این بخشی از فتحنامه‌ای آشور بنی پال پادشاه آشوریان بر تمدن ایلام است كه همه این نفرینها و تهدیدها مانع از...

 
«... اما آنكه آن مجسمه را از جای بردارد آشور و خدایان بزرگ و آن عده كه بر روی این ستون نام برده شدند با نظر خشم به (او) نگاه كنند. كه آنها (خدایان ) او را راهنمایی نكنند، باشد كه آنها هم حكم شاهی او را براندازند و باشد كه آنها نامش و تخمه‌اش را در زمین ضایع كنند». 
 این بخشی از فتحنامه‌ای آشور بنی پال پادشاه آشوریان بر تمدن ایلام است كه همه این نفرینها و تهدیدها مانع از تخریب آن نشده است.
تاریخ را به نبشتن واداشته و از دل سنگها به ناخن نبشته‌ای را بركنده است نامش را بر سنگ نبشته‌ها حك كرد تا نامش در تاریخ زنده بماند و این سنگ نبشته از نسل گذشته تاكنون به یادگار مانده است.
سنگ نبشته‌ای كه به منظوری در زیر آمده بر صخره‌ای در كوهستانهای دامنه كبیركوه و مشرف بر رودخانه گل گل در استان ایلام به یادگار مانده است: «من نوشتم. این سنگ نبشته را برای ترغیب، شاهان، پسران در آینده باشد كه بعد امیری در میان شاهان و پسران من كه او را آشور و خدایان بزرگ برای تسلط بر روی زمین و مردم نامزد كند، این ستون و تحسین خدایان بزرگ را ببیند. به آشور و خدایان (بزرگ ) كه به ترفه‌ای شاه محبوب آنها ایستاد و چیره شد (سرزمینهای) دشمنانش. شاه جهان. پسر آشور پدر خدایان مرا نامزد كرد برای پادشاهی در رحم مادرم را تسلط بر روی زمین و مردم فرا خواند».
این كتیبه كه قدمت آن به سال 645 قبل از میلاد برمی گردد به دستور آشور- بنی پال پادشاه آشور پس از حمله به امپراطوری ایلام و فتح شوش و ماداكتو در مسیر باستانی گل گل بخش ملكشاهی بر روی تخته سنگی حك شده است.
این اثر با ابعاد 135 در 90 سانتیمتر شامل یك نقش برجسته نیمرخ از فرمانروای معروف تمدن آشور و نوشته‌ای به خط میخی آشوری است كه به نوعی تمدن، قدرت و شكوه این تمدن را برای جانشینان پس از خود به تصویر كشیده است.
این متن در سال 1973 میلادی توسط لویی واندنبرگ باستانشناس بلژیكی كشف و ترجمه  و در سال 1355شمسی به عنوان نخستین سنگ نوشته تاریخی واقع در استان ایلام در فهرست آثار ملی ثبت شد.
ترجمه بقیه این متن چنین است:«فین و شماش با هم شگونهای مساعدی در مورد بنیاد فرمانروای من فراهم می‌ساختند نبو و مردوك را بصیرت وسیع و سهیم عمیق بخشانیدند. خدایان بزرگ از راه لطف در محفل خود مرا به تخت شاهی پدرم گذاشتند، آنها تسلط بر روی زمین به من دادند...آنها بیرون رفتند. روی او ستایش كارهایی كه من انجام داده ام».
این سنگ نبشته باستانی به عنوان یادگاری از نیاكانی در دور دست زمان با وجود همه اهمیت تاریخی، پژوهشی و دیرینه شناسان از تخریب عوامل طبیعی و انسانی به دور نمانده و بخشی از آن معدوم شده است، حال آنكه اهمیت جدی این اثر لزوم بازسازی و نوسازی آن را بیشتر گوشزد می‌كند.
كارشناس باستانشناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایلام در این خصوص گفت: سایبانی مناسب برای این سنگ نوشته تاریخی فرهنگی برای حفاظت از آن احداث شده است.
بیان پیرانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان كرد: چون این اثر در فضای باز و در مجاورت هوا و جریانهای جوی قرار دارد باید از هرگونه آسیبی مصون باشد كه با نصب سایبان تلاش می‌شود شرایط بهتری برای بازسازی این كتبه فراهم شود.
وی در توضیح تخریب این اثر به وسیله عوامل انسانی گفت: متاسفانه پرتاب سنگ توسط رهگذران ناگاه باعث تخریب قسمتهایی از این اثر تاریخی شده است.
او استحكام بخشی متن كتیبه را در مقابل عوامل طبیعی اقدامی ضروری دانست و افزود: جنس سنگ نوشته به گونه‌ای است كه به مرور زمان پوسته می‌شود و نوشته‌ها از بین می‌رود.
پیرانی خاطرنشان كرد: برای جلوگیری از چنین اتفاقی گروه مرمت باید سنگ نوشته را با استفاده از مواد و مصالح شیمیایی استحكام بخشند.
این كارشناس میراث فرهنگی ایلام گفت: اعتبار لازم به منظور استحكام بخشی این اثر مصوب شده است.
وی افزود: اكنون كارهای مقدماتی و مراحل اولیه طرح حفاظت این اثر آغاز شده و به مراحل تكمیلی مرمت و بازسازی این كتیبه در آینده انجام می‌شود.
وی تاكید كرد: به منظور حفاظت و جلوگیری از تخریب این سنگ نوشته تلاش می شود كه با حصاركشی محوطه، زمینه‌ای برای حفاظت از این اثر تاریخی فرهنگی فراهم شود.
استان ایلام به عنوان بخشی از زاگرس و مشرف به سرزمین بین النهرین مركز اتصال تمدنهای باستانی بابل،  ایلام،  سومر و آشور بوده است.

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
گردآوری: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع: www.jamejamonline.ir