درباره آهنگ و شعر سلام فرمانده
در هر صورت این روزها «سرود فرمانده» زیاد شنیده میشود، روزنامه فرهیختگان نگاهی به این قطعه داشته که بخشهایی از آن را اینجا آوردهایم:
مسالهای حیاتی به نام ریتم
فراگیرشدن «سلام فرمانده» بیش از آنکه وامدار متن و شعرش باشد، متکی بر ضرباهنگی است که برای آن انتخاب شده است. ضرباهنگ یا ریتم ازجمله موارد مهم و کاربردی هنر موسیقی است و برخی معتقدند ریتم غریزیترین درک ما انسانها از ساختار موسیقی است و بنیادیترین و مستقلترین عنصر آن بهشمار میرود. در سادهترین بیان میتوان گفت اساس ریتم درواقع یک الگو است که مدام تکرار میشود و طراحان «سلام فرمانده» با تکرار یک الگوی منظم توانستند قطعه مورد نظرشان را فراگیر کنند..
کلماتی هم که بهعنوان تکرار و حفظ ریتم انتخاب شده است هم از واژگان پرکاربرد و راحت برای گروه سنی کودکان است. وقتی هم عبارت «سلام فرمانده» کنار ادای احترام نظامی مینشیند، همنشینی بیشتری برای مخاطبان خودش دارد.
غلبه فرامتن و آنچه در بیرون برای این سرود رقم خورده است، در بیشتر دیده و شنیده شدن آن بیتاثیر نبوده است. خواندن ترانه «یار دبستانی من» در اجتماعات دانشجویی هم از نمونههای اینچنینی است که در حافظه جمعی ما باقی مانده است
قطعهای که کرم گوش دارد
نه فقط برای این «سلام فرمانده» اما شاید برای شما اتفاق افتاده باشد که وقتی یک آهنگ را میشنوید، تا مدت زیادی آن را با خود زمزمه میکنید، به گونهای که تا مدتها از کنترل شما خارج میشود؟ اصطلاحا به این پدیده کرم گوش گفته میشود. کرم گوش، آهنگ چسبنده، آهنگگیر یا سندروم موسیقی چسبناک، عباراتی هستند که برای توضیح پدیده آهنگ تکرارشونده در ذهن به کار برده میشود. این پدیده، زمانی اتفاق میافتد که یک آهنگ یا ملودی وارد مغز ما میشود و بهطور ناخودآگاه تا مدتها پس از قطع آهنگ مدام در سرما تکرار میشود. مثل همین عبارت «سلام فرمانده سلام از این ...»
به گفته برخی از محققان، معمولا موسیقیهایی به کرم گوش تبدیل میشوند که دارای گامهای موسیقایی سریع هستند و از فرم ملودیک مشترک و فواصل یا تکرارهای غیرمعمول برخوردارند.
اجرای این کار از کجا شروع شد؟
«سلام فرمانده» برای اولینبار روز 27 اسفندماه 1400 با صدای ابوذر روحی در لنگرود اجرا شد. بعد از اجرای این سرود در مسجد جمکران، در شبکههای اجتماعی پخش شد. مضمون این سرود برای دهه نودیهاست. در فاصله سه ماهه از اولین اجرای این سرود، حالا کمتر کسی را میتوان در کشور یافت که نوای آن به گوشش نرسیده باشد. «سلام فرمانده» کاری از گروه ماح، مخفف اسم «ملت امام حسین(ع)» در لنگرود است.
دهه نودیها دوستش دارند؟
یکی از موضوعات بحثبرانگیز درمورد این کار انتخاب دایره مخاطبانش از بین دهه نودیهاست. این سرود در داخل کشور، به زبان آذری هم بازخوانی شد و در شهرهای آذریزبان کشور اجرا شد. این کار به داخل کشور محصور نشد و در پاکستان و لبنان هم اجرا شد.
شعر بسیار بد؟
منتقدان سلام فرمانده احتمال میدهند که تیم سازنده، ابتدا ملودی این کار را ساخته و بعد برای آن شعری را آماده کرده باشند. این احتمال هم موقعی قوت گرفته است که برخی از کلمات بیارتباط و فقط به جهت ایجاد ریتم در متن گذاشته شده است. مثلا یکی از ایراداتی که به شعر میگیرند این است که چرا یک دهه نودی باید بگوید: «سلام از نسل غیور جامانده» عبارتیکه بیشتر از سوی نسلی با سن و سال گفته میشود. این انتقادات به شعر «سلام فرمانده» فقط متوجه کلمات و الفاظ نیست و برخی کارشناسان به خطا بودن بخشهایی از این شعر اشاره کردهاند. سیدبشیر حسینی کارشناس رسانه درمورد شعر سلام فرمانده گفته است: «سرود سلام فرمانده دارای شعر بسیار بد و اثر بسیار خوب است. با اینکه محتوای شعر این سرود خطا دارد اما فرامتن آن باعث شده در قالب یک اثر با تمدن هویتبخش خود را به جامعه عرضه کند.
میلاد عرفانپور، رئیس مرکز موسیقی حوزه هنری هم درمورد جنس موسیقی و متن این سرود گفته است:
«کار «سلام فرمانده» و اثر دیگری (رفیق شهیدم) را که این گروه خلق کردند، باید تحسین کرد، چون این گروه در عرصه موسیقی نوجوان قدمی برداشته است، از طرفی باید باب نقد باز باشد، مثلا این گونه موسیقی از لحاظ لحنی شباهتهایی با موسیقی رپ دارد و شاید یک جاهایی کمی نزدیک میشود به آن دست از موسیقیهایی که از منظر هنری موسیقیهای خوب و متعالی نیستند یا از حیث متنی، متن هنری و ادبی پیشروی ما نیست. از این جهات قطعا باید کار را مورد نقد و بررسی قرار داد، اما باید آن را نیز تحسین کرد که یک کار پرتلاش و مومنانهای در عرصه موسیقی شکل گرفته که مخاطبهای زیادی را هم با خودش همراه کرده است.»
بیشتر بدانید : ماجرای پرونده قضایی خواننده سرود "سلام فرمانده" چیست؟
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
منبع: bartarinha.ir