رییس انجمن غذا و تغذیه حامی سلامت ایران با بیان این كه زنان باردار در هر شرایطی (لاغر، طبیعی، چاق) باید از افزایش وزن متناسب با وضعیت خــود برخوردار بـــاشند و رژیـــمهای غذایی محدود برای كاهش وزن زنان باردار چاق توصیه نمیشود، گفت: در زنان باردار چاق افزایش مصرف مواد پروتئینی و فیبری و همچنین خوردن یك لیوان آب قبل از غذا توصیه میشود.
دكتر ربابه شیخالاسلام گفت: لازم است زنان باردار در هر شرایطی (لاغر، طبیعی، چاق) از افزایش وزن متناسب با وضعیت خــود برخوردار بـــاشند. بنابراین استفاده از رژیـــمهای غذایی محدود برای كاهش وزن زنان باردار چاق توصیه نمیشود و باید با توصیههای تغذیهای مناسب، میزان كالری دریافتی و در نهایت وزن آنها كنترل شود؛ چرا كه زنان باردار چاق نیز به افزایش وزن مطلوب نیاز دارند.
وی انتخاب ناآگاهانه موادغذایی، افراط در مصرف مواد قندی، شیرینیها، چربیها و كم تحركی و نداشتن فعالیت جسمانی را از علل افزایش وزن بیش از حد عنوان كرد و ادامه داد: استفاده بیش از حد از منابع غذایی نشاستهای ارزان به دلیل محدودیت بودجه خانوار و اِدم که پس از تشخیص قطعی آن رژیم غذایی کم نمک توصیه میشود، از دیگر دلایل عمده افزایش وزن به شمار میروند.
افزایش مصرف منابع غذایی حاوی فیبر و تحرك كافی به كنترل افزایش وزن زنان باردار چاق كمك میكند.
لزوم افزایش مصرف مواد پروتئینی در بارداران چاق
دكتر شیخالاسلام با اشاره به كنترل افزایش وزن در زنان باردار چاق گفت: به منظور كنترل افزایش وزن زنان باردار چاق، كاهش مصرف چربیها، كاهش مصرف مواد قندی (كربوهیدراتها)، كاهش مصرف مواد نشاستهای (گروه نان و غلات)، افزایش مصرف مواد پروتئینی، افزایش مصرف منابع غذایی حاوی فیبر از جمله میوهها، سبزیها، اصلاح عادات تغذیهای نامناسب و تحرك كافی از طریق پیاده روی منظم روزانه در صورت نداشتن ممنوعیت پزشكی توصیه میشود.
تفت دادن سبزیها در آب گوشت كم چربی یا آب گوجه فرنگی به جای روغن، مناسب برای زنان باردار چاق
وی ادامه داد: برای زنان باردار دارای اضافه وزن یا چاق، زنان بارداری كه در ابتدای بارداری اضافه وزن دارند و همچنین زنان بارداری كه در طول بارداری بیش از مقدار توصیه شده، اضافه وزن داشتهاند، كاهش دریافت چربی، اجتناب از سرخ كردن غذاها و حتیالامكان طبخ غذاها به شكل آب پز، بخارپز و كبابی، حذف چربیها شامل كره حیوانی، مارگارین، خامه، سرشیر، دنبه، پیه و جدا كردن چربیهای گوشت قرمز و پوست مرغ قبل از طبخ آنها، استفاده از شیر و لبنیات كم چرب، محدودیت مصرف شیرینیها، سوسیس، كالباس و انواع پیتزای پرچرب، تفت دادن سبزیها در آب گوشت كم چربی یا آب گوجه فرنگی به جای روغن، خودداری از مصرف سسهای چرب، محدودیت مصرف زرده تخم مرغ به سه عدد در هفته و عدم استفاده از تنقلات پرچرب مانند چیپس، پیراشكی و شكلات توصیه میشود.
مصرف دوغ، هلو، سیب و گلابی در زنان باردار چاق توصیه میشود
دكتر شیخالاسلام گفت: استفاده از میوههای تازه به جای شیرینی و شكلات به عنوان میان وعده، مصرف دوغ، آب و آب میوههای طبیعی بجای نوشابههای گازدار، استفاده از میوههایی مانند سیب، هلو، گلابی كه قند كمتری دارند و محدودیت مصرف میوههای شیرین مانند انگور، خربزه، خرما، انجیر، توت، خودداری از مصرف كمپوت میوه و كاهش مصرف قند و شكر همراه با چای، كاهش دریافت مواد قندی را به دنبال دارد.
وی محدود كردن مصرف نان، برنج و ماكارونی (7 سهم در روز)، خودداری از مصرف برنج و ماكارونی در وعده شام، استفاده از نانهای سبوس دار و استفاده از میوه به جای نان و پنیر، بیسكوئیت یا كیك در میان وعدهها را از جمله راههای كاهش دریافت گروه نان و غلات عنوان كرد.
ضرورت افزایش مصرف مواد پروتئینی در زنان باردار چاق
مصرف پروتئین، گرسنگی را برطرف میكند
حبوبات همراه با غلات مصرف شوند
این متخصص مدیریت بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه با اشاره به علت توصیه به افزایش مصرف مواد پروتئینی در زنان باردار چاق گفت: با محدود كردن مصرف پروتئین، اندوخته ماهیچه بدن زنان باردار جهت پشتیبانی از رشد جنین استفاده خواهد شد. از طرف دیگر پروتئین به خوبی گرسنگی را برطرف میكند. برای افزایش دریافت پروتئین در رژیم غذایی، مصرف مرغ آب پز یا كبابی، گوشت چربی گرفته، انواع ماهی تازه بخار پز یا كباب شده، شیر و لبنیات كم چرب شامل ماست، پنیر و كشك، استفاده از انواع حبوبات همراه با غلات مثلا" به شكل عدس پلو یا عدسی با نان پیشنهاد میشود.
ضرورت مصرف گوشت سفید حداقل دوبار در هفته برای زنان باردار
سفیده تخم مرغ، منبعی غنی از پروتئین
وی گفت: استفاده از گوشت سفید (مرغ و ماهی) حداقل دوبار در هفته برای زنان باردار توصیه میشود. همچنین زرده تخم مرغ حاوی كلسترول فــراوان است اما سفیده تخم مرغ از ارزش بیولوژیكی بالایی برخوردار بوده و بعــنوان منبع پروتئینی با ارزش میتواند در برنامه غذایی برای تامین پروتئین استفاده شود.
مصرف غذاهای پرفیبر، جلوگیری از بروز یبوست، بیماریهای رودهای و كاهش كلسترول خون را به دنبال دارد
به گفته دكتر شیخالاسلام، فیبر بخشی از میوهها، سبزیها و دانههای خوراكی به ویژه حبوبات و غلات را تشكیل میدهد كه در بدن انسان هضم نمیشود. غذاهای پرفیبر به سیر شدن كمك كرده و سبب میشوند غذا و بویژه چربی كمتری مصرف شود. مصرف فیبر موجب حجیم شدن مدفوع شده و در نتیجه با خروج راحتتر و سریعتر مدفوع، از بروز یبوست پیشگیری میكند. همچنین احتمال بروز بیماریهای روده مانند سرطان و بواسیر را كمتر میكند. از سوی دیگر، فیبرها كاهش كلسترول خون را به دنبال داشته و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی - عروقی را كاهـش میدهند.
زنان باردار چاق در حالت نشسته و در مكان ثابت غذا بخورند
این زنان وعدههای اصلی غذایی را حذف نكنند
بارداران چاق پنج دقیقه قبل از غذا یك لیوان آب بخورند