مراسم رونمایی از دو نسخه قرآن مجید منسوب به بایسنقرمیرزا، صبح امروز در كتابخانه ملك برگزار شد.
سید مجتبی حسینی مدیر كتابخانه و موزه ملی ملك در آغاز درباره بنای كتابخانه و موزه ملی ملك گفت: این كتابخانه و موزه جزء پنج موزه نخست ایران است كه در سال 1316 هجری قمری و شش ماه پس از موزه ملی ایران تأسیس شده است.
وی افزود: این موزه نخستین موزه بخش خصوصی ایران كه با سنت حسنه وقف از سوی حاج حسین آقا ملك وقف آستان قدس رضوی شده است.
در ادامه سعید خودداری نایینی پژوهشگر و رییس موزه ملی ملك درباره قرآن منسوب به بایسنقرمیرزا گفت: این دو قطعه از قرآن بایسنقری بعد از 60 سال به نمایش درمی‌آید كه چهار برگ از این قرآن در موزه ملك نگهداری می‌شود.
وی درباره مشخصات دیگر این قطعات گفت: این دو قطعه شامل 6 سطر یعنی سه برگه از آیات انتهایی سوره «الرحمن» و یك برگ شامل دو آیه از سوره «الروم» است كه هر برگ كامل آن هفت سطر داشته است.
رییس موزه ملی ملك در ادامه توضیح داد: قطعات دیگری از این قرآن در موزه ملی ایران،كتابخانه كاخ گلستان،كتابخانه مركزی آستان قدس رضوی، كتابخانه ملی ایران، موزه هنرهای زیبا، مجموعه هنر و تاریخ هوستون، كتابخانه نصرالله تقوی،علی عبدالرسولی،میرزا مرتضی نجم‌آبادی و مقبره معتضد‌الدوله دیده شده و یا نگهداری می‌شود كه برخی از آنها صفحات كامل هستند و برخی قطعات و سور این نسخه در زمان حیات واقف در نمایشگاهی به نام مجموعه گنجینه قرآن در موزه ملی ایران برای اولین بار در سال 1325 به نمایش درآمد و پس از آن در مخزن موزه باقی ماند.
خودداری درباره مشخصات ظاهری این قرآن هم گفت: قرآن به خط محقق ممتاز، بدون رقم و تاریخ تحریر اواخر قرن 8 و اوایل قرن 9 روی كاغذ سمرقندی تحریر شده است،آیات قرآن با مركب مشكی كتابت شده و علایم آیات به رنگ زرین و لاجورد تزیین شده است.
وی در ادامه افزود: بر هیچ یك از اوراق مختلف قرآن نشان و یا رقمی كه گویای كتابت آن به دست بایسنقر باشد دیده نمی‌شود.
بایسنقر میرزا فرزند شاهرخ پسر تیمور امیرزاده گوركانی است كه نخستین بار منابع دوره قاجار انتساب این قرآن را به بایسنقر مطرح كرده‌اند.
رییس موزه ملك به چگونگی دست یابی به این قرآن اشاره كرد و گفت: زمانی كه ناصرالدین شاه دو برگ كنونی موجود در كاخ گلستان را از امامزاده‌ای در قوچان به تهران آورد، مورخان آن را قرآنی دانستند كه بایسنقر برای گور نیای خود تیمور در سمرقند نوشته و نادرشاه آن را به ایران آورده است.
وی افزود:از بایسنقر قطعه‌ای مستند به رقم او باقی مانده است و تنها جایی كه رقم بایسنقر به عنوان خوشنویس آمده كتیبه ایوان شمالی مسجد گوهرشاد است.
خودداری به رحل این قرآن بزرگ اشاره كرد وگفت:در صحن مسجد جامع سمرقند رحل قرآن بسیار بزرگی به اندازه 230×200 سانتی‌متر وجود دارد كه برخی آن را رحل این قرآن می‌دانند.
وی افزود: در ایران به سبب وجود سه شاهكار هنری باسنقر شناخته شده‌تر از دیگر شاهزادگان تیموری است.شاهنامه معروف بایسنقری، به خط جعفر تبریزی رییس كتابخانه بایسنقر در سال 829 قمری آغاز شده و در سال 833 قمری به پایان رسیده است. تعداد صفحات آن 346 و ابیات آن بیش از 58 هزار بیت است.
همچنین كتیبه‌های ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد مشهد نیز مزین به آیات قرآن به خط اوست،این آیات توسط بایسنقر نوشته شده و سپس به دست قوام‌الدین شیرازی بر كاشی انتقال یافته است.
رئیس موزه ملی ملك در ادامه درباره سرنوشت قرآن بزرگ بایسنقری، توضیح داد: قاضی احمد یك برگ از این قرآن را در نزد مالك دیلمی كاتب دربار طهماسبی دیده است، سپس قرآن به فاصله یك قرن به اوراق پراكنده تبدیل شده است، با احتساب آثار به جا مانده بایست این قرآن حجم زیادی داشته باشد چرا كه سوره «علق» كه در كاخ گلستان نگهداری می‌شود در نسخه عثمان طه یك سوم صفحه و در قرآن بایسنقری یك صفحه كامل را گرفته است. اندازه قرآن از روی این اوراق كه همگی یكسان هستند حدود 177×101 سانتی‌متر است.
این مراسم به همراه مراسم گرامی‌داشت سالروز تولد امام رضا (ع) با حضور جمع زیادی از هنرمندان خوشنویس،علما و علاقه‌مندان در موزه ملی ملك برگزار شد.