ادموند دولاك، تصویرگری از عصر طلایی

   
ادموند دولا‌ك1، 1882، بعد از آرتور راكهام و، یك هفته یا بیشتر، بعد از چارلز و هیث رابینسون به دنیا آمد. او در میان تصویرگران عصر طلا‌یی تصویرگری تنها از كای نیلسن جوان‌تر بود. با این مقایسه می‌توان وی را از نسل ویس ویلی‌پوگانی و جوزف كلمنت‌كل دانست. دولا‌ك در تولوز فرانسه به دنیا آمد. تمایل به هنر در او خودش را زود نشان داد و از همان اوان كودكی شروع به نقاشی كرد. بسیاری از آثار اولیه‌اش آبرنگ است، چیزی كه در طول زندگی خود بیشترین توجه را به آن داشته است.

دولا‌ك به مدت دو سال در دانشگاه تولوز به تحصیل در رشته حقوق پرداخت و در همان حال در كلا‌س‌های هنری اكول دس بیوكس آرتز2 شركت می‌كرد. كولین وایت3، درباره دولا‌ك، می‌گوید: “دو سال خسته‌كننده دانشگاه و بردن جایزه اكول دس بیوكس آرتز، دولا‌ك را متوجه آینده درخشانش كرد. او مدرسه حقوق را ترك كرد و تمام‌وقت در اكول مشغول به كار شد. در مسابقات سالا‌نه گرند پریكس4 سال‌های 1901 و 1903 برنده جایزه نقاشی شد و یك كارشناس او را به پاریس و از آنجا به آكادمی جولین برد.” دولا‌ك در آنجا به مدت سه هفته آموزش دید. همان سال (1904) به لندن رفت و كار واقعی خود را شروع كرد. دانستن ورود دولا‌ك به لندن مهم است. تا 1890 هیچ روش اقتصادی تولید ورقه‌های رنگی وجود نداشت; روش‌های چاپ در آن زمان از یك ناشر به ناشر دیگر متفاوت بود و اغلب اوقات انحصاری و دائماً در حال تغییر و پیشرفت. ابداع مراحل جداسازی رنگ امكان تولید انبوه تصاویر رنگی را به وجود آورد و تا 1905 این مراحل پیشرفت كردند و بسیار نزدیك به اصل تصاویر شدند. تنها عیب آنها این بود كه به دلیل چاپ روی ورق‌های مخصوص امكان تلفیق‌شان با بقیه صفحات كتاب نبود; چون باید به كتاب اضافه می‌شدند.

یكی از نمونه‌های این نوع چاپْ اثری از آرتور راكهام در 1905 بود. راكهام مرد مسن باتجربه‌ای بود كه ده سال در كار تصویرسازی بود و دولا‌ك به دنبال اولین كار تصویری او می‌گشت.
عجیب است كه این دو نفر بازار جدید را در دست گرفتند. اولین كتاب دولا‌ك مجموعه كتاب‌های خواهران برونته بود كه آن را به چاپ رساند. این نمونه‌ای از كار دولا‌ك بود. با وجود این ‌كه او بیست‌ودو سال بیشتر نداشت و خارجی هم بود، اجازه یافت كه تصاویری با تنوع شصت رنگ بسازد.
همچنین میزان هماهنگی این فرانسوی با فرهنگ انگلیسی آنچنان مشهود بود كه بزودی در مجله Pall Mall، به همراه راكهام و رابینسون، مشغول به كار شد.

یكی از جنبه‌های جالب تصویرسازی‌های ابتدایی او این است كه برای نگهداشتن رنگ به جوهر وابسته نیست، خصوصاً راكهام، و به میزان كمتری رابینسون،‌ت مایل داشتند كه رنگ جدید را به عنوان نقاشی رنگی با جوهر قلمداد كنند.
برعكس، دولا‌ك با قابلیت بالا‌ی كار با جوهر، و خودكار در درجه اول، یك نقاش بود و قابلیت‌های جدید فناوری را برای تولید تون‌های دقیق به كار می‌برد و سعی می‌كرد با رنگ شكل را حفظ كند و شیء را تعریف نماید. این یكی از تأثیرات زمان دولا‌ك است. مرحله جداسازی (تجزیه) رنگ دقیقاً زمانی اتفاق افتاد كه دولا‌ك از راه رسید. او هرگز مجبور نبود با روش قدیمی كار كند. روش قدیمی رنگ‌ها را با خطوط جوهر از هم جدا می‌كرد تا نبود امكانات را جبران كند. با موفقیت سریع ریپ‌ون و نیكل و پیتر پن از راكهام در 1906، در كنسینگتون گاردنز 5، ناشران دیگر به دنبال هنرمندانی می‌گشتند تا كتاب‌ها‌شان را تصویرگری كنند. هادر و استانتون 6، پیتر پن اثر راكهام را منتشر كردند.
دولا‌ك از گالری لیسستر7 سفارش گرفت و هادر و استانتون تصویرسازی شب‌های عربی 8 را در 1907 بر عهده گرفتند. در 1913 اتفاق جالبی در آثار دولا‌ك افتاد: رنگ‌های غمگین جای خود را به تركیب رنگ‌های شادتر و شرقی‌تر داد. این تغییر شیوه در آثار او دائمی شد.
در 1914 قصه‌های سندباد و دیگر داستان‌های شب‌های عربی و داستان‌های مربوط به جنگ جهانی اول را به تصویر و چاپ رساند.

دولا‌ك بلا‌فاصله شروع به همكاری با ناشران دیگر كرد. آثار او در كتاب‌های كینگ آلبرت، پرنسس ماری و در 1915، كتاب خودش با عنوان كتاب تصاویر ادموند دولا‌ك، به چاپ رسید. این كتاب برای صلیب سرخ فرانسه نوشته شده بود. او تلا‌ش كرد تا این كه در 1916 نشر آن آزاد شد. پس از پایان جنگ، آخرین چاپ لوكس او افسانه‌های درهم و برهم 9 ظاهر شد. در سی‌وپنج‌سالگی حرفه دولا‌ك از رده خارج شد. می‌توان گفت دولا‌ك تمامی آنچه را برای تصویرسازی كتاب لا‌زم بود،‌ داشت. با این ‌كه در تمام طول زندگی‌اش همیشه سایه‌ای از فقر بر سر داشت، تلا‌ش می‌كرد. او یك كارتونیست محبوب بود و به مدت یك‌‌سال‌ونیم (1919-1920) برای یك روزنامه هفتگی به نام The Outlook كار می‌كرد. او با توجه به موضوع هفته یك تصویر ارائه می‌كرد. وی همچنین تصویرسازی كتاب قلمرو جواهر را، كه یك اثر تاریخی (1920) بود، بر عهده گرفت. دولا‌ك برای تئاتر لباس‌ها و وسایل جدیدی طراحی كرد. طرح تمبر برای انگلیس و در طول جنگ جهانی دوم برای فرانسه آزاد، به علا‌وه تبلیغات بانكی از دیگر فعالیت‌های اوست.

دولا‌ك همچنین كارت‌های بازی (پشت و روی صورت‌های سلطنتی) جعبه‌های شكلا‌ت، مدال‌ها و طرح‌های گرافیكی برای تئاتر مركوری را بر عهده داشت. در 1942 همكاری با ویكلی10- هفته‌نامه امریكایی- را شروع كرد كه جانشین هفته‌نامه ‌هارست شده بود. دولا‌ك چند سری از نقاشی روی جلد، كه متناسب با موضوع هفته بود، تهیه كرد. اولین سری شامل صحنه‌هایی از انجیل و قهرمانان داستان‌های آن بود كه در اكتبر 1924 آغاز شد و تا 12 سری ادامه یافت. این بازار مهم‌ترین منبع درآمد او تا 1949 بود. وی هیچ وقت از محصول تولید شده و كیفیت آن در پایان كار راضی نبود. ورق ارزان‌قیمت و كیفیت نامناسب، تمایلا‌ت كمال‌گرایانه او را هرگز ارضا نمی‌كرد. با وجود این، همچنان به كار ادامه می‌داد تا بدهی‌هایش را بپردازد. از بین همه تصویرگران بزرگ تنها ادموند دولا‌ك در تمام طول زندگی‌اش به فعالیت پرداخت. دیگران هرگز مانند او كامل و مداوم كار نمی‌كردند.

از جمله كتاب‌هایی كه دیگر تصویرگران معاصرش به پای او نمی‌رسیدند عبارتند از: جزیره گنج (1927)، حلقه پری (1928)، دختران ستارگان (1939)، جوجه‌خروس طلا‌یی (1950)، ازدواج عشق و روح (1951) و كوموس (1954).
سه كتاب آخر، به كمك یك انجمن، بعد از مرگش، در قالب كتاب‌های لوكس منتشر شدند. ادموند دولا‌ك در 1953 درگذشت.*

پی‌نوشت:
1.Edmund Dulac. 2. Ecole des Beaux Arts. 3. Colin White. 4. Grand Prix. 5. Kensington Gardens. 6.Hodder.stonghton. 7. Leicester. 8. The Araian Nights. 9. Tangle Wood Tales. 10. Weekley. 
* منبع: ویكی‌پدیا (Wikipedia).

 

      

تهیه شده توسط: مجله تندیس

www.seemorgh.com/culture

اختصاصی سیمرغ