اهداي اعضاي بدن پس از مرگ مغزي، مقولهاي است كه در چند سال اخير، با تلاش و اطلاع رساني متوليان امر پيوند، رشد مناسبي داشته و مراسمي نظير جشن نفس كه
هر ساله در زادروز حضرت فاطمه(س) برگزار ميشود، سبب شده بود تا رشدي بيسابقه در مشاركتهاي مردمي براي اهداي اعضا بهوجود بيايد.
تنها در چند ماه ابتداي سال 86، حدود 67 هزار نفر در سايت اهداي عضو (www.iran-ehda.com) ثبتنام كرده بودند و بر اساس برآوردهاي كارشناسان، بعد از جشن نفس امسال، هر 4 ساعت 40 نفر عضو جديد به اين سايت ميپيوستند؛ اماخبر ناخوشايندي كه دست اندركاران پيوند را بسيار شوكه كرده است، آماري تازه در مورد پشيمان شدن افرادي كه فرم اهدا پر كرده بودند، در ماه گذشته و هم زمان با پخش سريال حلقه سبز است.
به گفته مسئولان سايت مذكور، آمار پشيماني از ثبت نام برا ي اهداي عضو كه پيش از اين به يك مورد در هر 2 ماه هم نميرسيد، در ماه گذشته به 11 مورد در يك ماه رسيده است؛ به اين معنا كه درماه گذشته، 11 نفر از افرادي كه پيش از اين فرم اهداي اعضا پس از مرگ را پر كرده بودند، درمراحل نهايي كه منجر به صدور كارت ميشود، دوباره سراغ فرم هايشان رفتهاند و در توضيح لغو كردن فرم اهدا آوردهاند كه: «با عرض معذرت، از اهداي اعضا پشيمان شده ام!»
به گفته مسئولان مركز پيوند عضو در بيمارستان مسيح دانشوري كه ادارهكننده اين سايت هستند، بهنظر ميرسد بسياري از افراد با استناد به سريال حلقه سبز، نسبت به اين كار تجديد نظر كردهاند؛ سريالي كه در آن تشخيص مرگ مغزي غيرعلمي نشان داده ميشود، پارتي بازي در زمينه انتخاب گيرنده صورت ميگيرد و گفته ميشود روح اهداكنندگان پس از اهدا در رنج خواهد بود!
اعتراض در خانه ملت
در هفته گذشته، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نيز به ادامه پخش اين سريال اعتراض كردند.
بيژن شهبازخاني، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس، در اين رابطه به همشهري ميگويد: در سريال حلقه سبز، افراط زيادي ديده ميشود و بهنظر ميرسد، كار كارشناسي در اين زمينه انجام نشده است، چرا كه آنچه به تصوير كشيده شده، نشان از اهداي به زور و بدون رضايت اعضا از فردي مجهول الهويه است كه به هيچ وجه پايههاي علمي ندارد و صحيح نيست.
وي با بيان اينكه پخش چنين برنامههايي، قطعا اطرافيان اهداكنندگان را تحتتأثير قرارمي دهد، ميگويد: با وضعيت كمبود اهدا كننده كه در ايران داريم و تمام تلاش مسئولان در جهت آشنايي مردم با اتفاقي است كه به زندگي دوباره بخشيدن به چندين نفر منجر ميشود، مفاهيمي كه در اين سريال منتقل ميشود، چندان درست بهنظر نميرسد و تصورمن اين است كه پخش اين سريال يا بايد متوقف شود يا اصلاحات اساسي در آن صورت گيرد.
نكته قابل توجه ديگري كه شهبازخاني به آن اشاره ميكند و از نقاط ضعف اين سريال هم به شمار ميآيد، اين است كه قسمتي از اتفاقاتي كه در اين سريال و در راستاي نارضايتي دهنده براي اهداي عضو رخ ميدهد، تنها از طريق ارتباط نويسنده اين سريال با ماوراءالطبيعه امكان پذير است.
به گفته شهبازخاني، اگرچنين ارتباطي وجود ندارد، چطور ميتوان وضعيت دقيق و نارضايتي اين فردرا با جزئيات براي بينندگان تشريح كرد؟
تهديد امنيت رواني
دكتر كتايون نجفي زاده، رئيس واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي درراستاي آسيبهاي رواني كه پخش اين سريال براي خانواده دهندگان عضو به ارمغان ميآورد، به نكته بسيار برجسته ديگري اشاره ميكند و آن ترديد روح فردي است كه قرار بر اهداي اعضاي بدنش است.
او ميگويد: اين مسئله مشكل پيچيدهاي را به وجود آورده است كه خانواده اين عزيزان مدام از خود سؤال كنند، آيا دختر يا پسر ما راضي بود تا قلب، ريه، كليه يا... به فلان بيمار پيوند زده شود و اين به تنهايي براي به ويراني كشيدن ته ماندههاي امنيت رواني كساني كه دختر يا پسر جوان خود را به ناگاه از دست داده اند، كفايت ميكند.
و باز هم سؤالي كه بيپاسخ ميماند، ميزان توجه دست اندركاران پخش سريال از شبكه پربينندهاي نظير شبكه سوم سيماست و اينكه چه چيز مهمتر از پايمال شدن تلاش مسئولان امر پيوند در تمام سالهاي گذشته وجود دارد كه جلوي پخش اين سريال گرفته نميشود و حتي مسئولان واكنشي هم نسبت به اين اعتراضات نشان نميدهند؟
بهرغم توجه برنامهسازان تلويزيون در چند سال گذشته نسبت به فضاهاي بيمارستاني و مسائل پزشكان و بيماران و بهرغم اين كه فضاي بسياري از سريالهاي تلويزيوني در يكي- دو سال اخير، چنين محيطهايي بوده است، اما آنچه مورد غفلت واقع شده، واقعيتهاي پنهان و پيدا در چنين فضاهايي است. گويا هنرمندان تنها آنچه را خود بخواهند و همانطور كه بخواهند ميبينند و هيچ كس هم اعتراضي ندارد.