پیشگیری از سرطان روده ممکن است
سرطان روده بزرگ، چهارمین سرطان شایع در ایران است و برآورد می شود سالانه حدود 3800 تا 4000 مورد جدید از سرطان روده برزگ در کشور تشخیص داده می شود. سرطان روده بزرگ و راست روده، سرطانی است که در مراحل ابتدایی از طریق غربالگری قابل پیشگیری و قابل درمان است. اغلب، سرطان روده بزرگ از رشد پولیپهای کوچکی در روده بزرگ که آدنوم نامیده می‌شوند شروع شده و توسعه می‌یابد. هر قدر آدنوم بزرگ‌تر باشد، بیشتر احتمال دارد که سرانجام سرطانی شود. استفاده از روش‌های غربالگری معمولی در افرادی با علائم مذکور یا دارای هرگونه فاکتور خطر، توصیه می‌شود.
بسیاری از سرطان های روده بزرگ به دلیل عوامل ناشی از سبک زندگی، و افزایش سن ایجاد می شوند و تعداد کمی از موارد به خاطر اختلالات ژنتیکی و ارثی است. عوامل خطر شامل مواردی همچون رژیم غذایی، چاقی، سیگار کشیدن، و نداشتن فعالیت جسمی کافی است. عوامل مرتبط با رژیم غذایی که خطر این بیماری را افزایش می دهند شامل گوشت قرمز و فرآوری شده و همچنین الکل می شود.
عامل خطر دیگر، بیماری التهابی روده است که مواردی از قبیل بیماری کرون و کولیت زخمی را در بر می گیرد. برخی از شرایط موروثی نیز بیماری سرطان روده بزرگ را ایجاد می کنند، مواردی همچون پولیپ های آدنوماتوز خانوادگی و سرطان کولون غیرپولیپی ارثی هستند، اما این ها شامل کمتر از پنج درصد موارد می شوند. این بیماری معمولا با تومور خوش خیم آغاز می گردد که به مرور زمان تبدیل به سرطان می شود.
-
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
اگرچه هنوز هیچ راه قطعی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ پیشنهاد نشده است، ولی مراحل زیر اگرچه ساده هستند، می توانند کمک کننده باشند:
-
غربالگری به موقع
کولونوسکوپی به عنوان یک روش غربالگری موثر، اجازه می دهد تا متخصص گوارش با بررسی داخل کولون و رکتوم، و همچنین با حذف توده های سرطانی احتمالی و توده های پیش سرطانی، از ابتلا به سرطان روده بزرگ پیشگیری کند. همه بزرگسالان بالای 50 سال این تست را باید انجام دهند و هر 10 سال یکبار آن را تجدید کنند. اگرچه در برخی از موارد که احتمال ابتلا به سرطان بیشتر است، این تست باید زودتر از سن 50 سالگی تکرار شود.
-
استفاده از آسپرین
مطالعات تصادفی نشان داده است که مصرف روزانه یک عدد آسپرین خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را تا 20 درصد کاهش می دهد. البته استفاده گسترده از این دارو توصیه نمی شود چون خطر ابتلا به خونریزی از دستگاه گوارش و بروز زخم گوارشی وجود دارد. اما افراد در معرض خطر سرطان کولورکتال می توانند روزانه 325 میلی گرم آسپرین دریافت کنند. با پزشک تان در مورد مضرات و منافع این دارو صحبت کنید.
-
ویتامین دی D
تحقیقات نشان می دهد که افراد با سطوح پایین تر ویتامین دی در خون، یعنی زیر 20 نانوگرم در میلی لیتر، در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند. در حالی که این میزان اگر بالاتر از 30 نانوگرم در میلی لیتر باشد، خطر سرطان روده بزرگ کاهش خواهد یافت. توصیه بر دریافت روزانه 2000 واحد بین المللی ویتامین دی است.
-
اصلاح رژیم غذایی
عادات غذایی بصورتی قابل ملاحظه، می تواند خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش دهد. همانطور که گفته شد مصرف بیش از حد گوشت گاو، گوشت بره و گوشت های فراوری شده مانند ژامبون، سوسیس و ...، خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می دهد. گوشت های فراوری شده به دلیل وجود ترکیبات نیتروژن در گوشت، به نام آمین هتروسیکلیک، خطرناک هستند. توصیه بر مصرف دو وعده گوشت قرمز به عنوان غذای اصلی در هفته است. مصرف الکل نیز به افزایش خطر سرطان روده بزرگ کمک می کند. رژیم غذایی ایجاد کننده قند خون بالا نیز، باید برای پیشگیری از این بیماری حذف شود.
-
ورزش
هنوز به طور واضح اثبات نشده که ورزش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد اما مطالعات ا ین نکته را ثابت کرده که چاقی خود عامل خطر ابتلا به این بیماری است. پس اگر چاق و البته کم تحرک هستید، 150 دقیقه ورزش هوازی متوسط تا شدید در هفته را فراموش نکنید.
-
نکته
شناخت عوامل خطر در مورد سرطان روده بزرگ اهمیت زیادی دارد: سن بالای 50 سال، سابقه خانوادگی، مصرف مکرر گوشت قرمز، مصرف الکل، سابقه بیماری التهابی روده، سابقه پولیپ، سطوح پایین ویتامین دی، چاقی، شیوه زندگی کم تحرک، سیگار کشیدن، دیابت نوع 2.
بیشتر بدانید : مشخصات افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا می شوند
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
seemorgh.com/health
منبع: behdasht.gov.ir