پخش فیلمهای تکراری و نامرتبط با ایام قیام 15 خرداد و ارتحال امام خمینی (ره) این نکته را یادآور میشود که سینما و تلویزیون ایران در توجه به این مقاطع ویژه سهلانگاری کردهاند.
به گزارش خبرنگار مهر، با فرا رسیدن مناسبتهایی ویژه که هر سال تکرار شده و از پی هم میگذرند بار دیگر توجه مخاطب پیگیر به کمبود فیلمهایی متناسب با این مناسبتها در عرصه سینما و تلویزیون جلب میشود.
قیام 15 خرداد 1342 در برگی خاص از تاریخ معاصر کشور نقش بسته و رحلت امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران نیز سال 1368 اتفاق افتاده است. گذر 19 سال از رحلت امام و 45 سال از قیام 15 خرداد به نظر میآید فرصتی کافی برای پرداختن به این دو واقعه و ساخت آثاری مناسب نمایش در این ایام خاص باشد. اما چگونه است که شبکههای تلویزیونی امسال هم مانند سالهای گذشته به نمایش چند فیلم تکراری و همچنین آثار نامرتبط با این دو مناسبت روی آوردهاند؟
آن سفر کرده
امسال شبکه اول سیما به نمایش چند تله فیلم تازه تولید در این ایام خاص اکتفا کرده که در این میان تنها موضوعیت یکی از این آثار به مناسبت قیام 15 خرداد مرتبط است. فیلم تلویزیونی "آن سفر کرده" به کارگردانی مصطفی صفاری و تهیهکنندگی علیرضا سبط احمدی بر مبنای فیلمنامه منصور انوری به مناسبت 15 خرداد و با محور قرار دادن اتفاقات این روز تولید شده است.
شبکه دو سیما سه فیلم ایرانی برای این ایام در نظر گرفته که در این میان تله فیلم "پاتوق" جواد مزدآبادی به اتفاقات دهه اول محرم در یک داستان امروزی میپردازد. دو فیلم سینمایی تکراری "از کرخه تا راین" ابراهیم حاتمیکیا و "خداحافظ رفیق" بهزاد بهزادپور نیز از این شبکه پخش میشوند که هر دو در زمره فیلمهای دفاع مقدسی قرار میگیرند.
نکته جالب اینکه فیلم حاتمیکیا سال گذشته هم در چنین روزی از شبکه دو پخش شد و به نظر میآید سکانس کلیدی فیلم که در آن سعید (علی دهکردی) تصاویر مراسم تشییع و خاکسپاری امام (ره) را تماشا کرده و واکنش نشان میدهد از معدود صحنههای مرتبط با این واقعه در فیلمهای سینمایی ایرانی است.
شبکه چهار با فیلم ایرانی "پدر" مجید مجیدی و فیلم خارجی "زندگی مخفی کلمات" این ایام را پاس میدارد که هر دو تکراری هستند و "زندگی مخفی کلمات" در ایام نوروز از تلویزیون پخش شده است.
شبکه تهران نیز فیلمهای "تاوان" رضا غفاری و "نسیم شمال باد جنوب" محمدمهدی عسگرپور را برای مخاطبان خود آماده کرده است. باز هم نکته جالب اینکه فیلم عسگرپور که درباره نوجوانی روستایی در بهمن سال 1357 است که شور و شوق دیدار امام او را با ماجراهایی روبرو میکند، سال گذشته نیز در همین مناسبت از شبکه تهران پخش شد.
این نکته یادآور میشود که تا چه حد تولیدات متناسب با این مناسبتها اندک است، طوری که معدود آثار مرتبط نیز به پخش تکراری سالانه میرسند و کاستیهای این حیطه متأسفانه با تولیداتی جایگزین میشود که در اکثر موارد کوچکترین ربطی به این وقایع مهم و تأثیرگذار ندارند. به این ترتیب چگونه میتوان انتظار داشت این اتفاقات به گونهای همهجانبه و درخور نام و جایگاهشان در حافظه تاریخی ملت ما و بخصوص نسل آینده ثبت شوند؟
در طول این سالها از آثاری که مرتبط با مناسبت رحلت امام خمینی (ره) ساخته شده و هنوز هم قابل ارجاع و یادآوری هستند، میتوان به چند مورد معدود اشاره کرد. محدود بودن این آثار میتواند این پرسش حیاتی را طرح کند که چرا این بسترهای مستعد در عرصه سینما و تلویزیون آن گونه که باید مورد توجه قرار نگرفتهاند و جای خالی آنها با گذشت این سالها هنوز احساس میشود؟
"فرزند صبح" فیلم سینمایی بهروز افخمی، روایتگر زندگی بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی (ره) در دوران کودکی و نوجوانی است. در این فیلم آرمان ایرانپور، هادی حیدری و عبدالرضا اکبری به ترتیب در نقش کودکی، جوانی و میانسالی امام (ره) ظاهر شدهاند. این فیلم سال 1383 کلید خورد و پس از پایان فیلمبرداری هنوز در مراحل فنی به سر میبرد.
هدیه تهرانی، آتیلا پسیانی، محمدرضا شریفینیا و الیکا عبدالرزاقی دیگر بازیگران فیلم به تهیهکنندگی محمدرضا شرفالدین هستند. سیفالله داد تدوین فیلم را انجام داده و ساخت موسیقی "فرزند صبح" پس از منتفی شدن حضور انیو موریکونه توسط کیوان هنرمند قطعی شده اما به دلیل مشکلات مالی هنوز شروع نشده است.
"صنوبر" فیلم / مجموعه مجتبی راعی که سال 78 ساخته شد، ابتدا "سال سخت در خمین" نام داشت. قرار بود نسخه سینمایی این فیلم پس از نمایش در بیست و یکمین جشنواره فجر اکران شود اما پس از مدتی (سال 84) مجموعه آن همزمان با سالروز رحلت امام خمینی (ره) در پنج قسمت از تلویزیون پخش شد و نسخه سینمایی آن هیچ وقت اکران نشد. حسین محجوب و زهرا سعیدی از بازیگران این مجموعه هستند که بر اساس فیلمنامهای از منصور براهیمی و راعی شکل گرفته است.
داستان این فیلم / مجموعه بخشی از دوران نوجوانی حضرت امام (ره) را به تصویر میکشد که به دلیل از بین رفتن قدرت حکومت مرکزی ناامنی در کشور به شکل گسترده به وجود آمده بود و هجوم روسها از شمال و انگلیسها از جنوب شرایطی نامساعد را برای مردم به وجود آورده بود. البته "صنوبر" بیشتر به یک کار تاریخی نزدیک است تا مجموعهای درباره زندگی حضرت امام (ره) و شرایطی را ترسیم میکند که باعث شکلگیری مبارزات علیه رژیم شاهنشاهی در ایران شد.
فرزند صبح
"آفتاب و زمین" مجموعه تلویزیونی جواد شمقدری به مناسبت صدمین سال تولد امام خمینی (ره) در سال 78 به تولید رسید. محوریت این مجموعه با سیدمصطفی موسوی خمینی پدر امام است و در عین حال نگاهی به الگوهای رایج سینمای تاریخی هم دارد. این مجموعه داستانی در به تصویر کشیدن بخشهای مربوط به دوران کودکی و شخصیت پدر امام کاری موفق بود و در آن ولیالله مومنی نقش پدر امام (ره) را ایفا میکرد.
"آفتاب و عشق" مستند جواد شمقدری و مجید مجیدی از اولین روز ارتحال امام تا چهلمین روز رحلت ایشان است. به دلیل استقبال مجامع بینالمللی از این مستند کارگردان با ترجمه و دو زبانه کردن و آهنگسازی سعید شهرام، توانست این مستند را به عنوان یکی از آثار برتر از مراسم ارتحال امام (ره) در کارنامه خود ثبت کند.
"روحالله" مستند محمد دبوق فیلمساز لبنانی با حمایت شبکه ماهوارهای المنار لبنان ساخته شده است. این مستند شامل مصاحبه با شصت نفر از کارشناسان، صاحبنظران و شخصیتهای سیاسی از کشورهای مصر، فرانسه، آمریکا، لبنان، انگلستان و ایران درباره امام (ره) است که به فارسی دوبله شده است.
گردآوری : گروه فرهنگ و هنر سیمرغ