حدود ٣هفته پس از انتشار خبر كشف قدیمی ترین سنگ نوشته منسوب به مرقد مطهر امام رضا (ع) از قاچاقچیان، این سنگ نوشته با هدف بررسی توسط كارشناسان میراث فرهنگی، از نیروی انتظامی ورامین به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران برده شد تا مشخص شود، این سنگ نوشته یك مولاژ (كپی قانونی از اثر عتیقه) است یاخیر؟
عضو هیئت كارشناسی اموال فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری كشور در گفت و گو با ایسنا در این باره اظهار داشت: با بررسی های انجام شده روی این سنگ نوشته، مشخص شد اثری كه توسط نیروی انتظامی ورامین از قاچاقچیان كشف شده، یك كپی قانونی از اصل اثر است كه با عتیقه تقلبی تفاوت دارد.
حسن قراخانی بهار ادامه داد: سال ها پیش، با مجوزی كه آستان قدس رضوی صادر كرد، یك مولاژ كوچك و مینیاتوری از اصل سنگ نوشته مرقد مطهر امام رضا (ع) به ابعاد ١٤سانتی متر در ٥/ ١١سانتی متر ساخته شد كه جنس آن از جنس رزین و با همان رنگ اصلی است.
این درحالی است كه اصل این سنگ محرابی شكل است و در موزه آستان قدس رضوی نگه داری می شود. وی با اشاره به وجود ٣مشخصه درباره مولاژ (كپی قانونی از آثار عتیقه) یك اثر، توضیح داد: مولاژی كه از یك شیء تهیه می شود، نباید با اندازه واقعی شیء اصلی برابر باشد و اندازه آن باید كوچك تر یا بزرگ تر از شیء اصل باشد. همچنین جنس شیء مولاژ باید متفاوت از نمونه اصل باشد.
او برچسب مولاژ تهیه شده روی اثر مولاژ شده را سومین شاخصه شناخت آثار مولاژ قانونی از نمونه های اصلی دانست و تأكید كرد: هر نمونه مولاژ كپی قانونی از آثار عتیقه باید دارای این ٣شاخص برای شناسایی باشد. كارشناس اموال فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران گفت: متأسفانه نیروی انتظامی ورامین پیش از این كه اطلاعاتی درباره این اثر داشته باشد، كشف آن را به عنوان كشف یك شیء اصل در رسانه ها منعكس كرد.
قراخانی بهار ادامه داد: اظهار نظر روی یك شیء عتیقه فقط به قدمت آن بازنمی گردد، تشخیص اصالت شیء مهم تر از تعیین قدمت آن است. به همین دلیل، با تشكر از تلاش نیروهای انتظامی برای كشف آثار تاریخی، از آن ها می خواهم پیش از بررسی اشیای عتیقه كشف شده توسط كارشناسان، درباره قدمت و اصالت آن ها اظهار نظری نكنند.
وی با اشاره به جدی گرفته نشدن صنعت مولاژ در ایران، بیان كرد: نمونه مولاژ كشف شده از سنگ دوره سلجوقی مقبره امام رضا (ع) است كه به سال ٥١٦هجری قمری مربوط است و از روی آن، این مولاژ در اندازه كوچك تر قالب گیری و تهیه شده است.
به گفته او، با توجه به بی ارزش بودن مولاژ این سنگ نوشته، این مولاژ به صاحبش (متهم) بازگردانده می شود.
متأسفانه در قوانین فعلی میراث فرهنگی، برای كسی كه درباره اشیای عتیقه تقلب و یك شیء مولاژ را به جای شیء تاریخی ارائه می كند هیچ مجازاتی وجود ندارد كه تقلبكار عتیقه را بتوان مجازات كرد.
به همین دلیل، متهم آزاد و مولاژ شیء به او برگردانده می شود. ١٣بهمن ماه امسال، فرمانده انتظامی شهرستان ورامین از كشف قدیمی ترین سنگ نوشته مرقد مطهر امام رضا (ع) كه درحال فروش توسط قاچاقچیان میراث فرهنگی بود، خبر داد و اعلام كرد كه این سنگ نوشته از جنس سنگ مرمر است و قدمت آن به سال ٥١٦هجری قمری بازمی گردد.
گردآوری:گروه فرهنگ و هنر سيمرغ
www.seemorgh.com/culture
منبع:hamseda.ir