پنیر به عنوان جزیی از گروه لبنیات، منبع خوبی از پروتئین، کلسیم و فسفر است. مصرف 30 گرم پنیر (معادل یک قوطی کبریت ) در حدود 8 گرم پروتئین و 200 میلی گرم کلسیم به بدن میرساند. در حالی که 150 تا 200 گرم شیر (معادل یک لیوان شیر)چنین میزان کلسیمی را به بدن میرساند.
تحقیقات نشان داده است که پنیر میتواند دندانها را در مقابل پوسیدگی محافظت کند. پنیر و به طور کلی لبنیات، منبع خوب کلسیم، فسفر و پروتئین است و مانع از اسیدی شدن حفره دهانی پس از صرف غذا میشود. همچنین کلسیم، فسفر و پروتئین از مینای دندان محافظت میکنند. پس از صرف محصولات لبنی، میزان کلسیم و فسفر بزاق افزایش مییابد. همچنین حدس زده میشود که پنیر خاصیت ضد میکروبی در حفره دهان دارد.
مصرف پنیر به افرادی که به دلایلی عدم تحمل به لاکتوز شیر دارند توصیه میشود. این افراد به دنبال مصرف شیر، به دلیل کاهش تولید آنزیمهای تجزیهکننده قند شیر (لاکتوز) نمیتوانند لاکتوز شیر را هضم کرده، دچار اسهال، نفخ، دردهای شکمی و تهوع میشوند. اما از آنجا که میزان لاکتوز پنیر و ماست خیلی کم است، مصرف این دو ماده غذايي به این افراد توصیه میشود.
*برخی افراد که به افسردگی مبتلا هستند تحت درمان با داروهایی مثل ایزوکربوکسازید، فنلزین، ترانیل سیپرومین قرار میگیرند. همچنین آنتی بیوتیک فورازولیدون، داروی ضد سرطان پروکاربازین و داروی ضد سل ایزونیازید همگی جزو داروهای مهارکننده آنزیم مونوآمین اکسیداز محسوب میشوند. پنیر ماده غذایی غنی از تیرامین است که در این افراد به علت مصرف داروهای فوق تجزیه نخواهد شد. عوارض شدیدی مثل تنگ شدن عروق و افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب و نامنظمی ضربان قلب و در موارد شدیدتر خونریزی داخل جمجمهای و حتی مرگ را به دنبال خواهد داشت. این افراد باید از مصرف انواع پنیر ها به ویژه پنیر های کهنه و رسیده و سخت، همچنین سوسیس و کالباس، غذاهای تخمیري مثل ماءالشعیر، گوشتهای کنسروهای گوشتی، شکلات و کاکائو، باقلا، بادام زمینی و ترشیها خودداری کنند. مصرف پنیر خامهای، نوشیدنیهای کولا و قهوه نیز باید با احتیاط صورت گیرد.
* افرادی که به سردردهای میگرنی مبتلا هستند نیز باید بسیاری از غذاهای ذکر شده در فوق از جمله غذاهای حاوی تیرامین مثل پنیر را از برنامه غذایی خود حذف کنند.
* در فرآیند تولید پنیر از کازئین که پروتئین شیر است، کازومورفین و اوپیات تولید میشود. این مواد شبه مخدرند. البته جای نگرانی نیست. مواد شبه مخدری در خیلی از مواد غذایی در میزان کم وجود دارند. خاصیت آرام بخشی خیلی از مواد غذایی به طور مثال دم کرده گل گاوزبان وابسته به وجود همین مواد است. ولی مقدار این مواد خیلی کم است و در حالت طبیعی اعتیاد ایجاد نمیکند. ولیکن در برخی اختلالات رفتاری، کودکان بیش فعال و نیز افراد مبتلا به توهمزایی باید مصرف پنیر و این نوع مواد غذایی محدود شود.