به بهانه 'روز ملی مبارزه با سل'

23 مهرماه در ایران روز ملی مبارزه با سل است. تشخیص و درمان این بیماری در جمهوری اسلامی ایران رایگان است.

سل بیماری عفونی و درمان پذیری است که از راه تنفس از فردی به فرد دیگر انتقال می یابد. عامل این بیماری تنفسی که در برخی موارد به اعضای دیگر بدن نیز سرایت می کند، باکتری به نام مایکوباکتریوم توبرکولوزیس است. این باکتری می تواند از طریق جریان خون به دستگاه گوارش استخوان، کلیه ها و مغز نیز انتقال یابد.

درمان این بیماری از حدود 25 سال پیش در ایران رایگان است و از طریق چهار آنتی بیوتیک که باید به صورت ناشتا میل شوند، انجام می پذیرد. درمان سل قطعی است و شش ماه تا یک سال طول می کشد. سل پس از درمان هیچ عارضه ای هم به جا نمی گذارد، اما در صورتی که تشخیص داده نشود یا درمان آن به طور کامل انجام نشود، فرد بیمار می تواند هر سال 10 تا 15 نفر دیگر را به این بیماری مبتلا کند.

پیشگیری از بیماری سل که از دیرباز انسان های بی شماری را گرفتار کرده و جان بسیاری را گرفته است، از طریق تشخیص و درمان سریع و کامل مبتلایان انجام می گیرد. روشی به نام داتس DOTS در حال حاضر از طرف سازمان بهداشت جهانی به کشورهای دنیا به ویژه کشورهای در حال توسعه پیشنهاد شده و ایران به عنوان کشور پیشتاز در منطقه اکنون بیشتر از 25 سال است که در همه مراکز بهداشتی درمانی با اجرای داتس در کنترل مبتلایان به سل موفق بوده است.

در این روش نمونه سه نوبت خلط از فرد مشکوک به سل گرفته می شود و در صورت تایید بیماری، درمان دارویی و همچنین پی گیری بیمار تا درمان کامل به صورت رایگان به صورت سرپایی وبدون نیاز به بستری شدن بیمار، صورت می پذیرد. توصیه کارشناسان بیماری ها در مراکز بهداشتی درمانی که در سراسر ایران پراکنده هستند این است که در صورت مشاهده فردی مشکوک به سل، وی را به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی معرفی کنند تا مراحل تشخیصی و درمانی بیمار به صورت کامل و رایگان انجام شود.

سل در حال حاضر در دنیا سالانه جان دو میلیون نفر را می گیرد که بیشتر آنها نیز کودک هستند. تشخیص دیر و درمان ناکامل بیماری در بعضی موارد و همچنین همراهی سل با بیماری های نوظهوری مانند ایدز موجب مقاوم شدن باکتری سل به درمان متداول دارویی شده است. مقاوم شدن سل موجب شده است که سازمان بهداشت جهانی، سل را فوریتی جهانی اعلام کند.