختار سازمانی، تمامی فعالیتها در سه حوزه اصلی فناوری، سلامتی بهداشتی و شیوه‌های زندگی متمركز شده است.

چشم انداز و مأموریت

چشم انداز شركت عبارت است از: ما در دنیایی كه فناوری بشدت زمینه‌های مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار داده است، محصولاتی در حوزه‌های فناوری، شیوه زندگی و سلامتی فراهم می‌آوریم تا در نگاه سهامداران، تحسین برانگیزترین شركت در صنعت خود باشیم.

مأموریت شركت عبارت است از: ما كیفیت زندگی مردم را ازطریق نوآوریهای بموقع فنی معنادار بهبود می‌بخشیم.

استراتژی‌ها

استراتژی‌های اصلی شركت فیلیپس عبارت است از:

- افزایش سودآوری ازطریق تخصیص منابع سرمایه ای به فرصتهایی كه بیشترین و پایدارترین برگشت سرمایه را دارد؛

- تحكیم نشان فیلیپس و شایستگیهای اصلی در حوزه‌های فناوری، سلامتی و شیوه زندگی؛

- مشاركت با مشتریان و تامین كنندگان در حوزه‌های مختلف كسب وكار؛

- دامه سرمایه گذاری در نوآوری و تثبیت موقعیت سرمایه‌های فكری شركت؛

- تقویت شایستگیهای رهبری؛

- بهبود بهره وری ازطریق تحول كسب وكار و تعالی عملیاتی.

ارزشها و فرهنگ سازمانی

ارزشهای شركت چنین تعریف شده است: مشعوف ساختن مشتریان، ادای بموقع تعهدات، توسعه افراد و حمایت ازیكدیگر. شركت این ارزشها را در قالب اصول كسب و كار خود تعریف كرده و ارائه داده است. اصول كسب وكار تعیین كننده اخلاق سازمانی و رفتار كاركنان در سراسر دنیاست و عملیات و تصمیم گیریها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. عامل محرك و پشتیبان این اصول، بنیانها و كدهای اخلاقی است. این اصول، كمترین الزامات رفتاری را اعلام می‌دارد و تعهد و مسئولیت پذیری شركت را برای نیل به آینده پایدار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی معین می‌سازد. این اصول شامل تعهدهایی درزمینه حقوق انسانی، ایمنی محصول، حریم شخصی، حفاظت محیط زیست و نیز تعهدات به مشتریان، سهامداران، كاركنان، تامین كنندگان و شركای كسب و كار است. براساس این اصول، همه كاركنان شركت، در هر رده ای باید صادقانه و اخلاقی عمل كنند، از تعارضها بپرهیزند، طبق قواعد و قوانین حكومتی كار كنند، از داراییها و منابع شركت حفاظت كنند، در مسایل مالی شفاف و دقیق عمل كنند و گزارش دهند و از كنترل درونی فعالیتها اطمینان یابند.

كیفیت و تعالی سازمانی

شركت فیلیپس برنامه ای تدارك دیده است كه به سطح بالاتر كیفیت در محصول و خدمات دست یابد. این برنامه ارتقای كیفیت بر همه كاركنان و همه فرایندها اثر می‌گذارد. شركت نام این برنامه را BEST نهاده كه مخفف «تعالی كسب و كار ازطریق سرعت و كار تیمی» است. این برنامه، راهی است كه شركت برای دستیابی به تعالی كسب و كار برگزیده است و روشها و ابزار برنامه‌های بهبود را در آن مشخص ساخته است. به باور شركت، توانمندسازها عبارت است از: شعار شركت یعنی عشق به كار و سادگی، ایده فیلیپس واحد كه با هم‌افزایی و تجمیع شایستگیها می‌تواند ارزشی بیش از مجموع قسمتهای مختلف آن خلق كند، استعداد انسانی كه همان كیفیت كاركنان برای دستیابی به مأموریت است، نوآوری و طراحی.

تحقیق و توسعه

فعالیتهای تحقیق و توسعه شركت را می‌توان به سه مرحله زمانی تقسیم بندی كرد. از سال 1914 تا 1945 دوره رشد و تنوع سازی است. در سال 1914 تحت هدایت اولین محقق شركت، سازمان تحقیقات به مركز اصلی رقابت و نوآوری فنی تبدیل شد. در این دوره عمدتا در حوزه لامپ كار می‌شد و راه برای تولید محصولات جدید مانند لامپ پرتو X باز شد. درسال 1923 فیلیپس تصمیم گرفت به جای اینكه یك شركت قطعه‌ساز باشد به تامین كننده سیستم‌ها تبدیل شود. مرحله 1945 تا 1970 مرحله توسعه و گسترش است. در این دوره، فیلیپس طی همكاری با AT&T به ثبت اختراعات مربوط به ترانزیستور پرداخت. تعداد ثبت اختراعات، امروزه به 80 هزار رسیده است و به ازای هر محقق 55/1 اختراع ثبت شده وجود دارد. مرحله سوم از 1970 تاكنون است كه در آن فعالیتهای تحقیقاتی با فعالیتهای صنعتی گره خورده است. تحقیقات بر سیستم‌ها متمركز شده است و در زمینه‌های طراحی و فناوری مدارهای مجتمع، CD، DVD و سیستم‌های پزشكی كار زیادی صورت می‌گیرد.

فروش

هم اكنون شركت فیلیپس با فروش 7/38 میلیارد دلاری، رتبه 161 را در بین 500 شركت برتر جهانی داراست. در حوزه صنایع و تجهیزات الكترونیك، پس از زیمنس، سامسونگ، هیتاچی، ماتسوشیتا، سونی، LG، توشیبا، تیكو و هون‌های مقام دهم را درجهان داراست، گرچه در حوزه روشنایی، شركت شماره یك درجهان است. فروش چهار حوزه اصلی فعالیت شركت یعنی سیستم‌های پزشكی، لوازم خانگی، تجهیزات الكترونیك و روشنایی به ترتیب 25، 10، 39، 20 درصد كل فروش شركت است و بقیه بخشها درمجموع 6 درصد فروش شركت را تشكیل می‌دهند. فروش به تفكیك منطقه نیز عبارت است از: اروپا و آفریقا (45 درصد)، آمریكای شمالی (29 درصد)، آسیا و پاسفیك (19 درصد) و آمریكای لاتین (7 درصد).

مدیرعامل

بنیانگذار شركت، جرالد فیلیپس، خاله زاده كارل ماركس فیلسوف مشهور است. پس از او كه 31 سال سكان رهبری شركت را دردست داشت، افراد مختلف خانواده فیلیپس به اداره شركت پرداختند. در سال 2001، یازدهمین مدیرعامل شركت، جرالد كلایشترلی زمام رهبری شركت فیلیپس را برعهده گرفت. او از 1974 به بخش پزشكی فیلیپس پیوسته بود و سپس سمتهای مدیریتی مختلفی را در داخل وخارج از هلند برعهده داشت. كلایشترلی؛ آلمانی الاصل و مهندس الكترونیك است. كلایشترلی می‌گوید: ما كوشش می‌كنیم چشم‌اندازی برای فیلیپس ترسیم كنیم كه مشاركت‌جویی، نوآوری و شور و اشتیاق لازم برای موفقیت سازمان را دربر داشته باشد.

او به ساده‌سازی ساختار همت گماشته است و معتقد است: فیلیپس اكنون شركتی است بس ساده‌تر كه عامل محرك آن نوآوری است. او براین باور است كه ساده‌سازی وسیله‌ای است كه كاركنان از طریق آن می‌توانند به منافع فناوری دست یابند و زندگی را راحت‌تر و سهلتر كنند و كارها را با شیوه‌های روانتر انجام دهند. این یك نحوه تفكر است. او می‌گوید: ما به مرور پیچیدگیها را نه‌تنها در محصولات و خدمات بلكه در طرز كار خود كاهش می‌دهیم. كلایشترلی مشتریان را بزرگترین منبع الهام شركت می‌داند و معتقد است: اتفاقات در خط مقدم كار و در تعامل با مشتریان در سازمان فروش رخ می‌دهد، جایی كه عملیات ما انجام می‌شود. ما دوست داریم وقت خود را آنجا بگذرانیم تا ارتباط ما با آنها حفظ شود. او كلید رشد سودآور را به دست‌آوردن و نگهداشت مشتریان شاد، بیشتر می‌داند. در نگاه مدیرعامل، داشتن كاركنان مستعد و مشاركت‌جو در جاهای مختلف و مناسب در شركت، شرط حیاتی دستیابی به موفقیت است. كلایشترلی در زمینه رهبری می‌گوید: مهمترین چیزی كه من در رهبری یافته‌ام آن است كه رهبران باید فروتنی آن را داشته باشند كه بدانند همه چیز را نمی‌دانند و باید مستمرا از دیگران یاد بگیرند و از مهارت و دانش دیگران برای اینكه رهبر بهتری شوند بهره‌برداری كنند.

آینده

شركت فیلیپس در نظر دارد از ابتدای ژانویه 2008 ساختار سازمانی خود را به سه بخش سلامتی/ بهداشتی، روشنایی و شیوه زندگی ساده‌سازی كند. بدین منظور تمایز رقابتی خود را در نشان شركت و قابلیت نوآوری آن می‌جوید. این مواضع در چشم‌انداز 2010 فیلیپس نیز آمده است.