اصطلاح قهوه تخصصی (یا همان اسپیشالتی کافی Specialty coffee) کمی با مفهومی که از کلمه تخصصی در ذهن ماست فرق می‌کند. قهوه تخصصی اصطلاحی است که در سال های اخیر محبوبیت قابل توجهی پیدا کرده است، به ویژه در بین علاقه مندان و خبره های قهوه. بسیاری از مردم مایلند برای قهوه تخصصی هزینه بالایی بپردازند، اما دقیقا چه چیزی آن را از قهوه معمولی متمایز می کند و چرا گران تر است؟ با ما همراه باشید تا با این قهوه لوکس و گران آشنا شوید.
قهوه تخصصی چیست؟
قهوه تخصصی عبارتی است که برای توصیف قهوه با کیفیت بالا استفاده می شود که با تمرکز بر طعم، کیفیت و پایداری تولید و فرآوری می شود. برخلاف قهوه معمولی که اغلب در مقادیر زیاد با استفاده از روش‌های کشاورزی کمتر از بهینه تولید میشود، قهوه تخصصی معمولاً در مزارع کوچک رشد می‌کند و با دقت کشت میشود تا طعمی متفاوت و متفاوت ایجاد کند. از انتخاب دانه های قهوه گرفته تا فرآیند برشته کردن، قهوه تخصصی با دقت و توجه به جزئیات انجام می شود که آن را از سایر انواع قهوه متمایز می کند.
جالب است بدانید که این اصطلاح "قهوه اسپیشالیتی" برای اولین بار توسط ارنا کنوستن در سال 1974 در مجله " تی اند کافی ترید" و برای توصیف دانه‌های قهوه با بهترین طعم ممکن که در شرایط آب و هوایی خاص تولید شده بودند، استفاده شد. با توجه به گسترش تقاضا برای قهوه با کیفیت بالا، این اصطلاح رواج پیدا کرد و این دانه‌های قهوه بیش از میانگین استاندارد تولید شد.
قهوه تخصصی دارای امتیاز بالای 80 از معیار رتبه‌بندی در قهوه‌هاست
قهوه ای تخصصی خوانده میشود که توسط انجمن قهوه تخصصی آمریکا( SCAA )یا موسسه کیفیت سنجی قهوه (CQI) در یک مقیاس صفر تا صدی رتبه بالای 80 را بدست آورده باشد. عوامل زیادی در کسب این رتبه دخیل هستند. قهوههای تخصصی باید در زمان مناسبی از سال، در بهترین خاک و در ارتفاع بالایی از سطح دریا کشت شده و در زمان مناسب و به روش سنتی برداشت شود. در کل، عواملی مانند مکان کاشت؛ نحوه کاشت، برداشت با دست و سازگاری با اکوسیستم از مهمترین عوامل برای شناخت این نوع قهوه است.
عموما قهوه‌هایی که بین 80 تا 84.99 رتبه بندی می‌شوند قهوه تخصصی خیلی خوب، رتبه 85 تا 89.99 قهوه تخصصی عالی و رتبه 90 تا 100 قهوه تخصصی ممتاز طبقه بندی می‌شوند.
به صورت کلی، قهوه تخصصی در سه قاره آمریکای مرکزی و جنوبی، آسیا و آفریقا رشد می‌کند و قهوه پاناما گیشا گران‌ترین نوع قهوه اسپیشالیتی موجود در جهان است.
در مناطقی که قهوههای تخصصی کشت میشود، عموما رسترها شخصا با کشاورزان ارتباط برقرار می‌کنند و بهترین دانه‌های قهوه را برداشت کرده و آن‌ها را در بازار به فروش می‌رسانند.
مهمترین دلایل گران بودن قهوه تخصصی، این قهوه لوکس
با توجه به توضیحات بالا، دلایل گران بودن قهوه تخصصی شامل موارد زیر است:
• قهوه اسپیشالیتی فقط در نقاط خاصی از دنیا از جمله کلمبیا، کنیا، اتیوپی و اندونزی کشت میشود.
• این نوع قهوه معمولا از بهترین دانه‌های قهوه انتخاب و برداشت میشود.
• از درجه کیفیت بالاتری نسبت به قهوه معمولی برخوردار است.
• دانه قهوههای تخصصی ایراد کمی دارد و یا کلا بدون ایراد است.
• روند کشت و برداشت قهوه معمولی نسبت به تخصصی آسان‌تر است. در قهوههای تخصصی باید دانه‌های قهوه را با دست و به صورت انتخابی برداشت کرد تا از کیفیت و رسیده بودن آن اطمینان پیدا کرد.
• نحوه رست کردن این نوع قهوه با قهوه معمولی متفاوت است. قهوههای معمولی در کارخانه‌های بزرگ‌تر رست میشود اما نوع تخصصیِ قهوه در فروشگاه‌های کوچک (خاص) و با تکنولوژی و روش‌های سنتی رست میشود.
• طعم این نوع قهوه با قهوههای معمولی قابل مقایسه نیست.
چطور قهوه تخصصی را دم کنیم؟
قهوه تخصصی را به چند روش که نیازمند دستگاه های دم‌آوری متفاوت است میتوان دم کرد که این روش ها شامل موارد زیر است:
1. روش Pour-over:
در این روش با ریخته شدن آب داغ روی دانه‌های آسیاب شده انجام میشود و سپس از طریق فیلتر در فنجان ریخته میشود
2. دم کردن به روش فرنچ پِرِس یا دم‌افزار فرانسوی:
قهوه ای با درجه آسیاب درشت‌تر را برای چند دقیقه در آب داغ خیسانده و قبل از مصرف پیستون را تا انتها برده و تفاله قهوه در انتها جمع میشود.
3. دم کردن با استفاده از دستگاه اسپرسوساز:
در این روش آب داغ تحت فشار از دانه های ریز آسیاب شده قهوه رد می شود تا یک شات غلیظ قهوه ایجاد کند.
4. روش آئروپرس (AeroPress):
دستگاهی که از فشار هوا برای دم کردن قهوه با فشار دادن آب داغ از درون یک کیسه فشرده تفاله قهوه استفاده می کند.
5. روش (cold brew) دم کردن سرد:
قهوه آسیاب شده برای مدت طولانی (معمولاً 12 تا 24 ساعت) در آب سرد خیسانده می شود تا یک غلیظ قهوه صاف و کم اسید تولید شود.
6. با استفاده از دستگاه سایفون:
از خلاء و فشار بخار برای دم کردن قهوه استفاده می‌کند و با گرم کردن آب در محفظه پایینی و استفاده از فشار بخار آن را به داخل محفظه بالایی حاوی تفاله‌های قهوه فشار می‌دهد و سپس قهوه دم‌شده را دوباره به محفظه پایین فیلتر می‌کند.
با قهوه دمی میتوانید انواع نوشیدنی های دیگر مانند کاپوچینو (ترکیب شیر بخار داده شده، اسپرسو و فوم عالی روی قهوه) و حتی لاته و کافه ماکیاتو درست کنید.
چطور قهوه تخصصی با کیفیت تهیه و خرید کنیم؟
تشخیص قهوه تخصصی باکیفیت نیازمند تجربه و آشنایی کافی با انواع دانه قهوه، رست و خیلی موارد دیگر است اما توجه به موارد زیر نیز کمک‌کننده است:
1. اطلاعات روی بسته‌بندی را مطالعه کنید و دریابید که خاستگاه و منطقه‌ای که قهوه رشد کرده است کجاست.
2. تاریخ رست و تولید قهوه را بررسی کنید.
3. به کیفیت رست قهوه دقت کنید که بیش از حد رست نشده باشد که منجر به بوی سوختگی شود.
4. رایحه و عطر قهوه تخصصی بسیار متفاوت از قهوه های معمولی است، به بوی آن دقت کنید.
5. رتبه قهوه تخصصی که عددی بالای 80 است را چک کنید.
6. برخی از بسته ها حاوی اطلاعاتی مانند گواهینامه های مربوط به تعهد حفظ و مراقبت از محیط زیست هستند که نشان از سلامت و ارگانیک بودن قهوه تولید شده دارد.
اما در نهایت بهترین توصیه برای خرید قهوه مرغوب و با کیفیت مراجعه به برندهای شناخته شده ایرانی و خارجی است که میتوانید با یک پرس و جو از کافه‌دارها، فروشندگان قهوه در مراکز مختلف و حتی سوپرمارکت‌ها با این برندهای معتبر آشنا شوید و با خیال آسوده خریدتان را انجام دهید.
در نهایت
همانطور که در توضیحات بالاتر گفته شد، فرایند تولید قهوه تخصصی، بسیار پرچالش و نیازمند شرایط خاص و بهره‌گیری از تجربه و تخصص کشاورزان را دارد و همین پروسه منجر به گران‌تر شدن قهوه تخصصی نسبت به قهوه معمولی شده است. از اینرو بی‌سبب نیست که تهیه کردن این قهوه لوکس نیازمند آشنایی و خبرگی کافی است. یکی از ساده ترین راه‌ها برای اطمینان از دریافت قهوه تخصصی با کیفیت بالا، اعتماد به برندهای معتبر با سابقه فعالیت در حوزه قهوه است؛ بدین‌جهت می توانید مطمئن باشید که محصولی که دریافت میکنید، ممتاز و مطبوع است. امیدواریم که با قهوه تخصصی به خوبی آشنا شده باشید و از نوشیدن آن لذت وافر ببرید.
گردآوری: گروه سبک زندگی سیمرغ
seemorgh.com/lifestyle
منبع:bonmano.com
