شاید برایتان پیش آمده باشد كه نیمههای شب با صدای گوشخراش خروپف همسر یا دیگر اشخاص خانوادهتان از خواب پریده و درصدد بیدار كردن او برآمده باشید، ولی باید بدانید كه تنها راه چاره، بیدار كردن نیست، بلكه باید با پزشك متخصص گوش، حلق و بینی مشورت كنید.تحقیقات نشان میدهد كه 40 درصد از مردان و 25 درصد از زنان در خواب خروپف میكنند.
به گفته این پزشك متخصص، هنگام خواب توان عضلات ناحیه حلق كاهش یافته، بافت آن ناحیه كمیبه هم نزدیك و یك نوع انسداد نسبی به وجود میآید.
دكتر پیوندی با بیان این كه افراد مبتلا به خرخر به دلیل وجود یك اختلال آناتومیك یا غیرآناتومیك مجرای هوایی، از بینی تنفس میكنند، اظهار میكند: این مساله موجب افزایش فشار منفی وارده به ناحیه حلق و در نتیجه به ارتعاش درآمدن زبان كوچك، كام نرم و دیگر قسمتهای حلق و بالاخره تولید صدا در هنگام دم میشود.
به گفته این جراح گوش و حلق و بینی، در سندرم وقفه تنفسی خواب، اخلال زمینهای شدیدتر بوده و هنگام دم، ناحیه حلق روی هم افتاده و دچار كلابس و انسداد كامل مجرای هوایی میشود، در نتیجه كمبود اكسیژن خون (هیپوكسنی) حاصله از این حالت باعث تحریك مركز خواب و بیداری شده و توان عضلات حلق افزایش یافته و بالاخره انسداد برطرف میشود و این تناوب در طول مدت خواب به دفعات تكرار میشود.
علل شایع خر و پف
خروپف عادتی اختلال نسبتا شایع خواب است كه با افزایش سن، شیوع آن نیز افزایش مییابد، بهطوری كه 5 تا 10 درصد كودكان، 25 درصد بالغان و 40 تا 50 درصد افراد بالای 60 سال دچار این عارضه هستند. دكتر پیوندی میافزاید: در مواردی میتوان با رعایت برخی اصول، خروپف را تا اندازهای كاهش و از عوارض بعدی جلوگیری كرد.
وی همچنین مشكلات حلق و دهان شامل بزرگی لوزتین یا لوزه سوم و بزرگی زبان كوچك را یكی از علل خروپف بیان كرده و میافزاید: انحراف تیغه بینی، هیپرتروفی شاخك تحتانی، پولیپ بینی، سینوزیت مزمن و تومورها نیز میتوانند در روند افزایش خرخر موثر باشند كه در 75 درصد از بزرگسالان مبتلا به خرخر، گرفتگی بینی مشهود است و انحراف تیغههای میانی بینی، شایعترین علت را تشكیل میدهد.
به گفته این عضو هیات علمیدانشگاه، استعمال سیگار نیز میتواند باعث كاهش توان عضلات در ناحیه حلق و نهایتا تولید خروپف شود.
طبق بررسیهای انجام شده خروپف در میان افراد چاق سه برابر شایعتر است زیرا چربی باعث گرفتگی راههای تنفسی میشود، بنابراین كاهش وزن میتواند خروپف را كاهش یا به طور كلی آن را رفع كند.
دكتر پیوندی، چاقی و وزن بالا، مصرف داروهای خوبآور و آرامبخش و نحوه خوابیدن را از علل بروز خروپف ذكر كرده و ابراز میكند؛ خوابیدن به صورت طاق باز باعث كاهش توان عضلات حلق و در نتیجه انسداد نسبی و خرخر میشود.
این متخصص افزایش سن و تنگ شدن حلق را از دلایل خرخر میداند كه البته در مردان به علت وضعیت خاص شایعتر از زنان است.
عوارض خروپف
خروپف علاوه بر این كه میتواند مسائل اجتماعی و خانوادگی برای فرد به همراه داشته باشد، در ایجاد و بروز برخی عوارض همانند افزایش فشار خون، مشكلات قلبی و عروقی، سكته مغزی در بزرگسالان و اختلال در رشد تكامل اطفال نیز موثر است.
به گفته دكتر پیوندی، افراد مبتلا به خرخر عادتی دچار كسالت و خواب آلودگی روزانه هستند و این مساله در كار روزمره آنها باعث افت بازده میشود.
بنابراین لازم است برای حفظ سلامتی و جلوگیری از بروز عوارض، خرخر را یك مساله عادی ندانسته و در جهت حل این معضل تلاش و جدیت شود.
كمك به درمان
اصل كلی در درمان خروپف، بر طرف كردن زمینه به وجود آورنده و تشدیدكننده آن است. به گفته این متخصص گوش و حلق و بینی با كاهش وزن میتوان تا حدودی در جهت كاهش این عارضه گام برداشت.برای این كار میتوان با خوابیدن در جهت صحیح، بالا بردن سر موقع خواب، حداقل به میزان 4اینچ (10سانتیمتر) پرهیز از استعمال سیگار یا داروهای ایجادكننده خرخر، تمیز كردن و شستشوی حفرات بینی و حلق قبل از خواب و اجتناب از خوردن شام زیاد از میزان ابتلا به خروپف كاست.
جراحی، آخرین راه
دكتر پیوندی میگوید: مواقعی كه فرد دچار مشكلات انسدادی باشد، پزشك با رفع این مشكل توسط عمل اصلاح تیغه بینی، برداشتن پولیپ، عمل جراحی لوزیتن مخصوصا در كودكان، شرایطی را ایجاد میكند تا دم و بازدم براحتی صورت گرفته، چرا كه در تمام موارد جراحی تنها راهحل مشكل نیست و با رعایت اصول ذكر شده و داروهای تجویزی توسط پزشك متخصص، میتوان این معضل به ظاهر ساده ولی در اصل خطرناك را برطرف كرد.