مجسمه
در ادامــه یک سنــت
در ادامــه یک سنــت
در فرهنگ و هنر ژاپن کار با سنگ پیشینه و سنتی ریشه دار است. بارزترین مصادیق کار با سنگ را در فرهنگ ژاپنی میتوان در طراحی خشک باغهای فِرَق بودایی مشاهده کرد.1 باغهایی که محور طراحیشان بر اساس چیدمان سنگهایی با ویژگیهای خاص است. در تحولات مجسمه سازی معاصر ژاپن هنرمندان بسیاری به این سنت رو آورده اند. ایسامو نگوچی، مجسمه ساز فقید ژاپنی، یکی از همین هنرمندان است که بر پایه عناصر بومی سرزمینش مجسمههای متعددی را بنا ساخت.2 اما، گویی این سنت همچنان دارای ظرفیتهای ویژه تجسمی برای هنر معاصر است؛ به شکلی که در آثار دیگر مجسمه سازان معاصر ژاپنی خودنمایی و استمرار مییابد. سوسامو ایکه گامی3 یکی دیگر از این هنرمندان است که بیش از دو دهه از عمرش را به هنر اختصاص داده است و هم اکنون آثارش در مکانهای عمومی، در نقاط مختلف ژاپن، در معرض دید قرار دارد. او، 1957، در کانازاوا4 متولد شد، در بیست وپنج سالگی تحصیلات خود را در کالج هنر کانازاوا به پایان رساند و سه سال بعد اولین نمایشگاه انفرادی خود را در کیوتو5 برگزار کرد. نبوغ وی به حدی بود که توانست در بیست ونُه سالگی هشتمین جایزه «رادیو چانی چی توکایی» و بیست وششمین جایزة «هوکاری کو چانی چی» را در کانازاوا تصاحب کند. ایکه گامی در نمایشگاههای متعددی شرکت کرده است، از آن جمله میتوان به نمایشگاه مجسمه سازی روکومه راند در کوبه، هفتمین نمایشگاه هنری مور و نمایشگاه مجسمة کوفو در ناگانو اشاره کرد، که ماحصل آن سفارش مجسمه از مراکز و نهادهای مختلف نظیر مجسمهای برای شهر هانوا (1991) و مجسمه ای به سفارش میراث فرهنگی (1997) بود. کم کم شهرت سوسامو ایکه گامی مرزهای ژاپن را پشت سر گذاشت و دو سال متوالی در جشنوارههای بینالمللی مجسمة سنگ استونیا در تانین و نانائو در ای شی کاوا شرکت کرد.
نیم نگاهی هرچند گذرا به کارهای سوسامو ایکه گامی نشان میدهد: علاوه بر ماده اصلی کار (سنگ)، دیگر سنتهای بومی را از نظر دور نداشته و در کنار انتزاعی که در آثارش به طور کامل مشهود است و نشان از نبوغ هنری اش دارد، همواره روحی آسیایی- ژاپنی در آنها قابل لمس است که این ویژگی بر هوشمندی هنرمند تأکید میکند. گذشته از ویژگیهای مذکور، عوامل دیگری از جمله یادبودها و یادمانها، که معمولاً از طرف سفارشدهندگان بر آنها تأکید میشود، بدون کاستن از ارزشهای هنری والا، کارهای سوسامو ایکه گامی را در حد وسیعی بین عموم محبوبیت بخشیده است. به طوری که امروز کمتر فرد ژاپنی در رفت وآمد روزانه به محل کار یا محل تحصیل با یکی از آثار وی در میدانها و معابر رودررو نشده باشد.
آنچه در پی میآید، معرفی برگزیده ای از آثار اوست که به ویژگیهای خاص آثارش اشاره دارد.
نیم نگاهی هرچند گذرا به کارهای سوسامو ایکه گامی نشان میدهد: علاوه بر ماده اصلی کار (سنگ)، دیگر سنتهای بومی را از نظر دور نداشته و در کنار انتزاعی که در آثارش به طور کامل مشهود است و نشان از نبوغ هنری اش دارد، همواره روحی آسیایی- ژاپنی در آنها قابل لمس است که این ویژگی بر هوشمندی هنرمند تأکید میکند. گذشته از ویژگیهای مذکور، عوامل دیگری از جمله یادبودها و یادمانها، که معمولاً از طرف سفارشدهندگان بر آنها تأکید میشود، بدون کاستن از ارزشهای هنری والا، کارهای سوسامو ایکه گامی را در حد وسیعی بین عموم محبوبیت بخشیده است. به طوری که امروز کمتر فرد ژاپنی در رفت وآمد روزانه به محل کار یا محل تحصیل با یکی از آثار وی در میدانها و معابر رودررو نشده باشد.
آنچه در پی میآید، معرفی برگزیده ای از آثار اوست که به ویژگیهای خاص آثارش اشاره دارد.
سنگهای پیوسته
این اثر برای نصب در یک پارک محلی ساخته شده است، و برای این که ساکنان محل و بچهها به نحو درستی با آن ارتباط برقرار کنند، پیوستگی جالب توجهی را با انعطاف دید- در محل نصب- تواماً با خود دارد. ایکه گامی با بیانی آزاد در مفهوم و فرم، یک مبلمان خیابانی جالب توجه ساخته که اهالی پارک را به نشستن، بالا رفتن، سوار شدن و سُر خوردن از سطوح گرانیتی آن دعوت میکند.
این اثر برای نصب در یک پارک محلی ساخته شده است، و برای این که ساکنان محل و بچهها به نحو درستی با آن ارتباط برقرار کنند، پیوستگی جالب توجهی را با انعطاف دید- در محل نصب- تواماً با خود دارد. ایکه گامی با بیانی آزاد در مفهوم و فرم، یک مبلمان خیابانی جالب توجه ساخته که اهالی پارک را به نشستن، بالا رفتن، سوار شدن و سُر خوردن از سطوح گرانیتی آن دعوت میکند.
آهنگ توسعه
این شکل، که بر اساس باور رایج در خرافههای ژاپنی نماد رشد مالی و موفقیت است، در محوطه یکی از دوایر مالیاتی به نمایش گذاشته شده است و نظم و تعادل را در طراحی هندسی دقیق wa به خوبی نشان میدهد. هرچند آهنگ توسعه ممکن است نتواند به کسانی که دچار مشکلات مالی و اقتصادی هستند، کمک کند، با وجود این، همچنان ارزش خود را به عنوان یک اثر هنری جذاب و درخور توجه حفظ کرده است.
سنگ قطبی
این معبر نمادین بیننده را به کشف تصوراتی از زمان و مکان دعوت میکند. گذرگاه سرپوشیده آن (با الهام از مراسم چای ژاپنی، که در آن لازم است فرد خم شود تا بتواند از میان یک دروازة کوچک داخل اتاق تشریفات شود) حاکی از ورود به دنیای جدیدی است. همچنین هارت استون بیننده را به رها کردن زندگی روزمره فرا میخواند تا وارد محیطی شود که در آن مفاهیم و دریافتها، معانی و تداعیهای بدیعی به خود بگیرند.
این شکل، که بر اساس باور رایج در خرافههای ژاپنی نماد رشد مالی و موفقیت است، در محوطه یکی از دوایر مالیاتی به نمایش گذاشته شده است و نظم و تعادل را در طراحی هندسی دقیق wa به خوبی نشان میدهد. هرچند آهنگ توسعه ممکن است نتواند به کسانی که دچار مشکلات مالی و اقتصادی هستند، کمک کند، با وجود این، همچنان ارزش خود را به عنوان یک اثر هنری جذاب و درخور توجه حفظ کرده است.
سنگ قطبی
این معبر نمادین بیننده را به کشف تصوراتی از زمان و مکان دعوت میکند. گذرگاه سرپوشیده آن (با الهام از مراسم چای ژاپنی، که در آن لازم است فرد خم شود تا بتواند از میان یک دروازة کوچک داخل اتاق تشریفات شود) حاکی از ورود به دنیای جدیدی است. همچنین هارت استون بیننده را به رها کردن زندگی روزمره فرا میخواند تا وارد محیطی شود که در آن مفاهیم و دریافتها، معانی و تداعیهای بدیعی به خود بگیرند.
دروازه خورشید
این مسیر مدور به سوی آسمان، از سنگهای گرانیتی سفید و قرمزی ساخته شده که نمایندة رنگهای شادی و سرور در ژاپن هستند؛ مانند جشن ازدواج. این رنگها، در ترکیب با شکل و انرژی دروازه خورشید، حسی از یقین و احتمال را منعکس میکنند.
این مسیر مدور به سوی آسمان، از سنگهای گرانیتی سفید و قرمزی ساخته شده که نمایندة رنگهای شادی و سرور در ژاپن هستند؛ مانند جشن ازدواج. این رنگها، در ترکیب با شکل و انرژی دروازه خورشید، حسی از یقین و احتمال را منعکس میکنند.
پلکانی به سوی بهشت
در ژاپن ترکیب سیاه و سفید نماد مراسم پایانی زندگی است. همانطور که روح به آسمان صعود میکند، شخص به بُعدی قدم میگذارد که روح در آن پاک و خالص شده و به سوی سرنوشت میشتابد. این جریان در پلکانی به سوی بهشت، به طرز ظریف و نامحسوس، سفری در میان رنگ وفرم را به تصویر میکشد.
در ژاپن ترکیب سیاه و سفید نماد مراسم پایانی زندگی است. همانطور که روح به آسمان صعود میکند، شخص به بُعدی قدم میگذارد که روح در آن پاک و خالص شده و به سوی سرنوشت میشتابد. این جریان در پلکانی به سوی بهشت، به طرز ظریف و نامحسوس، سفری در میان رنگ وفرم را به تصویر میکشد.
دروازة سنگ
علاوه بر ارائه، به عنوان سدی برای ورود، به نظر میرسد این دروازة منحصربه فرد، بیننده را از میان قوس منحنیاش به سوی خود میکشد. این اثر، که از خشتهای مرمری حکاکی شده، ساخته شده، به طرز عالی، متناسب با طرحش، تکامل یافته است.
علاوه بر ارائه، به عنوان سدی برای ورود، به نظر میرسد این دروازة منحصربه فرد، بیننده را از میان قوس منحنیاش به سوی خود میکشد. این اثر، که از خشتهای مرمری حکاکی شده، ساخته شده، به طرز عالی، متناسب با طرحش، تکامل یافته است.
پی نوشت
1- برای اطلاعات بیشتر در این خصوص رجوع کنید به: ژاپن، روح گریزان، نلی دُله؛ ترجمة ع. پاشایی، تولید مشترک نشر روزنه و نشر فرهنگستان هنر، ص 94.
2- برای آشنایی بیشتر با این هنرمند رجوع کنید به: ايسامو نوگوچي؛ پلی میان شرق و غرب، نوشتة عباس اکبری، نشریه تندیس، شماره 31.
3. Susumu Ikegami. 4. Kanazawa. 5. Kyoto.
1- برای اطلاعات بیشتر در این خصوص رجوع کنید به: ژاپن، روح گریزان، نلی دُله؛ ترجمة ع. پاشایی، تولید مشترک نشر روزنه و نشر فرهنگستان هنر، ص 94.
2- برای آشنایی بیشتر با این هنرمند رجوع کنید به: ايسامو نوگوچي؛ پلی میان شرق و غرب، نوشتة عباس اکبری، نشریه تندیس، شماره 31.
3. Susumu Ikegami. 4. Kanazawa. 5. Kyoto.
منبع
www.sculpture.org/category-outdoor
www.sculpture.org/category-outdoor
تهیه شده توسط: مجله تندیس/ نجمه هاشمی
www.seemorgh.com/culture
اختصاصی سیمرغ
مطالب پیشنهادی:
تمرکز مفهومی مجسمههای زان وانگ
هنر معاصر ویتنام و کامبوج + آثار هنرمندان
تئو یانسن را با مجسمههای متحرک جالبش بشناسید!+تصویر
هنر پیكره سازی مدرن؛ تندیسهای انسانی (+عکس)
مجسمههای جالبی که شبیه انسانهای واقعیاند!!