نگاهی به آثار و زندگی هنری مور مشهورترین مجسمه ساز انگلیسی
هنری اسپنسر مور هنرمند مجسمه ساز انگلیسی در ۳۰ جولای سال ۱۸۹۸ در انگلستان متولد شد. وی مشهورترین مجسمهساز بریتانیا محسوب میشود. مور شهرت خود را مدیون مجسمههای آبستره غول پیكر مرمر و برنز ریختهگری شده میداند که معمولاً در اندازههای بزرگ، با موضوعات انتزاعی ساخته شدهاند. مور در ایجاد روند نوگرایی در هنر بریتانیا فرد مؤثری بوده است. از وی به عنوان بنیانگذار نوع جدیدی از مجسمهسازی مدرن یاد میشود.
Henry Moore خانواده اثر هنری مور
شهرت دیگر او در زمینه نگارگری است. نقاشیهای وی از مردمی که در خلال جنگ جهانی دوم در پناهگاههای زیرزمینی میزیستند، از اهمیت خاصی برخوردار هستند. گرچه دوران كودكیاش را در خانواده ای تهیدست سپری كرد ولی با ورود به دنیای هنر و كسب مهارت در خلق مجسمههای برنزی و مرمری در ابعاد بزرگ، تا انتهای عمر از كسب درآمد، بی نیاز شد. وی در سال ۱۹۲۱ برنده بورس تحصیلی كالج سلطنتی هنر لندن شد. دیدار از موزه لندن او را با هنر مجسمهسازی بومیان آمریكا، مكزیك، مصر و آفریقا آشنا كرد و اولین آثارش را با وفاداری به هنر ماهایا خلق كرد. آثار این دوره هنری مور، پیكرههایی خشن، زاویه دار و با خطوط تیز هستند.
Henry Moore مجسمه مادر و کودک هنری مور
موضوع مورد علاقه ی او زنان و مردان لمیده است که به یک آرنج تکیه داده اند و پاهاشان را جمع کرده اند. پیکره های لمیده ، احتمالا ظریف ترین و زیباترین پیکره ی "هنری مور" ، هم مضمون کلاسیکی خود را حفظ می کند، چرا که مشاهده اش حضور خدای لمیده رودخانه از تمدن رومی را به خاطر می آورد، هم ظاهر پیشا تاریخی اش را.طراحی این پیکره از هر جهت با شیارخوردگی طبیعی سنگ هماهنگی دارد، به طوری که گویی شکل اندام ها بر اثر فرسایش تدریجی آن ها در طی هزار سال گذشته پدید آمده است. مور با بهره گیری از "انتزاع زیست ریخت"، جوهر پیکره ی انسان را با موفقیتی چشمگیر زنده کرده است.
Henry Moore پیکره زن لمیده پوشیده اثر هنری مور
از دهه ۱۹۳۰ پس از آشنایی با هنر سورئالیست تقریبا سبک شخصی خود را پیدا کرد و به خلق تندیس های خمیده با خطوط نرم روی آورد. او قبل از ساخت مجسمهها هزاران طراحی میکرد و از بین آنها مورد مناسب را انتخاب و شروع به ساخت میکرد. مور در زمان دو جنگ جهانی بسیاری از آثار خود را در ارتباط با خشونت و درد جنگ جهانی طراحی و هدف این طراحیها را به تصویر کشیدن واکنش مردم لندن در مقابل بمبارانهای شبانه هواپیماهای آلمانی عنوان میکرد. مدتی را نیز در معدن از معدنچیان طراحی و به تصویر کشید.
Henry Moore طراحی هنری مور از کارگران معدن
تقریبا از اواخر دهه 1940 به ساختن مجسمههای مومی پرداخت که در واقع آنها دلیلی برای آغاز ساخت مجسمههای غول پیکر برنزی شد. از آن پس هنری مور با مطالعه طبیعت و طراحی کردن از انسانها، موجودات دریایی و غیره به درک ذهنی متفاوتی از طبیعت و انسانها رسید. او در این رابطه میگوید:
طراحیهای من عمدتاً برای کمک به کار مجسمهسازی کشیده شدهاند؛ به عنوان وسیلهای برای ایجاد ایدههای مجسمهسازی و برانگیختن شخص برای ایدهٔ اولیه، همچنین به عنوان روشی برای غربال ایدهها و بهبود بخشیدن به آنها، علاوه بر این، مجسمهسازی در مقایسه با طراحی، وسیلهٔ بیان کندی است و من طراحی را برای بیان ایدههایی که برای به واقعیت در آوردنشان به صورت مجسمه، مجال کافی وجود ندارد، روزنهای مفید مییابم و طراحی را به عنوان یک روش مطالعه و مشاهده اشکال طبیعی نیز به کار میبرم.
Henry Moore مجسمه پادشاه و ملکه اثر هنری مور
«در نظر من؛ هر کار هنری باید نیروی زیستی خاص خودش را داشته باشد. منظورم بازتاب نیروی زیستی زندگی؛ حرکت؛ عمل فیزیکی و مانند اینها نیست؛ بلکه میخواهم بگویم هر کار هنری میتواند یک انرژی محصور؛ یک زندگی فشرده مختص خود و مستقل از شئی که ممکن است نمایش دهد؛ داشته باشد. هر گاه کار هنری دارای این نیروی زیستی پر توان باشد؛ ما واژه زیبایی را با آن ارتباط نمیدهیم . چون کار هنری در پی بازنمایی ظواهر طبیعی نیست؛ بنابراین به معنای گریزگاهی از زندگی نیست؛ بلکه ممکن است به معنای رخنه در واقعیت باشد؛ نه یک داروی آرام بخش یا مخدر؛ نه فقط به معنی اعمال سلیقه؛ گنجاندن شکلها و رنگهای لذتبخش در ترکیبی خوشآیند؛ و نه وسیلهای برای تزیین زندگی؛ بلکه به معنای بیان ارزش و اهمیت زندگی و محرکی برای تلاش بیشتر در راه زندگی باشد.»
Henry Moore دوک نخ ریسی اثر هنری مور
از افتخارات بین المللی وی می توان به كسب جایزه بیست و چهارمین دو سالانه ونیز؛ و دومین دوسالانه سائوپائولو اشاره كرد. تندیس جایزه سینمایی بفتا نیز به دست وی طراحی شده است. مجسمههای غول پیكر «هنری مور» امروزه در بسیاری از پاركها و فضاهای شهری قرار دارند. در باغ موزه هنرهای معاصر تهران نیز اثری از این هنرمند نامدار وجود دارد. هنری مور در 31 آگوست 1986 درگذشت.
تهیه و ترجمه: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
اختصاصی سیمرغ