اشک کباب مایهٔ طغیان آتش است
صائب تبریزی شاعری کثیرالشعر بود، شمار اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است

به مناسبت بزرگداشت صائب تبریزی، شاعر تک بیت ها....

میرزا محمّدعلی صائب تبریزی در حدود سال ۱۰۰۰ هجری زاده شد. پدر او تاجری معتبر بود. اگرچه اجداد او اهل تبریز بوده‌اند اما خود او در اصفهان زاده شد. خانوادهٔ صائب جزو هزار خانواری بودند که به دستور شاه عباس اول صفوی از تبریز کوچ کرده و در محله عباس‌آباد اصفهان ساکن شدند، و این مردم را تبارزه (تبریزی‌های) اصفهان می‌نامیدند.

صائب در اصفهان به آموختن علوم عصر پرداخت. در جوانی به حج رفت و در بازگشت به مشهد سفر کرد.

صائب در سال ۱۰۳۴ ه.ق از اصفهان عازم هندوستان شد و بعد به هرات و کابل رفت. حکمران کابل، خواجه احسن‌الله مشهور به ظفرخان، که خود شاعر و ادیب بود، مقدم صائب را گرامی داشت. ظفرخان پس از مدتی به خاطر جلوس شاه جهان، عازم دکن شد و صائب را نیز با خود همراه برد.



بیشتر بدانید : اصفهان گردی، از غذاهای سنتی تا مکان های گردشگری

صائب تبریزی,زندگینامه صائب تبریزی,شعر,قصیده,مجسمه صائب تبریزی
مجسمه صائب تبریزی


در سال ۱۰۴۲ ه‍.ق صائب به ایران بازگشت و در اصفهان اقامت گزید. شاه عباس دوم صفوی به او مقام ملک‌الشعرایی داد. صائب هشتاد سال زندگی کرد و در اصفهان دیده از جهان فروبست. درگذشت او در سال ۱۰۸۶ یا ۱۰۸۷ ه.ق بوده‌است. آرامگاه او در اصفهان، در محلهٔ لَنبان، در محلی است که در زمان حیات او معروف به تکیه میرزا صائب بود. مقبرهٔ صائب در باغچه‌ای در اصفهان در خیابانی که به نام او نامگذاری شده‌است قرار دارد.

صائب تبریزی,زندگینامه صائب تبریزی,شعر,قصیده,مجسمه صائب تبریزی
مجسمه صائب تبریزی


صائب تبریزی شاعری کثیرالشعر بود، شمار اشعار صائب را از شصت هزار تا صد و بیست هزار بیت گفته اند. آثار صائب جز سه چهار هزار بیت قصیده و یک مثنوی کوتاه و ناقص به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، همگی غزل است. افزون بر فارسی وی هفده غزل به ترکی آذربایجانی نیز دارد.

صائب تبریزی,زندگینامه صائب تبریزی,شعر,قصیده,مجسمه صائب تبریزی
مجسمه صائب تبریزی


سبک و شیوهٔ صائب

صائب سبکی را به کمال رساند که چند سده پس از او سبک هندی نامیده شد. او اسلوب معادله یا «مدعا مثل» را بیش از دیگر شاعران همروزگارش به کار برده است. نازکی خیال و لطافت اندیشه و مضمون سازی های ظریف و معنی های بیگانه و باریک در شعر وی دیده می‌شود. ابیات غزل وی استقلال معنایی دارند و در یک غزل از چندین موضوع سخن گفته است.

صائب را شاعر تک‌بیت‌ها نیز گفته‌اند. از بیت‌های مشهور اوست:
پاکان ستم ز جور فلک بیشتر کشند         گندم چو پاک گشت خورَد زخم آسیا
همچو کاغذباد گردون هر سبک‌مغزی که یافت         در تماشاگاه دوران می‌پراند بیشتر
اظهار عجز بر در ظالم روا مدار         اشک کباب مایهٔ طغیان آتش است
به فکر معنی نازک چو مو شدم باریک         چه غم ز موی‌شکافان خرده‌بین دارم
پر در مقام تجربت دوستان مباش         صائب غریب و بی‌کس و بی‌یار می‌شوی

 

بیشتر بدانید : به بهانه زادروز فردوسی : سر آمد کنون قصه یزدگرد

بیشتر بدانید : زیباترین احساساتی که نثار معلمان شد! + ناگفته های این روز+عکس

بیشتر بدانید : تکه‌هایی از شعرهای قدیمی

بیشتر بدانید : چند غزل عاشقانه از «سعدی» در روز بزرگداشت شاعر شیرین سخن


تهیه و تدوین: گروه فرهنگ و هنر سیمرغ
seemorgh.com/culture
اختصاصی سیمرغ