علی‌اشرف صادقی گفت: از آغاز سال جاری كار تعریف‌نگاری و تألیف فرهنگ كه بی اغراق بزرگ‌ترین طرح فرهنگ‌نویسی برای زبان فارسی خواهد بود، آغاز شده است.
به نقل از روابط عمومی فرهنگستان، ارائه گزارش علی‌اشرف صادقی، رئیس گروه فرهنگ‌نویسی، از عملكرد گروه، در دستور این نشست بود.
صادقی در بخشی از سخنان خود دربار طرح تدوین «فرهنگ جامع زبان فارسی» گفت: سرانجام پس از هفت سال تلاش بی‌وقفه، پیكره عظیم رایانه‌ای از واحدهای واژگانی متون زبان فارسی در گروه فرهنگ‌نویسی فراهم آمد و از آغاز سال جاری كار تعریف‌نگاری و تألیف فرهنگ بر اساس این پیكره آغاز شده‌است.
وی درباره شیوه‌نامه فرهنگ جامع زبان فارسی افزود: برای بنا كردن ساختمانی زیبا و مقاوم، به نقشه‌ای دقیق و هوشمندانه نیاز داریم. در فرهنگ‌نویسی نیز شیوه‌نامه به‌منزله نقشه كار است. این نقشه، یعنی شیوه‌نامه، از دو جهت برای كار ما ضرورت دارد: یكی ازلحاظ علمی و دیگری ازلحاظ اجرایی و مالی.
صادقی ادامه داد: در شیوه‌نامه سعی شده‌است ساختار فرهنگ با دقیق‌ترین جزئیات آن مشخص گردد. از لحاظ علمی، شیوه‌نامه به یك‌دستی و انسجام كار می‌انجامد و سطح علمی فرهنگ را ارتقا می‌بخشد. فرهنگ‌‌نویس كه با پدیده زبان سروكار دارد، وقتی‌كه با نظریه‌های گوناگون زبان‌شناسی روبه‌رو می‌شود و با گستره زبان فارسی كه تاریخی بیش از هزار سال دارد و مناطق جغرافیایی وسیعی را دربرمی‌گیرد، دست‌وپنجه نرم می‌كند، هنگام توصیف واحدهای واژگانی سازنده زبان، در برابر روش‌های گوناگونی قرار می‌گیرد كه باید از میان آن‌ها یكی را برگزیند؛ روشی كه باید بیشترین هماهنگی را بین دانش زبان‌شناسی و طبیعت زبان فارسی برقرار كند.
رئیس گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان بیان داشت: از لحاظ اجرایی و مالی، كار فرهنگ‌نویسی كاری است طولانی و هزینه‌بَر و در نتیجه به برنامه‌ریزی دقیق نیاز دارد. هرچه كار گسترده‌تر باشد این نیاز بیشتر خواهد بود و می‌دانیم كه فرهنگ حاضر، بی‌اغراق، بزرگ‌ترین طرح فرهنگ‌نویسی برای زبان فارسی است. پس برای تخمین زمان و هزینه‌های لازم نیز باید طرحی كلی از فرهنگ در نظر داشت.
صادقی تصریح كرد: در تألیف شیوه‌نامه گروه فرهنگ‌نویسی، با محك زدن روش‌های موجود و بحث و بررسی درباره آن‌ها، طی جلسات متعدد، روش‌های كاربردی‌تری را كه حاصل جمع بین علم زبان‌شناسی و زبان و ادبیات فارسی است، انتخاب كرده‌ایم. وجود یك شیوه‌نامه مدوّن، امكان همفكری پژوهشگران را فراهم می‌كند و موجب انتقال تجارب تك‌تك افراد به كل گروه می‌گردد؛ خواه تجارب قبلی پژوهشگران، خواه تجاربی كه در طی كار كسب می‌كنند. بنابراین، شیوه‌نامه را باید دائم روزآمد كرد و ویرایش‌های جدیدی از آن به دست داد، همان‌طور كه تاكنون شیوه‌نامه فرهنگ سه بار ویرایش و روزآمد شده‌است.
این عضو پیوسته فرهنگستان خاطرنشان كرد: امید ما این است كه كار فرهنگ حاضر (با توجه به بی‌سابقگی امر تدوین شیوه‌نامه دقیق و كامل در تاریخ تألیف فرهنگ‌های موجود به زبان فارسی) در چارچوب زمانی و مالی مورد نظر، و تا حد امكان روشمند و یكدست صورت پذیرد.
سیصدوچهلمین نشست شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با حضور اكثریت اعضا و به ریاست حسن حبیبی، روز دوشنبه، هفدهم تیر‌ماه، در تالار شهیدی برگزار شد.
صادقی در بخشی از سخنان خود دربار طرح تدوین «فرهنگ جامع زبان فارسی» گفت: سرانجام پس از هفت سال تلاش بی‌وقفه، پیكره عظیم رایانه‌ای از واحدهای واژگانی متون زبان فارسی در گروه فرهنگ‌نویسی فراهم آمد و از آغاز سال جاری كار تعریف‌نگاری و تألیف فرهنگ بر اساس این پیكره آغاز شده‌است.
وی درباره شیوه‌نامه فرهنگ جامع زبان فارسی افزود: برای بنا كردن ساختمانی زیبا و مقاوم، به نقشه‌ای دقیق و هوشمندانه نیاز داریم. در فرهنگ‌نویسی نیز شیوه‌نامه به‌منزله نقشه كار است. این نقشه، یعنی شیوه‌نامه، از دو جهت برای كار ما ضرورت دارد: یكی ازلحاظ علمی و دیگری ازلحاظ اجرایی و مالی.
صادقی ادامه داد: در شیوه‌نامه سعی شده‌است ساختار فرهنگ با دقیق‌ترین جزئیات آن مشخص گردد. از لحاظ علمی، شیوه‌نامه به یك‌دستی و انسجام كار می‌انجامد و سطح علمی فرهنگ را ارتقا می‌بخشد. فرهنگ‌‌نویس كه با پدیده زبان سروكار دارد، وقتی‌كه با نظریه‌های گوناگون زبان‌شناسی روبه‌رو می‌شود و با گستره زبان فارسی كه تاریخی بیش از هزار سال دارد و مناطق جغرافیایی وسیعی را دربرمی‌گیرد، دست‌وپنجه نرم می‌كند، هنگام توصیف واحدهای واژگانی سازنده زبان، در برابر روش‌های گوناگونی قرار می‌گیرد كه باید از میان آن‌ها یكی را برگزیند؛ روشی كه باید بیشترین هماهنگی را بین دانش زبان‌شناسی و طبیعت زبان فارسی برقرار كند.
رئیس گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان بیان داشت: از لحاظ اجرایی و مالی، كار فرهنگ‌نویسی كاری است طولانی و هزینه‌بَر و در نتیجه به برنامه‌ریزی دقیق نیاز دارد. هرچه كار گسترده‌تر باشد این نیاز بیشتر خواهد بود و می‌دانیم كه فرهنگ حاضر، بی‌اغراق، بزرگ‌ترین طرح فرهنگ‌نویسی برای زبان فارسی است. پس برای تخمین زمان و هزینه‌های لازم نیز باید طرحی كلی از فرهنگ در نظر داشت.
صادقی تصریح كرد: در تألیف شیوه‌نامه گروه فرهنگ‌نویسی، با محك زدن روش‌های موجود و بحث و بررسی درباره آن‌ها، طی جلسات متعدد، روش‌های كاربردی‌تری را كه حاصل جمع بین علم زبان‌شناسی و زبان و ادبیات فارسی است، انتخاب كرده‌ایم. وجود یك شیوه‌نامه مدوّن، امكان همفكری پژوهشگران را فراهم می‌كند و موجب انتقال تجارب تك‌تك افراد به كل گروه می‌گردد؛ خواه تجارب قبلی پژوهشگران، خواه تجاربی كه در طی كار كسب می‌كنند. بنابراین، شیوه‌نامه را باید دائم روزآمد كرد و ویرایش‌های جدیدی از آن به دست داد، همان‌طور كه تاكنون شیوه‌نامه فرهنگ سه بار ویرایش و روزآمد شده‌است.
این عضو پیوسته فرهنگستان خاطرنشان كرد: امید ما این است كه كار فرهنگ حاضر (با توجه به بی‌سابقگی امر تدوین شیوه‌نامه دقیق و كامل در تاریخ تألیف فرهنگ‌های موجود به زبان فارسی) در چارچوب زمانی و مالی مورد نظر، و تا حد امكان روشمند و یكدست صورت پذیرد.
سیصدوچهلمین نشست شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با حضور اكثریت اعضا و به ریاست حسن حبیبی، روز دوشنبه، هفدهم تیر‌ماه، در تالار شهیدی برگزار شد.
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع: خبرگزاری فارس