درنگی با سلبریتی های 50 سال گذشته ایران
 با انقلاب سال 57 ادامه فعالیت بسیاری از هنرمندان با مشکلاتی مواجه شد. در این میان برخی از آن ها جلای وطن کردند و برخی دیگر ماندند. مقاله زیر به روند فعالیت برخی از مشهورترین هنرمندان نیم قرن گذشته پرداخته است.

اوج و فرود سلبریتی های 50سال گذشته

هنرمندانی که در ایران ماندند و کار نکردند

جواد یساری

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
جواد یساری

خواننده کوچه بازاری یا به قولی «مردم پسند» در اندک زمانی قبل از انقلاب، در اوج معروفیت بود. معروفیت او چنان است که همین امروز وقتی خبری درباره‌اش منتشر می‌شود، کلی بازتاب دارد. کسی که از تشک کشتی‌ و عرصه ورزش شروع کرد و بعد خواننده شد.‌ سال ۱۳۵۲ آهنگی با نام «پول سیاه» خواند و استعداد خود را در این زمینه نشان داد با این حال، بعد از انقلاب دیگر فرصتی برای حضور او در عرصه موسیقی پیدا نشد. همین چندی پیش خبری آمده که قرار بود در یک فیلم سینمایی بخواند اما خیلی زود، این خبر تکذیب شد. یساری بعد از انقلاب در امارات کنسرت‌هایی برگزار کرد و چند کنسرت هم در اروپا داشت. قبل از انقلاب او پنج آلبوم به بازار داد که آخرین آن آلبوم سپیده دم و با آهنگی به همین نام بود.

ناصر ملک‌مطیعی

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
ناصر ملک مطیعی

یکی از نمادهای تمام و کمال سینمای فارسی پیش از انقلاب است که در حدود ١٠٠ فیلم ایفای نقش کرد و روی صندلی کارگردانی ٩ فیلم هم نشست. ناصر ملک مطیعی از آن بازیگرانی بود که چهار‌سال پس از انقلاب در «برزخی‌ها» در کنار ایرج قادری، سعید راد، محمدعلی فردین و... بازی کرد تا بلکه راه حضورش در سینمای نوین ایران هموار شود اما بازی‌اش در یک نقش مثبت چندان به چشم نیامد و مثل فردین ناچار شد گوشه‌نشینی اختیار کند. ملک مطیعی در‌ سال‌های دوری از سینما به کار در حرفه‌هایی چون قنادی و مشاور املاک مشغول بود.

بهمن مفید

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
بهمن مفید

«من بودم، حاجی نصرت، ناصر فرصت، آره و اینا، خیلی بودیم، کریم آقامونم بود...» با همین دیالوگ آهنگین در «قیصر» بود که بازیگری به نام بهمن مفید در سینمای ایران چهره شد و بعدها در فیلم‌هایی چون «رضا موتوری» و «داش آکل» هم ایفای نقش کرد. هر چند، بیشتر فیلم‌های او در مقام بازیگر چندان جای دفاع ندارد. مفید که آخرین بار پیش از انقلاب در «برادرکشی» ایرج قادری بازی کرده بود، در روزهای پس از انقلاب بیکار ننشست و در نخستین فیلم سینمایی پس از انقلاب به نام «فریاد مجاهد» مقابل دوربین رفت. حالا این بازیگر قدیمی مثل خیلی از هم‌نسلان خود، حضور در فیلم‌ها و سریال‌های مبتذل نازل شبکه جم را به فراموشی و بیکاری ترجیح داده است.

هنرمندانی که در ایران ماندند و کار کردند

حمیده خیرآبادی «نادره»

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
حمیده خیرآبادی

از میان آنهایی که ماندند و از قضا حضور فعالی هم در تولیدات سینمایی بعد از انقلاب داشتند، مرحومه حمیده خیرآبادی یا همان «نادره» از نوادر است. او در فیلم‌های زیادی حاضر بود. یک نمونه‌اش «ممل آمریکایی» است که همراه بهروز وثوقی، نقش‌آفرینی کرد. نمونه‌هایی از این دست بسیار است. او در آثاری چون طوقی (علی حاتمی)، رضا موتوری (مسعود کیمیایی)، هم بازی کرد و بعد از انقلاب هم چه در سریال‌های تلویزیون و چه در فیلم‌های سینمایی، نقش‌آفرین بود.

شهلا ریاحی

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
شهلا ریاحی

اگر فیلم «حکیم باشی» ساخته پرویز نوری به ‌سال ١٣٥١ را دیده باشید شاید این سوال پیش بیاید که او چطور بعد از انقلاب در ایران ماند؟ شهلا ریاحی هم مانند حمیده خیرآبادی ازجمله هنرپیشه‌هایی است که بعد از انقلاب در ایران ماند و از قضا تا همین چند‌سال پیش کار هم می‌کرد و نقش‌آفرینی افتخاری در نهنگ عنبر٢، آخرین کار سینمایی اوست. او در ٣٧فیلم قبل از انقلاب و ٣٣ فیلم بعد از انقلاب بازی کرده است. در سریال‌های زیادی بعد از انقلاب حاضر بود. در سریال و تئاتر هم که تا دل‌تان بخواهد بازی کرده است.

محمد نوری

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
محمد نوری

یکی از شاخص‌ترین هنرمندان موسیقی تقریبا پاپ بعد از انقلاب بود. مردی که با آثار بسیار شاخصی از پیش از انقلاب به دهه ٦٠ پای گذاشت. خواننده‌‌ای که به خوبی توانست شکل اپراخواندن و به شکل ویژه اجرا ماندگار شود. محمد نوری و محمد سریر زوجی بودند که آثار جالب توجهی در گنجه داشتند. چه آثار منتشر شده پیش از انقلاب و چه آثاری که بعد از انقلاب تولید کرده بودند و نتوانسته بودند به مرحله نشر برسانند. نوری شهرت غریبی با ترانه «جان مریم» دارد اما آثار درخشانی مثل «کهکشان»، «دلاویزترین» و «اگر تو آمده بودی» او را تبدیل به یکی از معدود هنرمندان موفق سال‌های بعد از انقلاب کرده بود.

نیمه موفق‌ها

ایرج قادری

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
ایرج قادری

بازیگر نقش‌های لات جوانمرد و بزن بهادر سینمای قبل از انقلاب، پس از انقلاب هم سه فیلم ساخت و بعد برای ١٠‌سال خانه‌نشین شد. ایرج قادری که شهرتی همپای فردین، بهروز و ناصر داشت، یک دهه پس از «تاراج» به سینما بازگشت و گرچه اجازه نداشت روی پرده ظاهر شود اما شهرتش باعث شد «می‌خواهم زنده بمانم» به یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های سیزدهمین جشنواره فیلم فجر تبدیل شود. «می خواهم زنده بمانم» پرفروش‌ترین فیلم ‌سال و بازگشتی باشکوه بود برای سینماگری که با یک توبه نامه راه ورود دوباره به سینما را هموار کرده بود.

کورش یغمایی

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
کوروش یغمایی

از عجایب موسیقی پاپ بعد از انقلاب است. هیچ‌کدام از هنرمندانی که در ایران ماندند، شهرت پیش از انقلاب او را نداشتند. ماندنش در ایران و نرفتنش به لس آنجلس ریسک بزرگی بود. ریسکی که حداقل از منظر تولید و ارایه اثر برایش گران تمام شد. او پس از انقلاب به مدت چند سالی نتوانست کار کند و بعد از این هم با انتشار آلبوم «سیب نقره‌ای» دوباره به هنرمندی کم کار تبدیل شد. حسین منزوی کارهایی مثل «ماه و پلنگ» انجام داد که به اندازه آثار قبل از انقلابش موفق نبود.

حسین گیل

سلبریتی های قدیمی ایران پس از انقلاب
حسین گیل

بازیگری که به واسطه چهره خشن و هیکل ورزیده‌اش بیشتر در نقش‌های منفی و بزن بهادر ظاهر می‌شد، در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی ایران به جمع نیروهای انقلابی پیوست. بازیگر ٧٦ساله که در سال‌های اخیر بیشتر در برنامه‌های بزرگداشت همرزمان شهیدش دیده شده، پیش از انقلاب برای آخرین بار در «سفر سنگ» مسعود کیمیایی ایفای نقش کرد و پس از آن‌ سال ٦٤ با فیلم جنگی «پلاک» به سینما بازگشت. نقش کدخدا سلیمان در «مسافران مهتاب» مهدی فخیم‌زاده از بازی‌های به یاد ماندنی اوست. او آخرین‌بار حدود دو دهه پیش در «فرار بزرگ» ایفای نقش کرد و پس از آن از سینما و بازیگری کناره گرفت.

گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: روزنامه شهروند