تلویزیون، تماشاگران را با تئاتر آشتی می‌دهد

   
 

 

   نمایش‌های شبكه 4 سیما از نگاه هنرمندان و صاحب‌نظران‌

كارنامه چند ماه گذشته شبكه 4 سیما در پخش تله‌تئاترها، باعث شده است تماشاگران بیشتری پای نمایش‌های تلویزیونی بنشینند. در حالی كه میانگین آمار تماشاگران هر اجرای صحنه‌ای در تالارها حدود 300 نفر است و مجموع بینندگان تمام اجراهای یك نمایش بندرت از مرز 10 هزار نفر می گذرد، تلویزیون این امكان را فراهم كرده است كه هر اثر تئاتری با صدها هزار مخاطب ارتباط برقرار كند.
 
اگرچه شبكه 4 سیما، رسانه‌ای است كه برنامه‌های آن بیشتر برای بینندگان فرهیخته تهیه و پخش می‌شود، اما نباید از نظر دور داشت كه این شبكه، وظیفه ارتقای سطح ذائقه و توقع بینندگان انبوه شبكه‌های تلویزیونی را نیز به‌عهده دارد.

بر همین اساس، عملكرد این شبكه در حوزه تولید و پخش نمایش‌های تلویزیونی توانسته است بخش بیشتری از مخاطبان عادی تلویزیون را پای تماشای تله‌تئاترها بنشاند؛ امری كه به یقین آشتی مردم با تالارهای نمایشی و هنر تئاتر را نیز به دنبال خواهد داشت.
با وجود این، بین نمایش صفحه‌ای و تله‌تئاتر تفاوت‌هایی وجود دارد كه شناسایی آنها می‌تواند در موفقیت بیشتر نمایش‌های تلویزیونی موثر باشد.
از صحنه تئاتر تا صحنه تلویزیون‌
هادی مرزبان، كارگردان تئاتر درباره تفاوت‌ نمایش‌های صحنه‌ای و تلویزیونی می‌گوید: تله تئاتر بیشتر به فیلم نزدیك است تا هنر نمایش. یكی از ویژگی‌های مهم اجرای صحنه‌ای، زنده بودن اجرای آن است كه در تله تئاتر وجود ندارد.
علی‌اصغر آزادان، تهیه‌كننده سیما هم با اشاره به این كه نمایشنامه تنها وجه تشابه اجرای صحنه‌ای و تلویزیون یك اثر تئاتری است، می‌افزاید: وقتی ما متنی نمایشی را برای تولید تله تئاتر به دست می‌گیریم، باید آن را با توجه به ویژگی‌های رسانه‌ای چون تلویزیون بسازیم.

تهیه‌كننده تله تئاترهایی چون خرده جنایت‌های زن و شوهری و ملودی شهر بارانی، ادامه می‌دهد:‌ در ساخت یك تله تئاتر باید بازی‌‌ها، دكور، صحنه و میزانسن دوباره برای رسانه تلویزیون تنظیم شود.

مسعود فروتن نیز كه كارگردانی تلویزیونی بیش از 100 تله تئاتر را در كارنامه خود دارد، دراین‌باره توضیح می‌دهد: تماشاگر صحنه تئاتر خودش دست به انتخاب می‌زند تا بر كدام حركت یا دیالوگی متمركز شود، اما در نمایش تلویزیونی این كارگردان است كه به مخاطب كمك می‌كند به كدام قسمت و اتفاق بیشتر توجه كند.
تئاتر را به خانه‌ها می‌بریم‌
با این صحبت مسعود فروتن، بحث مخاطبان تله‌تئاتر گشوده می‌شود؛ تماشاگرانی كه تعداد آنان می‌تواند به میلیون‌ها نفر برسد. این كارگردان تلویزیونی درباره راه‌های جذب مخاطب بیشتر برای نمایش‌های تلویزیونی می‌گوید: به نظر من، برای جلب مخاطبان بیشتر باید سراغ متن‌های واقعگرا برویم و در ساخت دكور، بازی و... هم به واقعیت نزدیك‌تر شویم تا همه چیز باورپذیرتر شود.
مهرداد رایانی مخصوص، قائم‌مقام گروه فیلم و تئاتر شبكه 4 سیما نیز در این باره با تاكید بر استفاده بیشتر از متون داخلی می‌گوید: ما هرچه به سمت فرهنگ خودی و ایرانی حركت كنیم، در جذب مخاطب بیشتر هم موفق‌تر خواهیم بود. از این رو، فكر می‌كنم ذائقه تماشاگران عادی تلویزیون با نمایشنامه‌های ایرانی همخوان‌تر است و در پاسخ به این پرسش كه چرا در تولید نمایش‌های تلویزیونی بیشتر متون خارجی به كار می‌رود، توضیح می‌دهد: فرآیند تولید دست ما را در این مورد می‌بندد. ما با توجه به كمبود بودجه اختصاص یافته به تولید تله‌تئاتر، بیشتر سراغ متن‌هایی می‌رویم كه بتوان آنها  را در یك قسمت به نمایش درآورد، تعداد پرسوناژهای آنها  كم  و با سیاست‌های پخش صدا و سیما هم همخوان باشد. به همین دلیل برخلاف میل و علاقه خودمان، بسیاری از اوقات مجبور به استفاده از متون خارجی می‌شویم.
هادی مرزبان، كارگردان هنری تله‌تئاتر ملودی شهر بارانی كه در حال حاضر از شبكه 4 سیما پخش می‌شود، در ارتباط با جذب مخاطب بیشتر برای نمایش‌های تلویزیونی می‌گوید: وقتی ما تئاتر را به خانه‌ها می‌بریم، چه بهتر كه ذائقه مردم را بشناسیم و خودمان را با آن همراه كنیم. از یاد نبریم كه در رسانه تلویزیون، ما با استادان و دانشجویان تئاتر روبه‌رو نیستیم، بلكه تماشاگران ما كسانی هستند كه شاید حتی یك بار هم به تالارهای تئاتر مراجعه نكرده باشند.

 

 

 

 

گردآورى: گروه فرهنگ و هنر سيمرغ

www.seemorgh.com/culture

منبع: جام‌جم آنلاين